Nhiều dư địa để cải cách thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Việt Nam đang đứng trước áp lực phải giảm chi phí cho DN và giảm lãi suất là một công cụ và đang có dư địa để giảm lãi suất cho DN. ảnh: H.A.

Theo Ban tổ chức, Diễn đàn là cơ hội để các nhà khoa học, các chuyên gia, nhà quản lý, hoạch định chính sách thảo luận những giải pháp chính sách cho gai đoạn 2018-2020 nhằm thúc đẩy dổi mới mô hình tăng trưởng ở Việt Nam.

Ông Henri Pierre Gebauer, Trưởng nhóm chuyên gia của Dự án cải cách vĩ mô/tăng trưởng xanh cho biết, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong tiến trình cải cách trong thời gian qua. Tuy nhiên, mô hình tăng trưởng của Việt Nam đã không còn phù hợp vì thế Việt Nam xác định phải thay đổi mô hình tăng trưởng mới.

Bàn về những dư địa chính sách để cải cách, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao sức cạnh tranh củat nền kinh tế, ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM cho rằng, năm 2017 dự kiến sẽ đạt tăng trưởng GDP 6,7%. Quý 3/2017 đạt 7,46%. Vậy tăng trưởng này nhờ đâu? Kết quả tăng trưởng này một phần là nhờ khai thác khoáng sản dù xu huớng của ngành này giảm xuống. Tăng trưởng của nông nghiệp có sự phục hồi. Bên cạnh đó, có tăng trưởng của công nghiệp chế biến chế tạo và nằm ở một vài sản phẩm như thép, hàng điện tử, điện thoại.

Ngoài ra, tăng trưởng còn có sự đóng góp đáng kể của đầu tư nuớc ngoài. Sự gia tăng của những sản phẩm khác biệt so với nhưng năm trước, đó là sản phẩm của đầu tư nuớc ngoài, XK cũng có tới 70% của đầu tư nuớc ngoài.

Tuy nhiên GDP cao nhưng nhưng tăng trưởng GNI (tổng thu nhập quốc gia) thì lại có khoảng cách khá xa. Do vâỵ, theo ông Cung, dư địa chính sách của chúng ta là cần tập trung phát triển kinh tế trong nước để khoảng cách giữa khu vực kinh tế trong nước và khu vực đầu tư nước ngoài được thu hẹp lại.

Theo đó, chuyên gia Nguyễn Đình Cung gợi ý một số dư địa có thể điều chỉnh để tháo gỡ nút thắt giúp đạt được tăng trưởng cao, bền vững. Ví dụ, nhìn vào các lĩnh vực chính sách, ta thấy hiện lạm phát ổn định ở mức thấp, trong khi chúng ta đang đứng trước áp lực phải giảm chi phí cho DN, trong đó giảm lãi suất là một công cụ để giảm chi phí và hiênj đang có dư địa để giảm lãi suất cho DN. Làm được điều đó DN sẽ có nhiều điều kiện hơn để phát triênr nhưng phải là giảm lãi suất đại trà chứ không phải là giảm lãi suất cho một số nhóm đối tượng ưu tiên.

Cũng theo chuyên gia Nguyễn Đình Cung, cung tiền và cung tín dụng có thể tác động lên lạm phát nhưng mấy năm qua điều này ở Việt Nam tương đối ổn định. Vấn đề đặt ra là giữ tăng trưởng tín dụng ở mức nào? Theo chuyên gia này, không nên sử dụng hết mức tăng trưởng tín dụng 21%, tôi nghĩ rằng trong bối cảnh kinh tế vĩ mô đang rất ổn định, thì nên bỏ những tác động hành chính vào thị trường như các gói tín dụng chính sách không cần thiết, bỏ trần huy động, bỏ hạn mức tín dụng đối với từng tổ chức tín dụng...

Dư địa trong xử lý nợ xấu và tái cơ cấu cũng được chuyên gia Nguyễn Đình Cung nhắc tới, theo đó việc xử lý nợ xấu và tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém phải có giải pháp nào tạo nên sự khác biệt so với hiện nay.

Cũng tại Diễn đàn, các chuyên gia cũng cho rằng, còn có hàng loạt những dư địa lớn liên quan đến nâng cao hiệu lực quản lý, chống thất thoát, lãng phí và nâng cao hiệu quả đầu tư công. Ví dụ, trong báo cáo của Kiểm toán Nhà nước đã nêu ra và cần phải xử lý như: các dự án đầu tư công liên tục phải điều chỉnh dự toán, các sai phạm trong đầu tư BOT, BT hiện nay không thấy quy trách nhiệm.

Theo đó, nếu không tìm thấy ai chịu trách nhiệm thì kỷ luật tài khóa khó thực hiện được. Cách thức hiệu quả và thiết thực để nâng cao hiệu quả đầu tư công là phải xử lý những sai phạm đã rõ ràng, đây là dư địa lớn để thúc đẩy tăng tưởng là nâng cao hiệu quả đầu tư công và tìm kiếm truy được trách nhiệm đối với những người những người có liên quan. Quá nhiều vi phạm phổ biến từ năm nay sang năm khác như báo cáo kiểm toán chỉ ra mà nếu không quy trách nhiệm và xử lý thì sẽ không có giải pháp hữu hiệu năng cao hiệu quả đầu tư công.

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng, cần tháo bỏ các vướng mắc để giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm chứ không phải để giữa năm và cuối năm mới bàn các giải pháp thúc đẩy, dẫn tới chậm trễ như hai năm qua. Đồng thời, cần tăng hiệu quả sử dụng vốn DNNN, tư nhân trong nước. Đây là dự địa lớn để đẩy nhanh tăng trưởng và tăng sức cạnh tranh cho nền kinh tế.