Ngành Hải quan: Thu ngân sách khởi sắc trong 6 tháng đầu năm

Tích cực từ số thu 6 tháng đầu năm

Xác định thu ngân sách là nhiệm vụ trọng tâm, ngay từ đầu năm, Tổng cục Hải quan đã ban hành Chỉ thị số 371/CT-TCHQ ngày 24/1/2024 về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu NSNN năm 2024. Trong đó, Tổng cục Hải quan đã đề ra 5 nhiệm vụ chung và các giải pháp cụ thể cho từng lĩnh vực cần phải thực hiện quyết liệt.

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến sơ kết kết quả công tác 6 tháng đầu năm, phương hướng giải pháp thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024 của Tổng cục Hải quan diễn ra sáng ngày 3/7, ông Nông Phi Quảng, Phó Cục trưởng Cục Thuế XNK cho biết, tình hình kinh tế thế giới và Việt Nam trong 6 tháng đầu năm có nhiều dấu hiệu tích cực và phục hồi sau thời gian khó khăn. Số DN thành lập mới tăng 4,5%; số DN quay trở lại hoạt động tăng 3,3% so với năm 2023; việc thu hút đầu tư từ nước ngoài tăng mạnh.

Những tích cực đó đã giúp tổng kim ngạch XNK hàng hóa trong 6 tháng đầu năm đạt 369,6 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2023. Tổng kim ngạch XNK chịu thuế đạt 71,8 tỷ USD, tăng 16,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch XK có thuế đạt 3,9 tỷ USD, tăng 12,4% và kim ngạch NK có thuế đạt 67,9 tỷ USD, tăng 16,7% so với năm 2023.

Ông Nông Phi Quảng phát biểu tại Hội nghị trực tuyến sơ kết kết quả công tác 6 tháng đầu năm, phương hướng, giải pháp thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024. Ảnh: T. B

Theo ông Nông Phi Quảng, một số nhóm hàng có trị giá lớn, thuế suất cao tăng mạnh như nhóm các mặt hàng nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng NK phục vụ sản xuất gồm: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô… đạt trị giá 38,4 tỷ USD, chiếm 56,6% tổng kim ngạch NK có thuế, tăng 18,9% so với năm 2023, dầu thô NK đạt 6,8 triệu tấn, trị giá 4,3 tỷ USD, tăng 16,1% về lượng và tăng 19,4% về trị giá.

Sự tăng trưởng của kim ngạch đã giúp tổng thu NSNN từ hoạt động XNK trong 6 tháng đầu năm đạt 200.460 tỷ đồng, bằng 53,5% dự toán được giao, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Chỉ tính riêng 10 cục hải quan tỉnh, thành phố chiếm số thu lớn của toàn Ngành đạt 171.425 tỷ đồng, bằng 51,8% dự toán được giao, tăng 5,97% so với cùng kỳ năm trước. Điển hình như Cục Hải quan Bà Rịa - Vũng Tàu tăng 25,97%; Cục Hải quan Thanh Hóa tăng 31,62%; Cục Hải quan Quảng Ninh tăng 21,24%...

Trong 6 tháng đầu năm, các đơn vị đã thực hiện đồng bộ các giải pháp phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu theo Chỉ thị 371/CT-TCHQ; tăng cường chống thất thu qua công tác giám sát kiểm tra thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; tập trung kiểm tra chống gian lận về số lượng, trị giá, mã số, xuất xứ, nhãn hiệu hàng hóa....; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế. Theo đó, số nợ quá hạn được thu hồi và xử lý trong 6 tháng đầu năm của ngành Hải quan đạt 349 tỷ đồng, ông Nông Phi Quảng nhấn mạnh.

Phấn đấu hoàn thành dự toán

Mặc dù số thu ngân sách của ngành Hải quan trong 6 tháng đầu năm đã đạt được kết quả theo kế hoạch đề ra. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực vẫn còn nhiều tác động tiêu cực cần phải lưu ý. Trong đó, việc thực hiện Nghị định 94/2023/NĐ-CP về giảm thuế GTGT một số mặt hàng nên trong 6 tháng đầu năm đã giảm khoảng 9.000 tỷ đồng; nhóm ô tô nguyên chiếc NK cũng giảm mạnh.

Đặc biệt, ngày 30/6/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 72/2024/NĐ-CP quy định chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 142/2024/QH15 tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế GTGT trong thời gian từ ngày 1/7 đến hết ngày 31/12/2024. Dự kiến, khi triển khai chính sách này sẽ tác động và làm giảm thu khoảng 18.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, dự kiến trong 6 tháng cuối năm, ngành Hải quan thực hiện kỳ hoàn thuế NK đối với linh kiện ô tô theo điều 7a, 7b Nghị định 101/2021/NĐ-CP cũng sẽ làm giảm tổng thu khoảng 6.000 tỷ đồng.

Công chức Hải quan Ninh Bình (Cục Hải quan Hà Nam Ninh) hướng dẫn DN thực hiện các quy định trong lĩnh vực hải quan. Ảnh: H.Nụ

Để đạt được mục tiêu hoàn thành dự toán thu 375.000 tỷ đồng, đại diện đơn vị tham mưu cho lãnh đạo Tổng cục Hải quan, ông Nông Phi Quảng cho rằng, các đơn vị trong toàn Ngành cần lưu ý đến công tác xây dựng dự toán sát với tình hình thực tế; quản lý, rà soát các khoản nợ, đặc biệt khoản nợ của các DN quay trở lại hoạt động; rà soát, phân loại hàng hóa đảm bảo một mặt hàng chỉ có một mã số; tập trung triển khai công tác quản lý giá, tham vấn giá theo đúng quy định...

Ông Nông Phi Quảng nhấn mạnh 5 giải pháp cụ thể:

Các đơn vị cần tiếp tục triển khai các giải pháp tạo thuận lợi, kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh thuộc thẩm quyền liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế, công tác quản lý thuế, chế độ hoàn thuế, miễn thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho DN tham gia hoạt động XNK.

Tiếp tục triển khai các giải pháp tăng thu NSNN theo Chỉ thị số 371/CT-TCHQ về việc thực hiện đồng bộ quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, chống thất thu năm 2024. Cục hải quan các tỉnh, thành phố rà soát, nắm chắc nguồn thu; nghiên cứu, đề xuất và triển khai các giải pháp tăng thu.

Đẩy mạnh thực hiện các giải pháp chống thất thu NSNN; tăng cường chống thất thu qua công tác kiểm tra, giám sát hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, đấu tranh chống buôn lậu gian lận thương mại. Chủ động đánh giá tác động; tăng cường kiểm ra, rà soát, xử lý đúng đối tượng miễn thuế, không chịu thuế; chống gian lận về số lượng, chủng loại, mã số, trị giá, thuế suất, xuất xứ; kiểm soát chặt chẽ công tác hoàn thuế, xử lý tiền thuế nộp thừa… kiên quyết không để tình trạng thất thu xảy ra trên địa bàn.

Thực hiện nghiêm kết luận của các đợt thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ của Tổng cục Hải quan, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước để tăng cường công tác chống thất thu qua quản lý, phân loại, xử lý nợ, công tác khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền chậm nộp, tiền phạt; chấn chỉnh, khắc phục việc không xác định nghi vấn trị giá, dẫn đến không kiểm tra trị giá kê khai của những hàng hóa có rủi ro về trị giá hải quan; nghiêm túc thực hiện kiểm tra khai báo tên hàng, mã số thuế suất theo đúng quy định, rà soát các trường hợp hàng hóa giống hệt/tương tự hàng hóa đã có thông báo kết quả phân tích, phân loại, có công văn hướng dẫn của Tổng cục Hải quan về phân loại hàng hóa để áp dụng mã số thống nhất.

Rà soát, nắm chắc tình hình nợ thuế; phân loại các nhóm nợ, tình trạng nợ thuế của DN; quyết liệt xử lý, cưỡng chế, thu hồi nợ thuế theo quy định, giảm nợ đọng thuế, định kỳ công khai các DN nợ thuế; không để phát sinh nợ mới, không để nợ tại thời điểm 31/12/2024 cao hơn thời điểm 31/12/2023.