Trung-Ấn có “bắt tay” vì an ninh Afghanistan?

Trung Quốc, Ấn Độ có chung nhiều lợi ích tại Afghanistan.

Có nhiều lý do thúc đẩy Ấn Độ và Trung Quốc hợp tác tại Afghanistan, đặc biệt việc Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chuẩn bị rút quân khỏi quốc gia Nam Á này vào cuối năm nay.

Mối quan tâm chung nhất của Ấn Độ và Trung Quốc là tình hình an ninh ở Afghanistan, và cả hai không muốn thấy nơi đây trở thành "thiên đường" cho các nhóm khủng bố Hồi giáo sau khi Mỹ rút quân. Mặc dù Trung Quốc nhận thấy ở Afghanistan có nhiều cơ hội đầu tư, song Bắc Kinh vẫn rất lo ngại về vấn đề an ninh của quốc gia này.

Trong chuyến thăm Afghanistan gần đây, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự ổn định tại Afghanistan đối với khu tự trị Tân Cương, một tỉnh miền Tây Trung Quốc. Trung Quốc không muốn Afghanistan trở thành nơi trú ẩn thường xuyên của các phần tử nổi dậy và khủng bố, dễ kích động tình trạng bất ổn ở Tân Cương. Ngoại trưởng Afghanistan đã trấn an người đồng cấp Trung Quốc rằng Kabul "sẽ không bao giờ cho phép phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM) lợi dụng lãnh thổ Afghanistan để tham gia các hoạt động gây nguy hiểm cho Trung Quốc, và Afghanistan sẽ tăng cường hợp tác an ninh với Trung Quốc".

Tương tự Trung Quốc, chính phủ và các nhà đầu tư Ấn Độ cũng quan tâm đặc biệt đến những cơ hội đang nổi lên ở Afghanistan trong các ngành như khai mỏ, phát triển cơ sở hạ tầng… Ấn Độ cũng muốn đẩy mạnh chiến lược ngăn chặn Afghanistan rơi vào bất ổn. Với Ấn Độ, việc kiềm chế Taliban tại Afghanistan là tối quan trọng. Lợi ích của Ấn Độ ở Afghanistan gắn liền với mối quan tâm tới Pakistan và các nhóm khủng bố ở Pakistan như nhóm Lashkar-e-Taiba (LeT). LeT đã thực hiện các cuộc tấn công khủng bố ở Mumbai năm 2008 làm hơn 180 thiệt mạng. Nhóm này cũng từng đánh bom Đại sứ quán Ấn Độ ở Afghanistan năm 2008.

Sự ra đi của Mỹ và NATO tạo không gian hợp tác cho Ấn Độ và Trung Quốc tại Afghanistan, song việc hai cường quốc này có tận dụng được cơ hội đó hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Mặc dù chính phủ hiện nay của Ấn Độ sẵn sàng tiếp cận với Trung Quốc về vấn đề Afghanistan, song vẫn chưa rõ chính phủ sắp tới của Ấn Độ có quan tâm đến hợp tác song phương và đa phương hay không.