Xứ Truồi mít ngọt thơm dâu
Đặc sản dâu xứ Truồi. Ảnh:TTXVN |
Sử cũ ghi, Huế là do chữ Hoá đọc trại ra mà thành. Năm 1307, vua Trần Anh Tôn tiếp nhận châu Ô, châu Lý (còn gọi là châu Rí), nay là vùng đất phía nam tỉnh Quảng Trị đến Quảng Nam, là sính lễ mà vua Chăm Chế Mân dâng tặng khi được Thái Thượng hoàng Trần Nhân Tông và vua Trần Anh Tông gả Công chúa Huyền Trân. Vùng đất này được đổi tên thành Thuận Châu, Hoá Châu và rồi kết hợp thành phủ Thuận Hoá.
Có lẽ vì thế mà đi một vòng quanh Huế, người ta còn gặp những làng Nong, chợ Nọ, chợ Dinh, làng Sam, ngã ba Sình, chợ Sịa, Rú Chá, đầm Chuồn…
Trở lại với Truồi nhé. Làng Truồi thuộc huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên - Huế, nằm trong “tổ hợp” xứ Truồi với núi Truồi, sông Truồi, hồ Truồi – nơi có Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã… Làng quê yên bình, xưa nay nổi tiếng với nhiều đặc sản dâu Truồi, chè Truồi, mía Truồi, mít Truồi. Nhưng ngay cả những bậc cao niên ở đây cũng không cắt nghĩa được “Truồi” có nghĩa là gì, vì sao xứ Truồi lại có tên gọi đó.
Nằm cạnh làng Truồi là làng Nong (không phải “Nông”), chẳng hề có nghề đan lát nong, nia, rổ rá, dần sàng gì cả. Các nhà nghiên cứu đã từng tra cứu tự điển Hán - Nôm, Chăm Việt mà vẫn chưa có lời giải thích nào thoả đáng. Một kiến giải có lẽ xuôi tai hơn cả là hai từ này (Truồi và Nong) có nguồn gốc từ tiếng nói của người dân tộc Pa-cô, trước đây từng cư trú trong khu vực này, nay đã di cư vào vùng sâu hơn của dãy Trường Sơn. Người Pa-cô có từ a-truôi, nghĩa là con gà. Làng Truồi là làng Gà. Thực tế, làng Truồi nằm dưới chân núi Bạch Mã, ngày xưa cũng có thể đã có nhiều gà rừng, gà gô, gà lôi… Còn Nong? Trong tiếng Pa-cô, “Tnoong” nghĩa là cái cót thóc, cái vựa, cái lẫm đựng thóc. Có thể chăng, miền quê xưa nằm bên dòng sông Truồi chảy vòng vèo từ núi Bạch Mã đến đầm Cầu Hai được thiên nhiên ưu đãi, đất đai sông nước thuận lợi nên nghề trồng lúa phát triển, thóc lúa đầy bồ (?).
Nằm ở phía Bắc của thành phố Huế, cách chừng 30km có làng Sịa, có sản vật nổi tiếng là bánh tráng và nón lá. Trong tiếng Pa-cô, Tà Ôi, Si-á nghĩa là cá. Si-á lâu ngày đọc trại đi thành Sịa (?) Nằm gần một đầm phá nước lợ giàu tôm cá, nên đặt tên làng là làng Cá thì cũng có thể lắm chứ…
Là phiếm đàm cho vui vậy, chứ dù cho những giả thuyết ấy có đúng hay không thì những tên làng ngắn gọn, nôm na dễ nhớ ấy cứ còn lưu lại mãi, cả trong tâm khảm những người xa quê lẫn những du khách chỉ một đôi lần ghé lại.
Tin liên quan
Bộ Tài chính Nga: Doanh thu từ nguồn dầu khí giảm 24% năm 2023
08:18 | 12/01/2024 Nhìn ra thế giới
OPEC+ cam kết tiếp tục hợp tác vì lợi ích của nền kinh tế toàn cầu
08:14 | 04/01/2024 Nhìn ra thế giới
Thực hiện chính sách thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn
16:18 | 03/01/2024 Chính sách và Cuộc sống
An toàn và bảo mật công nghệ cho chứng khoán
08:31 | 27/03/2024 Người quan sát
Báo động hạt vi nhựa
09:28 | 25/03/2024 Người quan sát
Nhân lực cho thương mại quốc tế
08:05 | 22/03/2024 Người quan sát
“Lỗ hổng” thẻ tín dụng
07:49 | 20/03/2024 Người quan sát
Hấp dẫn "miếng bánh" xuất khẩu phần mềm
05:46 | 17/03/2024 Người quan sát
Giải “ế” cho gói 120.000 tỷ
07:34 | 15/03/2024 Người quan sát
Công khai thông tin bất động sản
07:30 | 13/03/2024 Người quan sát
Tối ưu cho logistics
09:20 | 10/03/2024 Người quan sát
Siết quảng cáo trực tuyến
15:14 | 09/03/2024 Người quan sát
Mê tín dị đoan online
07:46 | 06/03/2024 Người quan sát
Tiên phong tìm cơ hội
07:58 | 04/03/2024 Người quan sát
Dồn lực thực hiện sắp xếp huyện, xã
16:38 | 02/03/2024 Người quan sát
Không ưu tiên IELTS
15:03 | 27/02/2024 Người quan sát
Tin mới
Dừng làm thủ tục hải quan đối với doanh nghiệp nợ hơn 14,7 tỷ đồng thuế
Đề xuất quy định tháo gỡ vướng mắc ký quỹ trước giao dịch
GDP quý 1 tăng 5,66%
Tăng trưởng xanh mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và Đức
PHOTO: Hiện trường vụ bắt giữ hơn 25.000 viên ma túy tại Quảng Bình
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính