Lựa chọn sản phẩm chủ lực để phát triển ngành cơ khí - tự động hóa

	Còn nhiều việc phải làm để cơ khí Việt Nam đáp ứng nhu cầu sản phẩm trong nước
	Doanh nghiệp cơ khí chờ cơ chế

Các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực cơ khí, tự động hóa tham gia hội thảo. Ảnh: N.H

Bà Nguyễn Thị Kim Ngọc, Phó giám đốc Sở Công Thương TPHCM cho biết, ngành cơ khí là một trong 4 ngành công nghiệp trọng yếu được TPHCM khuyến khích phát triển. Thời gian qua ngành đã có những đóng góp quan trọng cho công nghiệp thành phố, chiếm khoảng 19% giá trị sản xuất, đóng góp 17% giá trị gia tăng toàn ngành công nghiệp. Trước những tác động mạnh mẽ của làn sóng cách mạng công nghiệp lần thứ 4, doanh nghiệp cơ khó đang phải đối mặt với không ít thách thức trong việc cải tiến công nghệ, bắt kịp xu hướng, nâng cao trình độ lao động, chất lượng cơ sở hạ tầng… để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong bối cảnh đó, UBND TPHCM đã phê duyệt nhiệm vụ xây dựng Chiến lược phát triển ngành cơ khí - tự động hóa TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, Sở Công Thương TPHCM đang phối hợp cùng Trường Đại học Bách khoa tổ chức xây dựng chiến lược theo đề cương đã được phê duyệt.

Hiện hai đơn vị đang thực hiện đánh giá thực trạng, tiềm năng, xác định mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng phát triển ngành cơ khí – tự động hóa của TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Từ đó làm cơ sở xác định các sản phẩm chủ lực và công nghệ sản xuất tiên tiến, phù hợp với xu thế của thế giới.

TS Bùi Thanh Luân, Hội tự động hóa TPHCM cho biết, hiện trong lĩnh vực tự động hóa thế giới đang có những xu hướng như làm cho nhà máy thông minh hơn, quản lý sản xuất, xử lý các tình huống sản xuất nhanh hơn, kịp thời hơn. Cùng với đó sản xuất ngày càng được nâng cao, giá thành giảm, giảm nhân công, giảm tiêu thụ năng lượng, giảm tối đa sản phẩm lỗi, cung cấp sản phẩm nhanh. Đặc biệt là công nghệ xanh hơn, sạch hơn.

Trong khi đó, tại Việt Nam, ông Luân đánh giá, ngành tự động hóa cũng phát triển theo đà thế giới nhưng tốc độ rất chậm, các công ty làm việc riêng lẻ, manh mún, chưa có công ty lớn dẫn đầu nhận các dự án lớn để kéo các công ty nhỏ phụ trợ theo. Các chính sách của Nhà nước cũng chưa thật sự đi vào thực tế. Các công ty Nhà nước thì hoạt động chưa hiệu quả, các công ty tư nhân thì chưa đủ tiềm lực và uy tín có thể nhận các công trình lớn.

“Thế giới thì phát triển không ngừng và ngày càng nhanh, còn Việt Na thì có tiến lên nhưng quá chậm nên khoảng cách ngày càng xa. Doanh nghiệp có thể đổ lỗi cho nhiều nguyên nhân về cơ chế, về điều kiện xã hội, con người… Nhưng nếu chỉ đổ lỗi mà không thay đổi và hành động thì con đường công nghiệp hóa đất nước sẽ còn rất dài và cũng không biết khi nào mới đến đích” - TS Bùi Thanh Luân nhấn mạnh.

Ông Đoàn Võ Khang Duy, Phó chủ tịch Hội Doanh nghiệp cơ khí - điện TPHCM (HAMEE) cho rằng, để phát triển ngành cơ khí - tự động hóa, việc xác định nhóm sản phẩm chủ lực là một nội dung tối quan trọng, mang tính nền tảng cho các hoạt động chiến lược thúc đẩy phát triển cho ngành.

Theo đó, ông Duy đề xuất một số tiêu chí đánh giá, lựa chọn nhóm sản phẩm chủ lực trong ngắn hạn như: sản phẩm xanh, quy trình sản xuất xanh, hợp chuẩn, hợp quy; sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng ở mức cao; sản phẩm có hàm lượng nội địa hóa cao. Bên cạnh đó là các tiêu chí: sẵn sàng và tiềm năng về chuỗi cung ứng; sẵn sàng và tiềm năng về công nghệ, kỹ thuật; tính liên kết cao trong sản xuất, kinh doanh; sản phẩm dễ đạt chuẩn, dễ công bố tiêu chuẩn; chủ thể thuần Việt.

Về dài hạn, ông Duy đề xuất các tiêu chí gồm: sản phẩm và công nghệ cơ khí tự động hóa - kết nối thông minh trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, giao thông vận tải, robot; sản phẩm và công nghệ chuyên về động cơ và động lực thế hệ mới, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường. Cụ thể là các sản phẩm như động cơ điện, xe điện, máy móc hoạt động bằng năng lượng tái tạo. Bên cạnh đó là sản phẩm và công nghệ vật liệu nền tảng như kim loại, phi kim loại đặc chủng, vật liệu tổng hợp mới.