Mở rộng cơ hội tiếp cận tín dụng xanh cho doanh nghiệp

	Doanh nghiệp Việt Nam mở rộng đầu tư vào Hoa Kỳ
	Doanh nghiệp ngành phân bón tiếp tục có cơ hội để "hưởng lợi"
	Doanh nghiệp dồn dập tăng vốn, M&A để mở rộng quy mô

Năng lượng tái tạo là một trong những lĩnh vực trụ cột của tín dụng xanh tại các ngân hàng. Ảnh: ST

Tín dụng xanh tăng nhanh

Từ năm 2018, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ký quyết định phê duyệt Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam, với khung chiến lược 5 cấp độ xếp loại, từ cấp độ thấp nhất là tham gia vào các hoạt động cộng đồng xanh cho đến xây dựng sản phẩm, xây dựng quy trình và thậm chí là xây dựng hệ sinh thái có mục tiêu chất lượng và cấp cao nhất là có mục tiêu rõ ràng cho hoạt động ngân hàng liên quan đến tín dụng xanh. Đề án này là cơ sở pháp lý cho các ngân hàng đẩy mạnh phát triển tín dụng xanh. Đến nay, có gần 70 ngân hàng đã triển khai tín dụng xanh.

Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) bắt đầu triển khai tín dụng xanh từ năm 2015 theo hướng phát triển bền vững kết hợp bảo vệ môi trường theo định hướng của Chính phủ và NHNN, sau đó bắt đầu đẩy mạnh tín dụng xanh từ năm 2018. OCB ưu tiên cấp tín dụng vào các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và các dự án sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên, hoạt động kinh doanh theo hướng thân thiện với môi trường. Quy mô tín dụng xanh tại OCB đang trong xu hướng tăng dần và ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong tổng quy mô dư nợ tín dụng của ngân hàng. Đến cuối năm 2021, tín dụng xanh chiếm tỷ trọng khoảng 7,8% tổng dư nợ và dự kiến tiếp tục tăng lên tối thiểu 8% trong 3 năm tiếp theo.

Các chương trình tín dụng xanh của OCB đã nhận được đánh giá cao của các tổ chức tài chính quốc tế, thể hiện qua việc cấp hạn mức vay quy mô lớn cho ngân hàng này. Cụ thể, trong năm 2021, ADB và IFC đều tăng hạn mức tài trợ cho OCB phục vụ chương trình tín dụng xanh. Trong đó, ADB cấp 25 triệu USD và hạn mức tài trợ thương mại 100 triệu USD; IFC cấp hạn mức vay 100 triệu USD và hạn mức tài trợ thương mại 60 triệu USD.

Trong năm 2021, IFC cũng đã ký kết cung cấp 70 triệu USD cho HDBank nhằm tăng nguồn vốn cho các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Theo đó, HDBank sẽ mở rộng danh mục về tài chính khí hậu lên mức 800 triệu USD trước năm 2025.

HDBank cũng là một trong những ngân hàng đã áp dụng các tiêu chí ESG (môi trường, xã hội và quản trị công ty). Cụ thể, ngân hàng có bộ phận môi trường và xã hội (E&S) thuộc khối khách hàng DN, có bộ phận văn phòng lãnh đạo, khối nhân sự tham vấn cho ban điều hành và HĐQT về ESG. Theo đó, các khoản tín dụng xanh sử dụng nguồn vốn do IFC tài trợ sẽ phải tuân thủ theo chính sách E&S nghiêm ngặt của tổ chức này. Ngoài ra, trong năm 2022, HDBank cũng sẽ hoàn thiện quy trình quản lý trách nhiệm với môi trường và xã hội (ESMS) để áp dụng cho toàn danh mục của ngân hàng.

Tăng khả năng tiếp cận tín dụng xanh cho DN vừa và nhỏ

Việc các ngân hàng ngày càng quan tâm tới tín dụng xanh đã giúp thúc đẩy đáng kể nguồn vốn xanh trong ngành ngân hàng. Theo Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà, tính đến ngày 31/12/2021, tổng dư nợ tín dụng xanh của ngành ngân hàng đạt khoảng 451.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 5% tổng dư nợ của nền kinh tế. Có được kết quả này là nhờ thời gian qua NHNN luôn định hướng xanh hóa bảng cân đối của các ngân hàng thương mại. Đồng thời NHNN luôn nỗ lực đưa ra giải pháp tập trung vào việc nâng cao nhận thức và hành động của cơ quan quản lý thông qua các hỗ trợ, tư vấn chính sách về nghiên cứu, xây dựng các văn bản pháp lý của NHNN trong lĩnh vực tín dụng xanh, ngân hàng xanh.

Tại đại hội đồng cổ đông thường niên mới đây, ngân hàng Nam Á cũng khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động phát triển ngân hàng xanh, góp phần vào sự phát triển bền vững. Thời gian qua, Nam Á Bank cũng đã đẩy mạnh nguồn vốn tín dụng xanh cho nhiều lĩnh vực. Trong chính sách cho vay tổng thể, việc xây dựng hệ thống quản lý rủi ro môi trường và xã hội không chỉ áp dụng cho lĩnh vực tín dụng xanh mà còn hướng đến một ngân hàng hoạt động thân thiện và có trách nhiệm với môi trường và xã hội.

Ông Hà Huy Cường, Phó Tổng giám đốc Nam Á Bank cho biết, chiến lược ngân hàng xanh của Nam Á Bank dựa trên 2 trụ cột chính là năng lượng tái tạo và số hóa tài chính. Theo đó, ngân hàng đã ký kết với tổ chức về chống biến đổi khí hậu là VCBF, qua đó đã xây dựng các chương trình hỗ trợ DN, triển khai các hoạt động hỗ trợ phát triển xanh. Kết quả, tỷ trọng tài trợ của Nam Á Bank cho năng lượng tái tạo đến nay đã đạt khoảng 10% trong tổng dư nợ của ngân hàng.

Tuy nhiên, để mở rộng quy mô tín dụng xanh trong thời gian tới, ông Hà Huy Cường kiến nghị cần có cơ chế cho các DN vừa và nhỏ tiếp cận tín dụng xanh của ngân hàng. Bởi phần lớn DN Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ, các DN này đều có hạn chế về nguồn lực, đặc biệt là về tài sản đảm bảo cho khoản vay. Do đó, giữa nguồn vốn ngân hàng có và khả năng triển khai nguồn vốn đó tới DN vẫn còn có khoảng cách nhất định. Bên cạnh đó, việc xây dựng các tiêu chí xanh cũng là vấn đề rất quan trọng. Vì hiện tại các ngân hàng đang sử dụng nguồn vốn của các định chế tài chính nước ngoài nên phải đáp ứng tiêu chuẩn của các tổ chức này. Theo đó, cần có hướng dẫn cụ thể một sản phẩm, một ngành nghề như thế nào là xanh thì việc triển khai vốn của ngân hàng mới đạt hiệu quả cao.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cũng cho biết, trong thời gian tới, NHNN sẽ tập trung nghiên cứu và xây dựng chiến lược, lộ trình của ngành ngân hàng hướng tới trung hòa phát thải, gồm một số nội dung như: thanh tra, giám sát; xây dựng kịch bản và mô hình đánh giá sức chịu đựng; chính sách tiền tệ, tín dụng…