Kiểm toán Nhà nước tiếp tục kiến nghị xử lý dứt điểm việc chuyển đổi 4 dự án của VEC

	Xử lý vướng mắc các dự án đường cao tốc do VEC làm chủ đầu tư
	Cục Thuế Hà Nội cưỡng chế nợ thuế tại VEC như thế nào?
	VEC lên tiếng về việc cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi tiếp tục bị hư hỏng

Nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc bố trí vốn ngân sách nhà nước cho các dự án do VEC làm chủ đầu tư. Ảnh: Internet.

Kết quả kiểm toán quyết toán thu chi ngân sách nhà nước năm 2018 của Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra những thiếu sót, bất cập trong chi đầu tư phát triển năm 2018.

Theo Kiểm toán Nhà nước, dự toán chi đầu tư phát triển năm 2018 là 401.691 tỷ đồng, quyết toán 393.303 tỷ đồng, bằng 97,9% dự toán, chiếm 27,4% tổng chi ngân sách nhà nước và bằng 7,1% GDP.

Kết quả kiểm toán cho thấy, về hoạt động xây dựng và quản lý vốn đầu tư đã để xảy ra tình trạng phê duyệt chủ trương đầu tư khi chưa xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, xác định cơ cấu nguồn vốn không đúng quy định; phê duyệt chủ trương đầu tư và triển khai dự án có diện tích chuyên trồng lúa nước trên 10ha khi chưa có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ; phê duyệt chủ trương đầu tư chưa phù hợp với quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Bên cạnh đó, còn xảy ra việc chỉ định thầu thiếu căn cứ, chưa đủ điều kiện. Cụ thể, với dự án xây dựng tuyến đường bộ nối đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, đề xuất của UBND tỉnh Hưng Yên, UBND tỉnh Hà Nam và tham mưu của Bộ KH&ĐT gửi Thủ tướng Chính phủ thiếu căn cứ, nội dung các văn bản không làm rõ được sự cần thiết phải chỉ định thầu. Dự án này cũng không đủ điều kiện đề xuất chỉ định thầu khi chưa có quyết định đầu tư.

Ngoài ra, qua kiểm toán đối với các dự án sử dụng nguồn vốn tập đoàn, tổng công ty cho thấy, có tình trạng phê duyệt dự án chưa có trong danh mục quy hoạch. Theo đó, Dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình được phê duyệt dự án dù chưa có trong danh mục Quy hoạch điện VI đã Thủ tướng chính phủ phê duyệt.

Về nợ đọng xây dựng cơ bản, Kiểm toán Nhà nước cho biết, theo báo cáo của Bộ KH&ĐT, tổng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 bố trí để thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản nguồn ngân sách trung ương là 9.869 tỷ đồng, số phân bổ 5.751 tỷ đồng. Số chưa phân bổ đến 31/12/2018 là 4.118 tỷ đồng.

Kết quả kiểm toán niên độ 2018 của KTNN cho thấy số liệu tổng hợp nợ đọng đến 31/12/2018 của 45 địa phương là 33.223 tỷ đồng, trong đó có địa phương còn để phát sinh 1.818 tỷ đồng nợ đọng mới trong năm 2018; một số bộ, ngành, địa phương nợ đọng lớn nhưng chưa xử lý. Cụ thể như: Bộ TT&TT 143,2 tỷ đồng, Bộ KH&ĐT 44,1 tỷ đồng, Ninh Bình 7.106 tỷ đồng, Thanh Hóa 4.320 tỷ đồng, Thái Bình 3.942 tỷ đồng, TP. Hải Phòng 2.986 tỷ đồng...

Đáng chú ý, cũng tại báo cáo này, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ KH&ĐT tiếp tục báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý dứt điểm việc chuyển đổi 4 dự án của Tổng công ty phát triển Đường cao tốc Việt Nam (VEC) từ hình thức cho vay lại sang hình thức Nhà nước đầu tư trực tiếp, trong đó đã phân bổ kế hoạch vốn 11.568 tỷ đồng (năm 2016 là 3.866 tỷ đồng, năm 2017 là 5.338 tỷ đồng và năm 2018 là 2.364 tỷ đồng).

Được biết, đây không phải là năm đầu tiên Kiểm toán Nhà nước kiến nghị xử lý dứt điểm việc chuyển đổi 4 dự án của VEC.

Liên quan vấn đề này, vừa qua, Ủy ban Quản lý vốn đã thông tin làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong việc bố trí vốn ngân sách nhà nước cho các dự án do VEC làm chủ đầu tư

Theo đó, VEC được thành lập từ 2004, theo Quyết định đầu tư ban đầu, VEC vay lại toàn bộ vốn để đầu tư các dự án. Tuy nhiên, do các dự án đầu tư đường cao tốc có suất đầu tư lớn, nguồn thu không đủ để hoàn vốn đầu tư dẫn đến sau một thời gian hoạt động, VEC mất cân đối về tài chính, sản xuất kinh doanh gặp khó khăn và công tác huy động vốn để đầu tư các dự án không thể thực hiện được.

Trước những khó khăn của VEC, ngày 8/11/2013 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 2072/QĐ-TTg về việc tái cơ cấu nguồn vốn đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc của VEC, nhà nước hỗ trợ đầu tư cho VEC thông qua việc đầu tư trực tiếp vào các dự án phần thiếu hụt không đủ trả nợ các khoản vay.

Tuy nhiên, năm 2016, Quốc hội, Bộ Chính trị lần lượt có nghị quyết về cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững, theo đó quy định không chuyển vốn vay, bảo lãnh chính phủ thành vốn cấp phát ngân sách nhà nước.

Do đó, đến thời điểm hiện nay, toàn bộ số vốn đầu tư các dự án do VEC quản lý giải ngân từ năm 2013 đến nay đều chưa được Quốc hội thông qua quyết toán.

Ủy ban Quản lý vốn cho biết, đầu năm 2019, Ban Cán sự Đảng Bộ GT-VT thay mặt Ban Cán sự Đảng Chính phủ đã báo cáo Bộ Chính trị về việc tái cơ cấu vốn đầu tư các dự án của VEC, nhưng chưa được Bộ Chính trị chấp thuận. Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đang giao Ban cán sự Đảng Bộ KH&ĐT tiếp tục chuẩn bị báo cáo Bộ Chính trị về nội dung này.