Lỏng lẻo trong quản lý đối tượng bán hàng

	T&T Group đồng hành cùng tài năng thương mại điện tử Việt Nam
	Tham vấn về đề án quản lý hoạt động thương mại điện tử qua biên giới
	Mời tham dự Tọa đàm "Quản lý hải quan đối với hoạt động thương mại điện tử"
	Kinh nghiệm của một số nước về quản lý giao dịch thương mại điện tử hàng hóa X Bán hàng trên mạng: “Muôn hình vạn trạng” lừa người tiêu dùng

Theo ông, nguyên nhân nào dẫn đến việc nhiều trang thương mại điện tử bán hàng giả, hàng nhái công khai như hiện nay?

Mặc dù Nghị định số 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ về thương mại điện tử đã quy định người bán trên sàn giao dịch điện tử phải cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin cho thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử khi đăng ký sử dụng dịch vụ, nhưng thực tế, nhiều trang thương mại điện tử quản lý đối tượng bán hàng rất lỏng lẻo và hời hợt. Theo đó, đối tượng bán hàng chỉ cần đăng ký tài khoản qua phần đăng ký của trang thương mai điện tử là có thể bán hàng mà không cần cung cấp giấy phép kinh doanh và thông tin về sản phẩm hàng hóa. Mọi nội dung về thông tin sản phẩm, quảng cáo bán hàng là do người bán tự đăng tải, không được sàn giao dịch thương mại điện tử kiểm tra, kiểm soát. Do đó, tình trạng xuất hiện hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng vẫn diễn ra ở nhiều trang thương mại điện tử.

Theo Nghị định 52/2013/NĐ-CP, thương nhân, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại điện tử. Ngoài việc xử phạt vi phạm hành chính, cơ quan quản lý xem xét tùy theo tính chất, mức độ vi phạm của thương nhân, tổ chức để ra quyết định đình chỉ hoạt động/tước quyền sử dụng giấy phép hoặc hủy bỏ đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử đối với các vi phạm. Trường hợp thương nhân, tổ chức, cá nhân vi phạm gây thiệt hại đến lợi ích vật chất của thương nhân, tổ chức, cá nhân khác thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 19/11/2015 của Chính phủ đã có quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại, sản xuất, buôn bán hàng hóa, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, trong đó đã có quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại điện tử từ điều 81 đến 85. Trong đó, quy định hành vi “Không hỗ trợ khách hàng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp khi phát sinh mâu thuẫn với người bán trong giao dịch trên website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử hoặc ứng dụng dịch vụ thương mại điện tử” bị phạt tiền từ 1 đến 3 triệu đồng; các hành vi “Không yêu cầu thương nhân, tổ chức, cá nhân là người bán trên website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử hoặc ứng dụng dịch vụ thương mại điện tử cung cấp thông tin theo quy định”, “Không có biện pháp ngăn chặn và loại bỏ khỏi website thương mại điện tử hoặc ứng dụng di động những thông tin bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh theo quy định của pháp luật và hàng hóa hạn chế kinh doanh theo quy định” thì bị phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng.

Tuy nhiên trên thực tế việc kiểm tra, thanh tra xử lý vi phạm các sàn giao dịch thương mại điện tử là chưa chặt chẽ, chưa nghiêm do đó tình trạng này vẫn diễn ra phổ biến.

Câu hỏi đặt ra là vậy trách nhiệm của sàn thương mại điện tử đến đâu khi để người bán cung cấp hàng giả, hàng nhái trên các trang thương mại điện tử.

Theo Khoản 8 Điều 36 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP, được hướng dẫn tại Điều 4 Thông tư 47/2014/TT-BCT của Bộ Công thương đã quy định thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử phải có biện pháp xử lý kịp thời khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật trên sàn giao dịch thương mại điện tử; Ngăn chặn và loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh theo quy định của pháp luật và hàng hóa hạn chế kinh doanh theo quy định; Loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật khác khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh có căn cứ xác thực về những thông tin này; Yêu cầu người bán các hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ kinh doanh có điều kiện trên website của mình phải cung cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đối với hàng hóa, dịch vụ đó (trong trường hợp pháp luật quy định phải có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh).

Do đó, nếu các sàn giao dịch điện tử không có biện pháp xử lý kịp thời khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật trên sàn giao dịch thương mại điện tử và loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu,… thì đó là hành vi vi phạm pháp luật. Do vậy, các sàn thương mại điện tử không thể vô can trước pháp luật khi không kịp thời xử lí sau khi nhận được thông tin bán hàng giả, hàng nhái của người tiêu dùng, doanh nghiệp.

Theo ông, các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, người tiêu dùng cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình khi phát hiện hàng giả hàng nhái trên trang thương mại điện tử?

Hành vi bán hàng giả, hàng nhái là hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng, có thể là về sức khỏe hoặc về tài sản bởi họ đã phải bỏ ra một số tiền thật để mua về một món đồ giả. Còn đối với các đơn vị sản xuất, doanh nghiệp là sở hữu của sản phẩm hàng thật bị làm giả, làm nhái thì sẽ ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của những đơn vị này và cũng có thể gây thiệt hại lớn về kinh tế đối với họ.

Khi người tiêu dùng, nhà sản xuất, doanh nghiệp phát hiện trên các trang thương mại điện tử bán hàng giả, hàng nhái thì cần phải cảnh báo tới những người tiêu dùng khác, sau đó thông báo với trang thương mại điện tử về tình trạng này và đề nghị có biện pháp xử lý kịp thời. Bên cạnh đó, doanh nghiệp, người tiêu dùng có thể thu thập thông tin, chứng cứ để báo với cơ quan chức năng đề nghị xử lý hành vi vi phạm pháp luật này.

Xin cảm ơn ông!