Nhiều địa phương có thể bị cấm XK lao động sang Hàn Quốc

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp.

Xin ông cho biết tình hình lao động tại Hàn Quốc hết hạn hợp đồng bỏ trốn không về nước hiện nay cụ thể ra sao?

Tình trạng lao động đi XK tại Hàn Quốc ở lại bất hợp pháp đang là vấn đề đáng báo động. Trước đây đã có lúc cao điểm con số này lên tới hơn 40%. Hiện nay đã có giảm, nhưng vẫn còn khoảng hơn 30%. Trong 15 nước phái cử lao động tới Hàn Quốc thì Việt Nam có tỷ lệ lao động ở lại bất hợp pháp cao nhất. Con số này ở những nước khác chỉ có 15-16%. Hiện phía Hàn Quốc rất mong phía Việt Nam có những giải pháp để giảm thiểu tình trạng này. Giảm ngay như những nước khác thì rất khó nhưng ít nhất năm nay cũng phải giám xuống dưới 30%.

Vậy Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã có những giải pháp nào để cải thiện tình trạng này?

Về phía Bộ vẫn đang trong quá trình vận động địa phương đưa lao động về nước, sao cho 15 tỉnh có số lao động ở lại đông nhất vận động con em họ về nước để tạo cơ hội cho những người khác. Tuy nhiên, việc tuyên truyền đang vấp phải nhiều trở ngại. Trước hết phải nói đến vấn đề thu nhập. Hiện thu nhập của lao động làm việc tại Hàn Quốc trung bình từ 25- 40 triệu đồng/tháng. Trong khi nếu về nước, với tình hình kinh tế khó khăn, khó có chỗ nào đảm bảo được thu nhập như vậy cho người lao động .

Trước đây những năm 2010-2011 nước ta đều có 14.000-15.000 lao động đi Hàn Quốc làm việc. Nhưng do vi phạm của người lao động, từ 2012 đến nay chỉ có 10.000 người đi trong vòng 3 năm. Tức là mỗi năm mất đi cơ hội của 12.000 người, 3 năm là khoảng 30.000 – 40.000 người không có cơ hội đi Hàn Quốc làm việc. Chúng tôi muốn tuyên truyền để người lao động hiểu và chia sẻ cơ hội việc làm với những lao động khác.

5 tỉnh có số lao động bất hợp pháp nhiều nhất (như Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Nội... ) hiện chiếm 85% lao động bất hợp pháp. Bởi vậy, Bộ đang xây dựng chương trình trình Chính phủ để trong trường hợp nối lại được thỏa thuận đưa lao động sang làm việc với Hàn Quốc thì những tỉnh này không được tham gia. Hoặc các tỉnh có thể tham gia nhưng huyện đông lao động bất hợp pháp thì không được. Giải pháp này để tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương.

Ngoài thị trường Hàn Quốc, còn thị trường nào diễn ra tình trạng này không, thưa ông?

Ngoài Hàn Quốc, hiện có hai thị trường là Đài Loan và Nhật Bản cũng đang xảy ra tình trạng này. Thị trường Đài Loan cũng đang ở mức đáng lo ngại khi tỉ lệ bỏ hợp đồng, cư trú bất hợp pháp đang tăng dần với vài trăm người. Thị trường Nhật Bản con số này mới dừng ở mức cảnh báo chứ chưa đáng báo động. Hiện tỷ lệ này ở Nhật Bản vào khoảng 4%. Theo phía Nhật Bản nếu tỷ lệ lao động cư trú quá 5% thì sẽ bị dừng hợp đồng.

Chúng tôi đang yêu cầu các DN công khai minh bạch thông tin trong việc đàm phán với các đối tác Nhật Bản để làm sao không gây sức ép tài chính với người lao động. Ngoài ra, Bộ cũng chỉ đạo DN nào có số lao động cư trú bất hợp pháp hơn 5% sẽ không được tiếp tục cung ứng lao động. Những quy định này để tăng cường trách nhiệm của DN.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!