Trung Quốc nhập khẩu trở lại thép phế liệu, thép Việt có âu lo?

	Hướng dẫn mới về thủ tục nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất
	Nhập khẩu gần 10 triệu tấn sắt thép, Trung Quốc đầu bảng
	Bất ngờ ô tô nhập khẩu tăng mạnh trở lại

So với năm 2019, sản xuất thép các loại trong năm 2020 đạt hơn 25,9 triệu tấn, tăng 2,7%; bán hàng thép các loại đạt hơn 23,4 triệu tấn, tăng 1,4%. Ảnh: Nguyễn Thanh

Bứt tốc cuối năm 2020

Theo đánh giá mới đây từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), trước tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát tốt ở trong nước năm 2020, các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) như Việt Nam-EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) được thực thi đã tạo thêm động lực cho các lĩnh vực của nền kinh tế phục hồi trong trạng thái bình thường mới.

Nhờ đó, sản xuất thép các loại trong năm 2020 đạt hơn 25,9 triệu tấn, tăng 2,7% so với năm 2019; bán hàng thép các loại đạt hơn 23,4 triệu tấn, tăng 1,4%. Trong đó, XK thép các loại đạt hơn 4,5 triệu tấn, giảm nhẹ 0,7%.

Đáng chú ý, chỉ tính riêng trong tháng 12/2020, sản xuất thép các loại đạt 2,6 triệu tấn, tăng 6,7% so với tháng 11/2020 và tăng 15,9% so với cùng kỳ 2019. Bán hàng thép các loại đạt 2,4 triệu tấn, giảm 1,02% so với tháng 11/2020, nhưng tăng 21,2% so với cùng kỳ 2019. Trong đó, XK thép các loại đạt hơn 447,7 nghìn tấn tấn, giảm 6,45% so với tháng trước đó, nhưng tăng 24,4% so với cùng kỳ tháng 12/2019.

Theo đại diện VSA, nhu cầu thép tại Trung Quốc đang phục hồi mạnh do sự trở lại của ngành xây dựng và phục hồi của sản xuất công nghiệp.

Ở thị trường trong nước, với mục tiêu tăng trưởng GDP tăng khoảng 6 - 7%, ngành thép kỳ vọng đây là bước đệm để tăng trưởng tiêu thụ thép nội địa. Tuy nhiên, VSA cũng bày tỏ quan ngại một số rủi ro liên quan đến chủ nghĩa bảo hộ gia tăng khi các quốc gia tăng cường áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại.

Lò cao có lợi, lò hồ điện quang bất lợi

Theo VSA, kể từ cuối tháng 11/2020, giá các loại nguyên liệu sản xuất thép là quặng sắt và thép phế liệu tăng cao bất thường và thiết lập mốc giá mới trong 3 năm gần đây. Đầu tháng 1/2021, giá thép phế NK cảng Đông Á ở mức 475 USD/tấn. Mức giá này tăng 95 USD/tấn so với hồi đầu tháng 12/2020. Giá thép phế chào bán tại các thị trường Đông Á có xu hướng tăng mạnh, châu Âu và châu Mỹ có chiều hướng đi ngang.

Liên quan tới sản xuất, XNK thép thông tin đáng quan tâm mới đây là bắt đầu từ tháng 1/2021, Trung Quốc gỡ bỏ lệnh cấm NK thép phế liệu vốn được ban hành 2 năm trước đó. Đồng thời, Trung Quốc cũng giảm thuế NK thép phế liệu phục vụ cho tái sản xuất thép xuống còn 0%.

Ông Nguyễn Văn Đại, Phó Tổng giám đốc kinh doanh Công ty Cổ phần Tôn Đông Á cho biết, từ tháng 8/2019, lượng NK thép phế liệu của Trung Quốc gần như về 0 tấn vì chính sách cấm NK thép phế liệu để sản xuất thép nhằm bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 1/2021, Trung Quốc thay đổi chính sách và cho phép NK thép phế liệu dẫn đến khả năng nhu cầu về nguyên liệu thép phế liệu tăng trong năm nay. Hiện tại, một số công ty đã bắt đầu tận dụng để NK. "Các công ty lò hồ quang điện có thể ảnh hưởng bởi chính sách NK phế liệu của Trung Quốc", ông Đại đánh giá.

Bà Nguyễn Khánh Nghiêm, đại diện Công ty nghiên cứu thị trường CRU Singapore nhận định, việc Trung Quốc bắt đầu NK thép phế liệu có thể khiến giá mặt hàng này thay đổi. Nếu nước này tăng NK thép phế liệu nhưng vẫn duy trì NK thép thành phẩm thì giá thép phế liệu toàn cầu tăng. Trong trường hợp Trung Quốc tăng NK phế liệu nhưng giảm NK thành phẩm thì cục diện sẽ không có nhiều thay đổi.

Xung quanh những động thái mới của Trung Quốc về NK trở lại thép phế liệu, ông Nguyễn Đình Phúc, Tổng giám đốc Tổng công ty thép Việt Nam đánh giá, việc này ảnh hưởng lớn đối với giá thép phế trên thị trường thế giới. Với xu thế hiện tại, các lò cao sẽ có lợi hơn và lò hồ quang điện nằm ở thế bất lợi hơn trong năm 2021.

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Hải quan, một chuyên gia lâu năm trong ngành thép cho biết, lò hồ quang điện vốn sử dụng thép phế liệu làm nguyên liệu sản xuất thép thành phẩm nên động thái NK trở lại thép phế liệu từ Trung Quốc có thể đẩy giá thép phế liệu tăng lên. Tuy nhiên, nếu thị trường thép phế liệu cũng như thành phẩm cùng diễn biến theo chiều tăng lên thì DN thép Việt Nam cũng không bị ảnh hưởng nhiều, vẫn có thể cân đối đầu vào-đầu ra để có lời.