Tăng cường giám sát nghĩa vụ công bố thông tin của các tổ chức niêm yết

Bà Nguyễn Thị Việt Hà, Quyền Chủ tịch Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM

Thị trường chứng khoán năm 2023 ghi nhận sự phục hồi nhất định trong bối cảnh còn nhiều khó khăn. Bà có thể chia sẻ thêm về điều này?

-Năm 2023, trong bối cảnh chung vẫn còn nhiều thách thức, thị trường đã ghi nhận những thành quả nhất định. Về chỉ số cổ phiếu, VN-Index tại ngày 30/11/2023 đạt 1.094,13 điểm, tăng 8,64% so với cuối năm 2022. Tính đến hết tháng 11/2023, có 395 mã cổ phiếu (4 cổ phiếu niêm yết mới), 17 mã chứng chỉ quỹ và 237 mã chứng quyền có bảo đảm được chính thức niêm yết và giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán TPHCM (HoSE).

Trong năm qua, chúng tôi luôn chú trọng tăng cường công tác giám sát nghĩa vụ công bố thông tin của các tổ chức niêm yết cũng như giám sát hoạt động đầu tư của các nhà đầu tư trên thị trường.

Hoạt động minh bạch và công bố thông tin từng bước được cải thiện. Trong 10 tháng đầu năm 2023, số công ty niêm yết vi phạm công bố thông tin giảm 25,6% so với cùng kỳ năm trước. Về hoạt động giám sát giao dịch nhà đầu tư, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, chúng tôi cũng đã tăng cường giám sát các giao dịch bất thường cũng như giám sát nghĩa vụ công bố thông tin của cổ đông nội bộ và người có liên quan trong hoạt động giao dịch; phát hiện kịp thời nhiều trường hợp vi phạm và đã báo cáo lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN). Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã và đang phối hợp với UBCKNN, VSDC và VNX trong việc giám sát, ngăn chặn giao dịch của cổ đông nội bộ và người có liên quan chưa thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin, đảm bảo minh bạch thị trường.

HoSE đã có những giải pháp như thế nào để thúc đẩy nâng cao chất lượng của doanh nghiệp niêm yết trong năm qua?

- Năm 2023, chúng tôi đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, theo đó chia làm hai khâu gồm đăng ký hồ sơ niêm yết và quản lý sau niêm yết. Trước hết, đối với đăng ký hồ sơ niêm yết, chúng tôi xem xét chặt chẽ hồ sơ đăng ký niêm yết, tập trung rà soát hồ sơ, đặc biệt là quá trình tăng vốn, đảm bảo tuân thủ theo quy định của pháp luật, thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin và quản trị công ty nhằm đảm bảo chất lượng hàng hóa niêm yết, tính công khai và minh bạch của thị trường. Đối với quản lý sau niêm yết, chúng tôi thực hiện kiểm tra, hậu kiểm các thông tin được doanh nghiệp niêm yết công bố nhằm kịp thời phát hiện các sai sót và vi phạm.

Đặc biệt, năm 2023, chúng tôi cũng đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác với Hiệp hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) để phối hợp trao đổi, tìm kiếm các thông tin chuyên môn khi xem xét các hồ sơ niêm yết cũng như trong quá trình quản lý niêm yết. Chúng tôi cũng đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác với Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) và Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc (ACCA) để nâng cao chất lượng báo cáo về môi trường và xã hội của các công ty niêm yết…

Nhằm hỗ trợ các tổ chức niêm yết nhận thức rõ vai trò và cải thiện hơn nữa về hoạt động minh bạch thông tin và quản trị công ty, chúng tôi đã, đang và sẽ tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức niêm yết trong việc hướng dẫn, nâng cao nhận thức, tập huấn doanh nghiệp trong việc thực thi các quy định về quản trị công ty, hướng đến chuẩn mực và thông lệ quốc tế.

Theo Thông tư số 69/2023 của Bộ Tài chính mới đươc ban hành, chậm nhất đến hết năm 2025 sẽ hoàn thành việc chuyển toàn bộ cổ phiếu từ sàn Hà Nội sang sàn TPHCM, và chậm nhất năm 2026, toàn bộ cổ phiếu trên UpCOM cũng sẽ được chuyển về HoSE. HoSE đã có sự chuẩn bị như thế nào để tiếp quản các doanh nghiệp này cũng như việc tiếp nhận xử lý hồ sơ niêm yết mới trong tương lai?

- Trước đó, ngay từ khi Thông tư 57/2021/TT-BTC ngày 12/7/2021 được ban hành và có hiệu lực từ ngày 20/7/2021, chúng tôi đã và đang có sự chuẩn bị để thực hiện tiếp quản các cổ phiếu đang niêm yết và đăng ký giao dịch tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội theo lộ trình được quy định trong Thông tư 57. Chúng tôi đã phối hợp với cơ quan quản lý để rà soát, xem xét xem có cần bổ sung, chỉnh sửa các quy chế, hướng dẫn hoặc quy trình nội bộ có liên quan để sửa đổi, ban hành kịp thời, tạo thuận lợi cho các DN chuyển từ sàn Hà Nội về sàn TPHCM. Bên cạnh đó, chúng tôi đã tăng cường thêm nhiều nhân sự, đặc biệt là nhân sự cho hai bộ phận quản lý niêm yết và giám sát giao dịch, tăng cường đào tạo, chuẩn bị cho công tác chuyển sàn. Chúng tôi cũng phối hợp với các cơ quan cấp trên và các bên liên quan trong việc rà soát, sửa đổi bổ sung các quy trình nội bộ, quy chế phối hợp, đảm bảo công tác quản lý và giám sát được thông suốt khi thực hiện việc tiếp nhận.

Đối với hệ thống giao dịch, đây là nội dung luôn được HoSE chú trọng. Bên cạnh việc duy trì hệ thống giao dịch hiện tại đảm bảo hoạt động luôn được vận hành thông suốt, an toàn và ổn định, chúng tôi luôn chú trọng việc đảm bảo năng lực của hệ thống để sẵn sàng cho việc chuyển sàn, đồng thời nghiên cứu thêm việc thực hiện phân bảng của các cổ phiếu sau khi chuyển từ sàn Hà Nội sang sàn TPHCM, đặc biệt trong bối cảnh các giao dịch, đăng ký đang tăng cao trong những năm gần đây. Chúng tôi cũng đang nghiên cứu những công nghệ trong quản lý, giám sát thị trường, nghiên cứu thông lệ của các thị trường trong khu vực để xem xét đánh giá khả năng áp dụng vào thị trường Việt Nam.

Bước sang năm 2024, HoSE có những khuyến nghị nào cho nhà đầu tư?

- Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đã và đang hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Các nhà đầu tư cần hiểu rằng những diễn biến trên thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ chịu tác động bởi những thông tin trong nước mà còn chịu tác động bởi những thông tin về kinh tế, tài chính trên thế giới. Trong bối cảnh tình hình còn nhiều khó khăn, trong năm 2024, HoSE sẽ tiếp tục tăng cường công tác xem xét chặt chẽ các hồ sơ niêm yết, giám sát hoạt động công bố thông tin của DN niêm yết, giám sát việc tuân thủ các quy định trong giao dịch trên thị trường; phổ biến, cập nhật các quy định, thông lệ tốt về quản trị công ty đến các công ty niêm yết, hướng đến phát triển bền vững.

Đối với các nhà đầu tư, cần thận trọng, tìm hiểu kỹ khi tiếp nhận các thông tin trên mạng xã hội, phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt là các thông tin mạo danh HoSE; tìm hiểu kỹ các thông tin về các tổ chức niêm yết trước khi ra quyết định đầu tư cũng như trang bị những kỹ năng và kiến thức cần có trước khi quyết định đầu tư và tham gia giao dịch trên thị trường.

Trân trọng cảm ơn bà!