Tái cơ cấu nền kinh tế đang được tiến hành chậm hơn so với yêu cầu

	Thương hiệu Việt dần bừng lên trên bản đồ sản xuất thế giới
	Cân xứng động lực “nội” – “ngoại” để tạo đà tăng trưởng tích cực
	Thủ tướng yêu cầu khi ban hành văn bản mới phải bỏ một văn bản cũ
	Vận động “Doanh nhân, doanh nghiệp đóng góp ý kiến hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển kinh tế”

Cần có những giải pháp để tạo động lực thúc đẩy kinh tế tư nhân trong nước phát triển. Ảnh: H.Dịu

Nhiều cải thiện nhưng vẫn kém năng động

TS. Nguyễn Đình Cung cho rằng, nền kinh tế vĩ mô đã duy trì ổn định và đạt được các mục tiêu đề ra, như lạm phát duy trì ở mức hợp lý, bội chi ngân sách giảm, duy trì khoảng 3,5% GDP, thu ngân sách đạt mức khá cao, cơ cấu nguồn thu được cải thiện, tỷ giá được điều hành hợp lý, nợ công giảm đáng kể… Điều này đã giúp sức chống chịu của nền kinh tế trước những tác động, biến đổi của kinh tế thế giới cải thiện hơn so với trước kia.

Tuy vậy nền kinh tế vẫn dễ bị tổn thương. Nguyên nhân do tốc độ tăng cung tiền và tín dụng còn cao, tăng đều qua các năm, như tỷ lệ dư nợ tín dụng/GDP tăng từ mức hơn 105% năm 2011 lên 133,9% năm 2018; nợ công vẫn ở mức cao… Ngoài ra, mức cải thiện về năng suất lao động, hiệu quả đầu tư còn thấp; đóng góp của kinh tế nhà nước vào tăng trưởng giảm sút đáng kể, hiệu quả sử dụng vốn chưa cao…

Về chuyển đổi cơ cấu kinh tế, TS. Nguyễn Đình Cung cho biết, đã có sự chuyển dịch tích cực cơ cấu lĩnh vực kinh tế, chuyển dịch vai trò của tư nhân trong cơ cấu thành phần kinh tế. Nhưng những chuyển dịch này còn chậm về tốc độ và nhỏ về quy mô. Đáng lưu ý, khu vực kinh tế nhà nước suy giảm do kém hiệu quả, trong khi khu vực đầu tư nước ngoài (FDI) lại gia tăng với tốc độ nhanh chóng, làm mất cân bằng về cơ cấu thành phần kinh tế.

Kỳ vọng đổi mới sáng tạo thúc đẩy tăng trưởng kinh tế (HQ Online) - Cùng với việc hình thành Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam vào năm 2018, xây dựng Chiến lược quốc gia ...

Đặc biệt, nhận xét về cơ cấu xuất nhập khẩu, qua các phân tích, Viện trưởng CIEM cho rằng, nền kinh tế nước ta có xu hướng hướng ngoại mạnh, chỉ số thương mại/GDP tăng nhanh, từ mức 162,9% năm 2011 lên mức 187,5% năm 2018, thậm chí năm 2017 còn là thời điểm đỉnh cao với mức 200,3%. Nhưng khu vực kinh tế trong nước vẫn hướng nội và thụ động trong hội nhập kinh tế quốc tế. Hơn nữa, cơ cấu các mặt hàng xuất nhập khẩu cho thấy trong gần 10 năm qua, các ngành, nghề, sản phẩm và dịch vụ mới không xuất hiện hoặc xuất hiện không đáng kể trong nền kinh tế. Điều này phần nào cho thấy nền kinh tế nước ta hiện nay kém năng động, kém năng lực nội sinh thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Về tái cơ cấu nền kinh tế, ông Cung cho rằng, các chương trình tái cơ cấu nhìn chung đang được tiến hành chậm hơn so với yêu cầu. Cơ cấu lại các tổ chức tín dụng có đạt được một số kết quả rõ nét trong xử lý nợ xấu, nhưng cơ cấu lại đầu tư công và doanh nghiệp nhà nước chưa có tiến triển về chất, vẫn thực hiện một cách hình thức hơn là triển khai các biện pháp mạnh mẽ, nâng cao hiệu quả.

Kinh tế Việt Nam cứ “đột” mãi không “phá” được

Cũng nhận xét về tình hình phát triển kinh tế ở nước ta, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng, chúng ta phải làm rõ nhiều vấn đề thì mới có thể tìm ra vướng mắc và khó khăn cần giải quyết. Ví dụ như việc kinh tế tư nhân trong nước kém phát triển hơn so với FDI, nguyên nhân lớn cần phải xác định là việc chúng ta muốn tự do hóa đầu tư kinh doanh, nhưng tất cả những “tự do” này đều dành cho các nhà đầu tư, đối tác nước ngoài. Trong khi các doanh nghiệp trong nước vẫn bị trói buộc bằng nhiều điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính.

“Năm nào chúng ta cũng nói về tháo gỡ khó khăn, cải thiện môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp, Nghị quyết 19 năm nào cũng ban hành. Nhưng thực tế là nhiều điều kiện kinh doanh gỡ cái này lại thêm vào cái kia, tập hợp 5 điều kiện thành 1 nhưng lại khác biệt so với quy định trước… “, bà Phạm Chi Lan nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, theo TS. Nguyễn Đình Cung, kinh tế Việt Nam cứ “đột” mãi không “phá” được do còn thiếu công cụ và chúng ta đã chạm trần trong cải cách thể chế. Hiện trọng tâm của cải cách thể chế vẫn là cải cách hành chính, tháo gỡ điều kiện kinh doanh, nhưng ông Cung cho rằng, đây chỉ là phần ngọn, chưa phải phần gốc của vấn đề nên cần thay đổi trọng tâm cải cách để có được sự đột phá về thể chế như mục tiêu đề ra.

Tăng trưởng kinh tế đối diện nhiều lực cản (HQ Online) - Bên cạnh những hạn chế đến từ nội tại nền kinh tế, theo các chuyên gia, trong những tháng cuối năm, ảnh ...

Bên cạnh vấn đề trên, bà Phạm Chi Lan còn chỉ ra, nhiều lĩnh vực trong nền kinh tế Việt Nam không kết nối và bổ sung cho nhau, khiến nguồn lực của nền kinh tế đã hạn hẹp còn bị phân tán. Về thương mại thì chưa thị trường hóa đúng nghĩa, nhiều trường hợp thương mại hóa chỉ nhằm phục vụ lợi ích riêng lẻ nào đó. Vì thế, Nhà nước cần xem xét lại các chính sách, hành động, cần xác định đích đến, định hình đường đi như thế nào cho bằng phẳng, hợp lý hơn.

Từ những vấn đề trên, để khắc phục những hạn chế của việc cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi thành công mô hình tăng trưởng, TS. Nguyễn Đình Cung cho rằng cần hệ thống đồng bộ các giải pháp từ tổng thể đối với toàn nền kinh tế cho đến giải pháp đối với từng ngành, lĩnh vực và vùng, địa phương. Bên cạnh đó, chúng ta cần những giải pháp khắc phục tình trạng mất cân bằng nền kinh tế, làm cho khu vực kinh tế tư nhân trong nước phát triển với tốc độ nhanh hơn và đồng đều hơn, tiến tới là động lực chủ yếu cho phát triển kinh tế đất nước.

Cùng với đó, các chuyên gia tham dự hội thảo cũng kiến nghị các giải pháp khắc phục cần đặt trong bối cảnh thay đổi toàn cầu về công nghệ và những biến động kinh tế thế giới. Chuyên gia kinh tế, TS. Lê Đăng Doanh cho hay, việc cơ cấu lại nền kinh tế không chỉ đặt trong bối cảnh hội nhập mà còn phải đặt trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế gay gắt, vì chúng ta tham gia nhiều FTA, các cam kết đều phải thực hiện một cách công khai, minh bạch.