Thay đổi tư duy và cách tiếp cận về công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Quang cảnh hội nghị. |
Nội lực còn yếu
Phát biểu tại hội thảo “Tư duy và cách tiếp cận mới về công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” do Ban Kinh tế Trung ương tổ chức ngày 9/11, Phó Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển cho biết, từ một quốc gia kém phát triển, thu nhập bình quân đầu người thấp, đến nay Việt Nam đã thuộc nhóm các quốc gia có thu nhập trung bình, vị thế trên trường quốc tế ngày càng cải thiện và được đánh giá cao.
Cơ cấu kinh tế ngành và nội ngành chuyển biến tích cực theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Cơ cấu các ngành công nghiệp chuyển dịch theo hướng giảm dần tỷ trọng ngành khai khoáng, tăng nhanh tỷ trọng ngành chế biến, chế tạo; một số sản phẩm công nghiệp xuất khẩu có quy mô lớn, chiếm vị trí vững chắc trên thị trường thế giới; năng lực cạnh tranh toàn cầu của ngành công nghiệp tăng lên.
Theo UNIDO, xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu của ngành công nghiệp Việt Nam tăng từ vị trí 58 năm 2015 lên thứ 42 vào năm 2019, phát triển công nghiệp từng bước đi vào chiều sâu.
Tuy vậy, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước còn chậm, năng lực và trình độ công nghệ của nền kinh tế còn thấp, việc tạo nền tảng để đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại chưa đạt mục tiêu đề ra, chưa thu hẹp được khoảng cách phát triển và bắt kịp các nước trong khu vực.
Một trong những điểm nghẽn của ngành công nghiệp Việt Nam được Bộ Công Thương chỉ ra là nội lực của nền công nghiệp trong nước còn yếu, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp công nghiệp trong nước chưa cao, giá trị gia tăng tạo ra trong nước còn thấp, nền công nghiệp chủ yếu phụ thuộc vào các nguồn lực bên ngoài (vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, phụ tùng linh kiện, nguyên liệu nhập khẩu…).
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đánh giá, nguồn nhân lực công nghiệp còn yếu kém với tỷ lệ lao động đã qua đào tạo thấp, thiếu tính liên kết giữa khu vực sản xuất với các cơ sở đào tạo, đội ngũ lãnh đạo các doanh nghiệp công nghiệp còn thiếu kinh nghiệm cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Ngoài ra, trình độ công nghệ của doanh nghiệp công nghiệp trong nước còn thấp.
Trong khi đó, nguồn lực xã hội chưa tập trung nhiều đầu tư vào sản xuất. Bản chất của khu vực sản xuất đòi hỏi lượng vốn đầu tư lớn dài hạn, trong khi nguồn lực xã hội đầu tư vào sản xuất rất hạn chế do thời gian thu hồi vốn chậm, lợi nhuận biên kém hấp dẫn so với đầu tư vào lĩnh vực khác như bất động sản, tài chính.
Nguyên nhân của thực trạng trên được chỉ ra là thiếu khung pháp lý, cơ chế chính sách; thiếu tính liên kết giữa khu vực doanh nghiệp trong nước với khu vực FDI và thị trường thế giới; thiếu tính định hướng về phân bổ nguồn lực xã hội.
Phân bổ sử dụng nguồn lực hợp lý
Trước những thực trạng trên, ông Nguyễn Đức Hiển cho rằng, vấn đề đặt ra là Việt Nam cần nhận diện được bối cảnh và các xu thế lớn của công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong thời đại ngày nay để có những tư duy và tiếp cận mới về công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
“Có nhiều vấn đề lớn đặt ra như: việc phục hồi kinh tế sau đại dịch; yêu cầu bảo đảm độc lập tự chủ trong phát triển kinh tế; về xây dựng nền công nghiệp quốc gia vững mạnh. Theo đó, cách thức để Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và khu vực cũng phải thay đổi khi Việt Nam tham gia các FTA. Ngoài ra, việc ứng dụng những thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0 cũng sẽ mở ra những cơ hội mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của Việt Nam nếu chúng ta quyết tâm đổi mới tư duy và xây dựng được chiến lược phát triển rút ngắn phù hợp”, ông Nguyễn Đức hiển nhấn mạnh.
Định hướng trong thời gian tới, theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, cần hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật làm nền tảng, tạo động lực phát triển công nghiệp và thay đổi tư duy, hướng tiếp cận về công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Cùng với đó, cần phân bổ, sử dụng hợp lý nguồn lực để phát triển công nghiệp bền vững, hiệu quả, gắn với bảo vệ môi trường, tăng trưởng xanh, trên nguyên tắc dựa trên lợi thế của đất nước, hình thành chuỗi cung ứng trong nước; nâng cao năng lực, tính chủ động của các địa phương, tăng cường liên kết giữa các địa phương, các vùng.
Đồng thời thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu nội ngành công nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và mức độ thông minh.
Khảo sát của Bộ Công Thương về mức độ sẵn sàng của các ngành công nghiệp Việt Nam trước Cách mạng công nghiệp 4.0 cho thấy, với thang điểm 5, hầu hết các ngành đều có điểm số dưới 2,5 ở tất cả các khía cạnh. Quá trình chuyển đổi trong 3 năm vừa qua tương đối chậm chạp, ít thay đổi do nguồn lực, nội lực của các doanh nghiệp còn hạn chế, các chính sách hỗ trợ của nhà nước chưa nhiều. |
Tin liên quan
Chất lượng điều hành kinh tế cấp tỉnh tiếp tục xu hướng cải thiện
19:18 | 09/05/2024 Kinh tế
Xuất khẩu nhóm công nghiệp chế biến chế tạo duy trì vị trí “đầu tàu”
17:42 | 07/05/2024 Kinh tế
Duy trì chính sách tài khoá để "mở lối" cho kinh tế 2024
07:45 | 08/05/2024 Tài chính
Thúc đẩy tăng trưởng bền vững bằng nền kinh tế sáng tạo
07:37 | 10/05/2024 Kinh tế
Nhập khẩu máy móc, nguyên phụ liệu tăng vọt theo đơn hàng xuất khẩu
16:30 | 09/05/2024 Kinh tế
Hàng Việt Nam đối mặt với 249 vụ việc điều tra phòng vệ thương mại
16:12 | 09/05/2024 Kinh tế
Trung Quốc đang yêu cầu gì với thuỷ sản sống xuất khẩu?
14:17 | 09/05/2024 Kinh tế
Bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng đạt doanh thu hơn 2.000 tỷ đồng
13:49 | 09/05/2024 Kinh tế
Lào Cai: Chủ động giải pháp tạo thuận lợi cho xuất khẩu vải thiều
10:05 | 09/05/2024 Xuất nhập khẩu
MEGASTORY: Phát triển hệ thống cảng biển đáp ứng xu thế hội nhập quốc tế
21:20 | 08/05/2024 Megastory/Longform
Giao dịch bất động sản nghỉ dưỡng vẫn chưa cải thiện
20:36 | 08/05/2024 Kinh tế
Hoa Kỳ chấm dứt điều tra đối với bánh xe kéo bằng thép từ Việt Nam
19:31 | 08/05/2024 Kinh tế
3 thành viên trúng thầu 3.400 lượng vàng SJC với giá hơn 86 triệu đồng/lượng
15:37 | 08/05/2024 Kinh tế
Xuất khẩu mực, bạch tuộc tăng trưởng 2-3 con số
13:44 | 08/05/2024 Kinh tế
Hàng xuất khẩu Việt Nam hấp dẫn khách quốc tế
13:38 | 08/05/2024 Kinh tế
Da giày trước mối lo quy định mới tại thị trường xuất khẩu
07:08 | 08/05/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Hải quan Hà Tĩnh phối hợp bắt giữ 2 đối tượng vận chuyển 12.000 viên ma túy
Cần sớm mở chính thức lối thông quan Tân Thanh, Cốc Nam thuộc cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn)
Hải quan Việt Nam khẳng định vai trò trong cộng đồng hải quan quốc tế
Chống buôn lậu trên biên giới Tây Nam không có hồi kết
Thương hiệu xe Trung Quốc GAC chính thức có mặt tại Việt Nam qua Tân Chông
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Ngành Hải quan: Thu ngân sách tháng 4 tăng 4,5% so với tháng 3
10:24 | 05/05/2024 Hải quan