Lợi nhuận của doanh nghiệp xuất nhập khẩu giảm mạnh

	Xuất nhập khẩu của doanh nghiệp FDI giảm hơn 20 tỷ USD
	Tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong bối cảnh khó khăn
	Kim ngạch xuất nhập khẩu của doanh nghiệp FDI giảm hơn 9 tỷ USD
	Lợi nhuận doanh nghiệp bị "bào mòn" vì lãi suất quá cao

Công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng, lĩnh vực xuất khẩu sẽ bớt khó khăn hơn trong quý 2 và phục hồi dần trong quý 3/2023. Ảnh: H.Dịu

Nhu cầu mua giảm mạnh

Theo báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 4, sản xuất công nghiệp tuy phục hồi nhưng tính chung 4 tháng vẫn giảm so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 210,79 tỷ USD, giảm 13,6% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, xuất khẩu giảm 11,8%, nhập khẩu giảm 15,4%. Điểm đáng mừng là cả nước vẫn xuất siêu 6,35 tỷ USD, trong khi cùng kỳ năm chỉ đạt 2,35 tỷ USD.

Những khó khăn này của nền kinh tế đã phản ánh vào kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp. Thống kê của FiinGroup cho thấy, với 1.013/1.679 doanh nghiệp và ngân hàng niêm yết đại diện gần 97% vốn hóa trên các sàn chứng khoán công bố kết quả kinh doanh quý 1/2023, thì tổng lợi nhuận sau thuế đã giảm 26,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, lợi nhuận sau thuế của khối phi tài chính giảm mạnh tới 42,6% so với cùng kỳ.

Xét riêng khối doanh nghiệp hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, khó khăn càng hiện hữu. Kết thúc quý 1/2023, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Sa Giang (SGC) ghi nhận lợi nhuận ròng thấp hơn 75% so với cùng kỳ năm trước, chỉ còn gần 5 tỷ đồng. Theo giải trình của SGC, giá vốn sản phẩm tăng trong khi giá bán quý 1/2023 và sản lượng sản xuất, tiêu thụ đều giảm khiến doanh thu và lợi nhuận giảm mạnh. Như vậy, với mục tiêu lợi nhuận đạt 80 tỷ đồng, SGC mới thực hiện 6% mục tiêu lợi nhuận sau quý 1.

Dù xuất khẩu nhiều mặt hàng từ nông sản đến khoáng sản, nhưng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Petrolimex ghi nhận mức giảm lợi nhuận sau thuế lên tới 97% từ mức lợi nhuận hơn 1,85 tỷ đồng của quý 1/2022 xuống còn hơn 47 triệu đồng của quý 1/2023. Công ty này lý giải, lợi nhuận quý 1 năm nay giảm mạnh do doanh thu giảm khoảng 32% so với năm trước trong bối cảnh suy thoái kinh tế thế giới đang diễn ra khiến nhu cầu mua giảm mạnh.

Không chỉ doanh nghiệp trong nước, khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) cũng dự báo chịu ảnh hưởng nhiều về doanh thu khi lượng hàng xuất khẩu đã giảm. Theo số liệu thống kê sơ bộ mới nhất của Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu từ đầu năm đến hết ngày 15/4/2023 của doanh nghiệp FDI chỉ đạt 125,56 tỷ USD, giảm 14,2% (tương ứng giảm 20,7 tỷ USD). Các doanh nghiệp này chiếm hơn 67,4% mức sụt giảm kim ngạch của cả nước. Đặc biệt, các doanh nghiệp này chiếm ưu thế lớn ở nhiều nhóm hàng chủ lực như điện thoại và linh kiện; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; gỗ và sản phẩm gỗ...

Kỳ vọng phục hồi từ quý 3

Trong lĩnh vực dệt may, những khó khăn đã được dự báo trước từ những tháng cuối năm 2022, nên cũng không bất ngờ trước kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp này. Theo tính toán sơ bộ của Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam 3 tháng đầu năm 2023 ước đạt 8,701 tỷ USD, giảm 18,63% so với cùng kỳ năm 2022.

Trong quý 1/2023, Công ty Cổ phần Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công ghi nhận doanh thu thuần 876 tỷ đồng và lãi ròng 55 tỷ đồng, giảm lần lượt 22% và 26% so với cùng kỳ năm trước. Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ cũng chỉ đạt lợi nhuận sau thuế gần 1,63 tỷ đồng trong 3 tháng đầu năm, giảm mạnh tới gần 98% so với mức 76,3 tỷ đồng của quý 1/2022. Nguyên nhân được Sợi Thế Kỷ đưa ra là do doanh số và giá bán bình quân thấp hơn cùng kỳ do khách hàng gián tiếp và trực tiếp thu hẹp quy mô đơn hàng. Công ty Cổ phần Sản xuất Kinh doanh Xuất nhập khẩu Bình Thạnh (Gilimex) báo lỗ 38,61 tỷ đồng trong quý 1/2023, so với mức lãi 107,1 tỷ đồng ghi nhận trong quý 1/2022, nguyên nhân do đơn hàng sụt giảm nên doanh thu xuất bán của công ty giảm so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy vậy, trong bối cảnh thiếu vắng đơn hàng, xuất khẩu giảm, Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG vẫn duy trì doanh thu tăng trưởng 8% trong 4 tháng đầu năm, đạt 1.962 tỷ đồng, doanh thu xuất khẩu chiếm tới 98% tổng doanh thu. Báo cáo tài chính quý 1 của doanh nghiệp này ghi nhận lãi ròng 40 tỷ đồng, tăng 5% so với cùng kỳ. Theo giải trình, bên cạnh sự cải thiện của mảng cốt lõi, TNG ghi nhận thêm khoản lợi nhuận 3,3 tỷ đồng từ công ty con TNG Land.

Theo đánh giá của các chuyên gia, phải đến nửa cuối năm nay, khi thị trường phục hồi thì các doanh nghiệp có doanh thu chủ yếu từ xuất nhập khẩu mới có thể phục hồi. Các chuyên gia Công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng, đã có những tín hiệu tích cực từ cả thị trường trong nước và thế giới. Chỉ số quản lý thu mua (PMI) của Việt Nam, Mỹ và Trung Quốc đã tăng điểm, trong khi lạm phát tại Mỹ và EU cũng đang hạ nhiệt, nên lĩnh vực xuất khẩu sẽ bớt khó khăn hơn trong quý 2 và phục hồi dần trong quý 3/2023.

Do vậy, nhiều doanh nghiệp đã đặt kế hoạch lợi nhuận cả năm 2023 giảm hoặc chỉ tăng nhẹ so với năm trước. Cùng với đó, các doanh nghiệp cũng đang nỗ lực xoay xở bằng mọi cách như tiến hành tái cấu trúc, tập trung đổi mới và tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường.