Tội phạm ma túy đang có sự chuyển hóa khó lường

Ngày 26/5/2024, tại Trạm Kiểm soát liên hợp cửa khẩu quốc tế Nam Giang, Chi cục Hải quan cửa khẩu Nam Giang (Cục Hải quan Quảng Nam), Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Trung - Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), Trạm Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nam Giang thuộc Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nam Giang phát hiện và bắt giữ gần 200 kg ma túy.

Thu giữ số lượng khủng

Bộ Tư lệnh BĐBP đánh giá, hoạt động của tội phạm ma túy đang dần “biến hóa”, thay đổi để “thích ứng” với sự kiểm soát gắt gao của lực lượng chức năng. Thời gian qua, hoạt động vận chuyển ma túy từ Lào vào Việt Nam gia tăng qua địa bàn các tỉnh biên giới Tây Bắc, Bắc miền Trung, Tây Nguyên từ Campuchia qua khu vực biên giới các tỉnh Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp về TP Hồ Chí Minh và các tỉnh nội địa.

Đáng chú ý là hoạt động của các đường dây vận chuyển heroin, ma túy tổng hợp qua một số cửa khẩu đường bộ tuyến biên giới Việt Nam - Lào và Việt Nam - Campuchia vào Việt Nam gia tăng, nhiều vụ với số lượng rất lớn.

Cùng với diễn biến phức tạp trên tuyến biên giới đất liền, tội phạm ma túy trên tuyến biển cũng đang có nhiều diễn biến phức tạp. Các tổ chức tội phạm ma túy quốc tế sử dụng tàu thuyền di chuyển đến vùng biển quốc tế, giáp ranh vùng biển Việt Nam để tiến hành mua bán, giao nhận ma túy hoặc thả các bao cất giấu ma túy có gắn định vị để xác định vị trí, địa điểm giao nhận hàng.

Thống kê, chỉ tính riêng từ đầu năm 2024 đến nay, BĐBP 7 tỉnh tuyến biển miền Trung, miền Nam đã phát hiện 31 vụ, thu giữ 542 kg ma túy. Trước đó, từ năm 2019 đến 2023, lực lượng BĐBP phát hiện 16 vụ.

Cũng theo Bộ Tư lệnh BĐBP, hoạt động của tội phạm ma túy tại khu vực miền Trung (chủ yếu từ Nghệ An đến Quảng Trị, Quảng Nam) được đánh giá là rất “nóng” trong 6 tháng đầu năm. Số liệu thống kê cho thấy, tại khu vực cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, tỉnh Hà Tĩnh, lực lượng chức năng đã phát hiện, ngăn chặn kịp thời 7 vụ vận chuyển ma túy qua biên giới, bắt giữ 20 đối tượng với tang vật thu giữ lên đến hàng trăm kg ma túy các loại. Điều đáng nói, số vụ vận chuyển ma túy tăng so với cùng kỳ năm ngoái và số lượng ma túy thu giữ cũng nhiều hơn.

Điển hình, ngày 6/5, tại xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, Cục Phòng chống ma túy và tội phạm (PCMT&TP BĐBP) phối hợp với Cục Cửa khẩu BĐBP và BĐBP Hà Tĩnh bắt 6 đối tượng quốc tịch Lào, thu giữ 121 kg ma túy tổng hợp. Tiếp đó, ngày 9/5, tại xã Sơn Kim 1, BĐBP Hà Tĩnh phối hợp với Cục Hải quan Hà Tĩnh bắt 2 đối tượng quốc tịch Lào, thu giữ 69,5 kg ma túy.

Còn tại Quảng Trị, từ đầu năm 2024 đến nay, trên địa bàn biên giới liên tục phát hiện, triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng lớn. Điển hình, ngày 23/5, tại xã A Ngo, huyện Đakrông, Cục PCMT&TP BĐBP phối hợp với Cục Cửa khẩu BĐBP và BĐBP Quảng Trị bắt 5 đối tượng, thu giữ 100 bánh heroin. Trước đó, ngày 30/3, tại xã Tân Long, huyện Hướng Hóa, BĐBP Quảng Trị chủ trì, phối hợp với Đoàn Đặc nhiệm PCMT&TP miền Trung (Cục PCMT&TP BĐBP), Công an và Hải quan Quảng Trị bắt 9 đối tượng quốc tịch Lào, thu giữ 100 kg ma túy tổng hợp.

Tại Quảng Nam, lực lượng BĐBP và Hải quan cũng đã triệt phá chuyên án, bắt giữ được 8 đối tượng quốc tịch Lào đang vận chuyển 44 bánh heroin và 181,75kg ma túy các loại.

Cần tư duy “đánh ma túy” bằng trí tuệ và công nghệ

Báo cáo của Cục PCMT&TP BĐBP chỉ rõ, qua các vụ án đã đấu tranh, triệt phá thời gian qua, các đường dây tội phạm ma túy hoạt động có sự liên kết chặt chẽ trong nước và nước ngoài, biên giới và nội địa, phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt, phạm vi rộng, quy mô liên tỉnh, xuyên quốc gia, số lượng mua bán, vận chuyển ma túy ngày càng lớn, tính chất ngày càng phức tạp.

Theo Thiếu tướng Đỗ Ngọc Cảnh, Cục trưởng Cục PCMT&TP BĐBP, bên cạnh các phương thức, thủ đoạn truyền thống, tội phạm ma túy còn tăng cường sử dụng công nghệ thông tin, mạng internet để trao đổi, mua bán và rút ngắn thời gian giao dịch với mật độ cao, gây áp lực cho lực lượng chức năng để truy xuất thông tin giao dịch.

Trước tình hình đó, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thiện, Phó Tư lệnh BĐBP yêu cầu các đơn vị nghiệp vụ nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy; chủ động nâng cao chất lượng nghiệp vụ; nắm chắc tình hình từ xa, từ ngoài biên giới và trên biển; phân tích, dự báo và đánh giá sát, đúng tình hình tội phạm nổi lên trên từng tuyến biên giới; kịp thời tham mưu, đề xuất trúng, đúng, chiến lược để chủ động có chủ trương, biện pháp phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn hiệu quả.

Trong đó, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thiện nhấn mạnh, với thời đại công nghệ 4.0 hiện nay, để đấu tranh có hiệu quả với tội phạm ma túy, cần phải thay đổi tư duy, tính toán cách đánh, phải áp dụng đánh bằng công nghệ, bằng trí tuệ, không để bị động, bất ngờ, không đi sau tội phạm. Đặc biệt phải chú trọng đến việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, nhất là sử dụng các thiết bị kỹ thuật hiện đại trong thông tin liên lạc để phát hiện, thu thập các loại chứng cứ điện tử, truy xuất nguồn thông tin tội phạm ma túy; bằng mọi cách “đánh” trực tiếp vào các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, góp phần ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa.

Bên cạnh đó, tăng cường hợp tác quốc tế và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng như: Công an, Hải quan, Cảnh sát biển trong đấu tranh ngăn chặn tội phạm ma túy; nhất là phối hợp trao đổi thông tin, điều tra phát hiện, đấu tranh triệt phá các đường dây, tụ điểm phức tạp về an ninh trật tự tại các địa bàn trọng điểm trên tuyến biên giới.