Triển khai hóa đơn điện tử trong bán lẻ xăng dầu là xu thế tất yếu

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn phát biểu tại tọa đàm.

Khoảng 3.000 cửa hàng xăng dầu xuất HĐĐT

Thông tin tại tọa đàm, Ban tổ chức cho biết, số liệu thống kê cho thấy, hiện trên toàn quốc có hơn 17.000 cửa hàng xăng dầu, trong đó khối các doanh nghiệp nhà nước có gần 6.000 cửa hàng; doanh nghiệp bán lẻ - thương nhân phân phối có hơn 10.000 cửa hàng.

Ngày 1/12/2023 Thủ tướng Chính phủ có Công điện số 1284/CĐ-TTg về tăng cường công tác quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.

Trước đó, ngày 18/11/2023, Thủ tướng Chính phủ có Công điện số 1123/CĐ-TTg về tăng cường quản lý, sử dụng HĐĐT, góp phần đẩy mạnh công tác chuyển đổi số.

Việc Thủ tướng liên tiếp có 2 công điện rốt ráo yêu cầu ngành Thuế triển khai chủ trương cho thấy sự quan tâm rất lớn của Chính phủ trong đẩy mạnh các hoạt động triển khai liên quan đến tăng cường công tác quản lý, sử dụng HĐĐT đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.

Thời gian này, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế cũng có công văn gửi các địa phương, đơn vị chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể phối hợp với cơ quan thuế địa phương thành lập đoàn kiểm tra liên ngành làm việc với các cửa hàng bán lẻ xăng dầu để nắm bắt thực trạng đáp ứng việc triển khai HĐĐT theo từng lần bán hàng. Việc triển khai HĐĐT có mã của cơ quan thuế khởi tạo sẽ góp phần tích cực vào công cuộc chuyển đổi số, chống thất thu và tăng thu ngân sách nhà nước.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn cho rằng, Trước khi quy định về hóa đơn, chứng từ điện tử của Luật Quản lý thuế có hiệu lực thi hành ngày 1/7/2022, Tổng cục Thuế đã có 2 năm chuẩn bị về mặt pháp luật. Đến ngày 1/7/2022, 100% doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã chuyển đổi thành công sử dụng HĐĐT. Kết quả này nhận được sự hưởng ứng cao của cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.

Từ năm 2023, Tổng cục Thuế tiếp tục triển khai HĐĐT kết nối với máy tính tiền tại các nhà hàng, siêu thị, trung tâm thương mại ở các địa phương. Cùng với đó, triển khai HĐĐT với các cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Cập nhật mới nhất là có trên 3.000 cửa hàng thực hiện việc này.

Ở góc độ doanh nghiệp, HĐĐT xuất từng lần mang lại nhiều lợi ích, giúp các đơn vị thay đổi công nghệ quản lý, quản trị, nâng cao thương hiệu, uy tín khi quản lý bằng công nghệ. Quan trọng hơn, không phải mỗi xăng dầu mà tất cả hàng hoá khi xuất HĐĐT sẽ đem đến nhiều quyền lợi cho người tiêu dùng. Dần dần, tất cả hàng hoá sẽ xác định được nguồn gốc, tiêu chuẩn như công bố của đơn vị sản xuất. Góc độ các cơ quan quản lý nhà nước cũng sẽ giảm thiểu được hành vi gian lận (nếu có).

Đại diện doanh nghiệp xăng dầu nêu kiến nghị tại Tọa đàm.

Xu thế tất yếu

Ông Lưu Văn Tuyển, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, khi triển khai thực hiện Nghị định số 123 của Thủ tướng Chính phủ, Petrolimex đã có sẵn nguồn lực về hạ tầng, kỹ thuật, công nghệ và giải pháp. Về kỹ thuật, Petrolimex đã có toàn bộ dữ liệu tập trung liên quan đến từng lần bơm hàng, lưu trữ dữ liệu hệ thống. Petrolime phối hợp với VNPT, đơn vị triển khai dự án phần mềm, nối dữ liệu với nhau và phát hành trên hệ thống.

Hóa đơn đầy đủ là hóa đơn cần thiết phát hành ngay, còn hóa đơn phát hành cho hộ không kinh doanh là do Petrolimex tự động phát hành, phát hành hóa đơn đó vào cuối ngày theo Nghị định 123. Cuối ngày doanh nghiệp lập bảng tổng hợp những hóa đơn những hộ không kinh doanh để lập bản kê gửi cơ quan thuế, không phải chúng ta bắt buộc những người không phải hộ kinh doanh vào lấy hóa đơn. Việc phát hành hóa đơn này, Petrolimex ghi nhận được sự ủng hộ từ khách hàng, các doanh nghiệp vận tải đường dài và các hãng taxi…

Chia sẻ tại tọa đàm, TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế cho rằng, triển khai HĐĐT là xu hướng tất yếu, rất mong các doanh nghiệp chia sẻ. Đây là việc bình thường và buộc phải thực hiện khi bối cảnh công nghệ số, Chính phủ số…

TS. Vũ Đình Ánh trăn trở, đến bao giờ ngành xăng dầu Việt Nam, cửa hàng bán lẻ xăng dầu có thể làm được một việc mà các quốc gia phát triển đã triển khai hàng chục năm nay, đó là khách hàng tự phục vụ? Song bài toán đặt ra ở đây là kinh phí triển khai và việc phân bổ chi phí đó như thế nào để đảm bảo doanh nghiệp vẫn có lợi nhuận, vẫn hoạt động được.

Luật sư Lê Bá Thường, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Pháp luật và Văn hoá Doanh nghiệp cho rằng, mỗi chính sách ra đều có ưu điểm và nhược điểm. HĐĐT có ưu điểm không mất mát, tránh được cháy nổ, tổng hợp thống kê quyết toán thuế thuận lợi chi phí rẻ hơn hóa đơn giấy.

Song ở góc độ doanh nghiệp cũng có những khó khăn, đặc biệt là các doanh nghiệp xăng dầu khối tư nhân khó khăn hơn khối quốc doanh. Cụ thể chưa thống nhất về phần mềm được sự đảm bảo của cơ quan Thuế để doanh nghiệp sử dụng thuận lợi. Bên cạnh đó là các khoản định phí, chiết khấu, hoa hồng, cơ quan Thuế cần tìm hiểu để đưa ra giải pháp phù hợp.

Do đó, Luật sư Lê Bá Thường kiến nghị phía cơ quan Thuế ban hành thống nhất hóa đơn có phần mềm kế toán do đơn vị cung cấp có sự đồng ý của cơ quan thuế. Nếu có thể cơ quan Thuế nên ban hành để có sự nhất quán. Đồng thời, nên gia hạn thêm thời gian để tập huấn cho các doanh nghiệp nhằm đảm bảo tốt cho các hoạt động của doanh nghiệp và ý nghĩa của hóa đơn điện tử mang lại.