Tận dụng tốt EVFTA, xuất khẩu da giày tăng tốc vào EU

	Xuất khẩu dệt may, da giày có nhiều tín hiệu khởi sắc
	Sàn thương mại điện tử Việt Nam-EU: Cú huých xuất khẩu vào EU
	Xuất khẩu da giày sẽ hồi phục trong năm 2021

Việt Nam nằm trong nhóm những thị trường cung cấp giày dép cho EU đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD/năm, đứng thứ 2 trong số các thị trường ngoại khối cung cấp giày dép các loại cho EU. Ảnh: ST

Gần 99% hàng XK tận dụng được ưu đãi

Sau 8 tháng thực thi Hiệp định EVFTA (từ ngày 1/8/2020-PV), giày dép là mặt hàng nằm trong danh mục các mặt hàng XK của Việt Nam có những chuyển biến tích cực về XK.

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, kể từ tháng 8/2020 đến tháng 3/2021 đã có 6 tháng XK giày dép các loại của Việt Nam sang EU tăng (ngoại trừ tháng 2/2021, XK giày dép các loại sang EU giảm do nghỉ Tết Nguyên đán). Đáng chú ý, so với trước thời điểm đại dịch Covid-19 xảy ra, XK giày dép của Việt Nam sang thị trường EU đã có sự tăng trưởng vượt bậc trong quý đầu tiên của năm nay. Cụ thể, quý 1/2021, XK giày dép sang EU tăng 19,2% so với cùng kỳ năm 2020 (quý 1/2020 chỉ tăng 0,1% và quý 1/2019 tăng 11,9%).

Để được hưởng ưu đãi thuế quan từ Hiệp định EVFTA, hàng da giày của Việt Nam phải đáp ứng các quy định về quy tắc xuất xứ hàng hóa theo Hiệp định này, được cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu EUR.1.

Theo ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), tính từ ngày 1/8/2020 đến 31/12/2020, kim ngạch hàng da giày của Việt Nam (bao gồm giày dép và các mặt hàng túi xách, ví, vali…) XK sang EU được các cơ quan, tổ chức được cấp C/O mẫu EUR.1 theo Hiệp định EVFTA là 1,37 tỷ USD. Con số này đã đạt 1,17 tỷ USD trong quý 1/2021.

Tại chuyên san EVFTA được Cục Xuất nhập khẩu phối hợp với Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) xây dựng, ban hành ngày 1/6/2021 vừa qua, 2 đơn vị này đánh giá: “Có thể nói da giày là một trong những mặt hàng tận dụng tốt ưu đãi thuế quan trong Hiệp định EVFTA bằng việc đáp ứng quy định về quy tắc xuất xứ hàng hóa tương ứng trong Hiệp định”. Về mặt con số, trong quý 1/2021, tỷ lệ mặt hàng giày dép XK sang thị trường EU có sử dụng C/O mẫu EUR.1 theo Hiệp định EVFTA lên tới 98,98%.

Báo động về đứt gãy chuỗi cung

Tại sao da giày Việt Nam lại có thể tận dụng tốt ưu đãi thuế quan từ Hiệp định EVFTA để thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ thời gian qua? Trả lời cho câu hỏi này, đại diện Cục Xuất nhập khẩu phân tích, so với mặt hàng dệt may, cũng là một trong những mặt hàng XK chủ lực của Việt Nam tại thị trường EU, tiêu chí xuất xứ hàng hóa đối với mặt hàng da giày trong Hiệp định EVFTA tương đối linh hoạt. Bên đó, một số chuyên gia kinh tế nhận định lộ trình cắt giảm thuế quan nhanh và sâu của EU dành cho Việt Nam trong Hiệp định EVFTA cũng là động lực quan trọng giúp gia tăng XK hàng da giày vào thị trường này.

Theo EVFTA, 100% các dòng hàng giày dép được cắt giảm thuế quan về 0% với lộ trình tối đa 7 năm. Trong đó, các mặt hàng giày dép thuộc HS 64.01, 64.02, 64.03, 64.05, 64.06 về cơ bản được cắt giảm về 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực (ngoại trừ một số ít dòng cắt giảm trong 3 hoặc 5 năm ở HS 64.04 và 64.05); mặt hàng thuộc HS 64.03 có lộ trình cắt giảm dài hơn từ 3 đến 7 năm. Điều này giúp DN XK da giày có thể hưởng mức thuế suất 0%, có lợi hơn so với Cơ chế ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP) ngay từ thời điểm Hiệp định EVFTA có hiệu lực.

Cục Xuất Nhập khẩu và Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại đưa ra nhận định, tiêu chí xuất xứ cho mặt hàng da giày trong Hiệp định EVFTA tương đối linh hoạt và cho phép NK nguyên liệu ngoài khối để sản xuất hàng hóa. Tuy nhiên, việc đứt gánh chuỗi cung ứng toàn cầu do ảnh hưởng của dịch Covid-19 thời gian qua là hồi chuông báo động cho ngành sản xuất da giày trong nước khi phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu NK. Để có thể phát triển bền vững và tận dụng tối đa ưu đãi thuế quan cũng như các cơ hội từ Hiệp định EVFTA mang lại, các DN da giày cần phải tập trung phát triển cân bằng nguồn nguyên liệu sản xuất trong nước để phục vụ sản xuất, XK trong tương lai.

Từ góc độ DN, ngành hàng, bà Phan Thị Thanh Xuân, Tổng Thư ký Hiệp hội Da-Giày-Túi xách Việt Nam cho biết, nguyên phụ liệu ngành da giày Việt Nam NK chính từ Trung Quốc (60%), tiếp đến là Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc). Những năm gần đây, việc chủ động nguyên phụ liệu có sự chuyển biến khá tốt khi các DN đã chuyển dần chuỗi cung ứng sản xuất nguyên phụ liệu vào Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề đó chỉ thực hiện chủ yếu ở DN lớn. Các DN vừa và nhỏ hạn chế nguồn lực nên chưa chủ động trong việc giải quyết nguyên phụ liệu tại chỗ.

“Chúng tôi mong là chiến lược phát triển nguyên phụ liệu cần tạo ra được vùng, khu công nghiệp chuyên biệt cho ngành công nghiệp da giày, dệt may được phát triển và có cơ chế chính sách ưu đãi thuế quan tốt hơn để thúc đẩy phát triển nguyên phụ liệu sản xuất tại Việt Nam”, bà Xuân nói.