Kiểm toán Nhà nước vạch rõ loạt bất cập tài chính của địa phương, doanh nghiệp

	Nâng cao hiệu quả thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp nhà nước
	Kiểm toán dự án PPP làm ”nóng” thảo luận Quốc hội
	Kiểm toán Nhà nước tiếp tục kiến nghị xử lý dứt điểm việc chuyển đổi 4 dự án của VEC

Đến ngày 31/12/2019, tại một số địa phương còn nợ đọng xây dựng cơ bản với giá trị lớn. Ảnh: Internet

Nhiều địa phương chi sai nguồn

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo công tác năm 2020 gửi Quốc hội. Theo kế hoạch kiểm toán năm 2020, Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán 169 cuộc kiểm toán (bao gồm 158 cuộc kiểm toán được lập từ đầu năm và điều chỉnh, bổ sung trong năm theo yêu cầu của Quốc hội, Chính phủ và đề nghị của các đơn vị có liên quan).

Mặc dù trong điều kiện của dịch bệnh Covid-19 song đến ngày 30/9/2020, toàn ngành đã triển khai 147/184 đoàn kiểm toán theo kế hoạch, kết thúc kiểm toán 114/147 đoàn kiểm toán (đạt 77,5% số cuộc đã triển khai).

Tổng hợp kết quả xử lý tài chính đến ngày 30/9/2020 là 52.970 tỷ đồng. Trong đó, tăng thu 3.074 tỷ đồng, giảm chi ngân sách 10.700 tỷ đồng, kiến nghị khác 39.195,5 tỷ đồng.

Qua kiểm toán cũng đã phát hiện và kiến nghị chấn chỉnh kịp thời nhiều tồn tại, hạn chế, bất cập trong công tác quản lý, điều hành, sử dụng tài chính công, tài sản công của các bộ, ngành, địa phương và đơn vị được kiểm toán.

Cụ thể, kiểm toán ngân sách bộ, ngành và ngân sách địa phương của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện: Công tác xây dựng dự toán cho một số đơn vị chưa sát với thực tế, không bám sát nhiệm vụ chi, dẫn đến cuối năm phải hủy dự toán hoặc không phân bổ, giữ lại ngân sách cấp trên làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách.

Bên cạnh đó, phân bổ kế hoạch vốn cho một số dự án chưa đầy đủ thủ tục đầu tư; không nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020…

Đến ngày 31/12/2019, tại một số địa phương còn nợ đọng xây dựng cơ bản với giá trị lớn. Điển hình là tỉnh Ninh Bình 6.338 tỷ đồng; Bắc Ninh 1.805 tỷ đồng; Lạng Sơn 1.702 tỷ đồng; Phú Thọ 1.075 tỷ đồng...

Ngoài ra, có 9/18 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chưa báo cáo đầy đủ nợ đọng thuế, số nợ thuế qua kiểm toán phát hiện tăng thêm 1.923 tỷ đồng. Đó là thành phố Đà Nẵng 1.378 tỷ đồng; tỉnh Bắc Ninh 373 tỷ đồng; Lạng Sơn 93 tỷ đồng; Hà Tĩnh 38 tỷ đồng; Lâm Đồng 35 tỷ đồng…

Có 9/18 địa phương sử dụng sai nguồn 366 tỷ đồng; một số đơn vị tại 7/18 địa phương chưa trích lập đủ nguồn cải cách tiền lương theo quy định 2.145,7 tỷ đồng ; 6/18 địa phương sử dụng sai quy định 179,2 tỷ đồng; kinh phí ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu và các chương trình mục tiêu quốc gia tại 10/18 địa phương còn tồn chưa hoàn trả ngân sách trung ương 722,9 tỷ đồng ...

Sử dụng chưa hiệu quả gần 29.000 tỷ đồng

Đáng chú ý, trong báo cáo Kiểm toán Nhà nước đề cập khá kỹ lưỡng đến kết quả kiểm toán Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Cụ thể, Kiểm toán Nhà nước phát hiện việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định Điều lệ Công đoàn và Luật Công đoàn còn hạn chế.

Việc giao biên chế và cơ chế giao kinh phí còn chưa có quy định thống nhất. Tại Liên đoàn Lao động tỉnh, thành phố biên chế được giao bởi 3 cấp có thẩm quyền, thực trạng phổ biến tại các tỉnh, thành phố là biên chế giao mang tính “cào bằng” không có sự khác biệt giữa các đơn vị.

Đặc biệt, nguồn tích lũy tài chính công đoàn lũy kế đến 31/12/2019 là rất lớn 28.950,2 tỷ đồng và có xu hướng tăng qua nhiều năm gần đây. Trong khi nguồn chi cho hoạt động công đoàn còn hạn chế thì nguồn tích lũy tăng dần qua các năm không được sử dụng hiệu quả đã làm giảm hiệu lực trong quản lý và điều hành.

Trong đó, cho vay đầu tư xây dựng cơ bản, đầu tư mua cổ phần, góp vốn đầu tư không đúng quy định Luật Công đoàn, Điều lệ Công đoàn còn phổ biến; mua cổ phần chưa có cơ chế, cơ sở ràng buộc pháp lý, thiếu sự giám sát, cho vay xây dựng trụ sở kéo dài qua nhiều năm... dễ dẫn đến nguy cơ mất vốn nguồn tài chính công đoàn…

Ngoài các nội dung nêu trên, báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cũng đề cập tới vấn đề kiểm toán các doanh nghiệp, tổng công ty, Kiểm toán Nhà nước phát hiện một số đơn vị còn nhiều diện tích đất chưa sử dụng, sử dụng không hiệu quả, không đúng mục đích, bị lấn chiếm, tranh chấp.

Cụ thể như, Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOIL) sử dụng 12,02 ha đất nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp vào mục đích kinh doanh xăng dầu; PVOIL Thái Bình có 5,80 ha đất đang để trống, chưa hoặc không sử dụng; Tổng công ty Thương mại Kỹ thuật và Đầu tư -CTCP có 23,54 ha đất chưa sử dụng hiệu quả; Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn chưa sử dụng 6,3 ha, bị lấn chiếm, tranh chấp 1,96 ha...

Bên cạnh đó, một số tổng công ty quản lý nợ chưa chặt chẽ, để phát sinh nợ phải thu quá hạn, khó đòi lớn. Điển hình như, nợ khó đòi tại Tổng công ty Thương mại Kỹ thuật và Đầu tư - CTCP là 643,3 tỷ đồng; Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn là 17,4 tỷ đồng.