“Tái chế” thúc đẩy xuất khẩu

Trong chia sẻ mới đây, đại diện một doanh nghiệp chuyên về sản xuất, xuất khẩu nhựa cho biết, những sửa đổi gần đây của thị trường châu Âu (EU) là đưa ra tỷ lệ thành phần tái chế đối với chai nước uống bằng nhựa và bao bì vào năm 2030. Thậm chí những yêu cầu này có thể kéo dài đến năm 2040.

Vì thế, công tác tái chế phế liệu nhựa là điều kiện để hướng đến kinh tế tuần hoàn, thậm chí là “giấy thông hành” cho sản phẩm xuất khẩu. Song nghịch lý là theo thống kê từ Bộ Tài nguyên và Môi trường và Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, mỗi năm nước ta có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra môi trường, nhưng nguyên liệu đầu vào cho ngành công nghiệp nhựa và tái chế của Việt Nam lại phụ thuộc phần lớn vào nhập khẩu từ nước ngoài.

Mới đây, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường đã đưa ra quy định, doanh nghiệp không được nhập khẩu phế liệu nhựa để làm nguyên liệu sản xuất ra hạt nhựa tái chế kể từ ngày 31/12/2024. Tuy nhiên, trên cơ sở ý kiến của các doanh nghiệp, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho hay, quy định này chưa phù hợp, có thể khiến doanh nghiệp mất nhiều đơn hàng xuất khẩu vì không đáp ứng đủ tỷ lệ nhựa tái chế theo yêu cầu của nhà nhập khẩu ở các nước phát triển.

Do vậy, VCCI đề nghị, quy định này cần được cân nhắc đến sự phát triển của ngành với quá trình tham vấn đầy đủ và lộ trình chuyển đổi dài hạn đi cùng với sự phát triển của hệ thống thu gom, tái chế trong nước.

Còn đối với các doanh nghiệp, trong bối cảnh nước ta có thể tiến tới hạn chế dần việc nhập khẩu phế liệu nhựa thì nên tìm cách đầu tư vào khâu tái chế, dù còn nhiều thách thức về công nghệ và chi phí nhưng muốn đi đường dài thì phải có chiến lược bài bản, từ việc truyền thông nâng cao nhận thức về phân loại rác thải cho đến việc đưa ra những quy định cụ thể về tiêu chuẩn, chất lượng liên quan đến tái chế cho sản phẩm. Đồng thời, các cơ quan quản lý cũng cần ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện đầu tư cho tái chế phù hợp theo xu hướng quốc tế.