Hải quan Lào Cai giảm thu hàng trăm tỷ đồng từ hàng hoá xuất nhập khẩu chủ lực

Diễn biến thu NSNN tại Cục Hải quan Lào Cai 7 tháng đầu năm 2023 và cùng kỳ 2022. Biểu đồ: T.Bình.

Mới đạt 35%

Hết tháng 7, Cục Hải quan Lào Cai thu ngân sách được 525,04 tỷ đồng, đạt 35% chỉ tiêu Bộ Tài chính giao (1.500 tỷ đồng), đạt 22,3% chỉ tiêu giao phấn đấu của HĐND tỉnh Lào Cai giao, giảm 47% so với cùng kỳ năm 2022 (tương đương giảm gần 470 tỷ đồng).

Số thu của Hải quan Lào Cai giảm mạnh so với cùng kỳ do các nguyên nhân chủ yếu như: hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong cả nước cũng như trên địa bản tỉnh Lào Cai gặp nhiều khó khăn, sản phẩm làm ra khó tiêu thụ, đơn đặt hàng không nhiều, lãi suất ngân hàng tăng cao. Cùng với đó là yếu tố từ các cơ quan quản lý cửa khẩu phía Trung Quốc tăng cường các biện pháp quản lý, thắt chặt kiểm soát tại các cửa khẩu phụ lối mở, tăng thuế suất, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lào Cai…

Đáng chú ý, 3 mặt hàng có đóng góp lớn về thu ngân sách là phốt pho, than cốc, phân bón đều giảm sâu so với cùng kỳ 2022.

Cụ thể, do nhu cầu tiêu thụ trên thế giới giảm mạnh dẫn đến việc các công ty sản xuất phốt pho giảm cả về số lượng sản xuất và giá bán. Trung bình giá phốt pho vàng xuất khẩu những tháng qua chỉ đạt khoảng 4.000 USD/tấn, giảm tới 2.000 USD/tấn so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương giảm 33% (cùng kỳ năm ngoái đạt 6.000 USD/ tấn). Do đó, số thu từ mặt hàng này trong 7 tháng đầu năm chỉ đạt 207,3 tỷ đồng, giảm tới 323,6 tỷ đồng, tương đương giảm 61%.

Đối với mặt hàng than cốc nhập khẩu, do nhu cầu sử dụng tại các nhà máy sản xuất trong nước giảm, các nhà máy sản xuất phốt pho giảm sản lượng, nhà máy luyện thép Việt - Trung dừng hoạt động nên không có nhu cầu nhập khẩu than cốc. Vì vậy, 7 tháng đầu năm số thu từ mặt hàng này chỉ đạt 36,14 tỷ đồng, giảm 44,99 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương giảm 55,5%.

Về mặt hàng phân bón nhập khẩu, do nhu cầu sử dụng trong nước giảm mạnh, không còn áp dụng thuế tự vệ, cộng thêm đó là thực hiện Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) làm thuế nhập khẩu giảm từ 5% xuống còn 3%. 7 tháng đầu năm, số thu từ mặt hàng phân bón chỉ đạt 18,37 tỷ đồng, giảm 24,94 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương giảm 57,6%.

Như vậy, riêng 3 nhóm hàng chủ lực kể đã có con số giảm thu đến 393,53 tỷ đồng, chiếm gần 84% số giảm thu ngân sách của Cục Hải quan Lào Cai trong 7 tháng đầu năm.

Ngoài ra, các mặt hàng khác (hàng tạp hóa, bánh kẹo...) giảm do nhu cầu tiêu dùng trong nước giảm. Các mặt hàng nhập khẩu như: sắt thép, điện, hóa chất, thạch cao, máy móc thiết bị cũng giảm nhẹ do nhu cầu sản xuất trong nước giảm.

Mặt khác, các dự án trọng điểm đầu tư ở Lào Cai đã đi vào hoạt động ổn định, vì vậy nhu cầu nhập khẩu thiết bị máy móc cho các dự án đầu tư trên địa bàn không phát sinh…

Cần thêm giải pháp căn cơ

Để phấn đấu hoàn thành dự toán thu ngân sách cả năm 2023, Cục Hải quan Lào Cai tiếp tục thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 479/CT-TCHQ của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2023.

Rà soát các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn để kêu gọi, thu hút, khuyến khích, tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tích cực tham gia hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại đơn vị.

Giải quyết kịp thời các phát sinh liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế, công tác quản lý thuế, hoàn thuế, miễn thuế, tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hải quan, thủ tục hành chính thuế, tạo điều kiện tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Tăng cường công tác theo dõi, kiểm tra, kiểm soát việc khai báo hàng hóa xuất nhập khẩu về tên hàng, mã số hàng hóa, lượng, trị giá, thuế suất… đảm bảo thu đúng, thu đủ các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác vào ngân sách nhà nước theo đúng quy định…

Đặc biệt, để phát huy thêm tiềm năng, lợi thế của địa phương nhằm thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu, tăng thu ngân sách, Cục Hải quan Lào Cai đề xuất UBND tỉnh Lào Cai và các cơ quan chức năng tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng ở khu vực ga đường sắt quốc tế Lào Cai và cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành.

Hiện nay, tại ga đường sắt quốc tế Lào Cai địa điểm tập kết, kiểm tra giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu chưa đáp ứng yêu cầu quản lý. Địa điểm, kho, bãi tập kết cho hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu chưa được bố trí riêng biệt, diện tích quá chật hẹp gây khó khăn cho công tác quản lý và thu hút doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu trên tuyến đường sắt.

Vì vậy, Cục Hải quan Lào Cai đề nghị UBND tỉnh Lào Cai, các ngành liên quan xem xét xây dựng địa điểm tập kết hàng hóa xuất nhập khẩu tại đây để vừa đảm bảo quản lý nhà nước về hải quan, vừa tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu và tăng thu ngân sách.

Để tạo điều kiện cho hoạt động nhập khẩu mặt hàng tiền chất thuốc nổ (Ammonium Nitrate - NH4NO3) tại cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành, tăng thu ngân sách, Cục Hải quan Lào Cai đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo giải quyết vướng mắc khó khăn trong việc bố trí địa điểm kho, bãi đủ điều kiện để lưu chứa, sang tải tiền chất thuốc nổ nhập khẩu qua cửa khẩu này theo quy định của pháp luật…