Lặng lẽ Săm Pun

Phó Tổng cục trưởng TCHQ Nguyễn Dương Thái chúc Tết các cán bộ, chiến sỹ Hải quan, Biên phòng cửa khẩu Săm Pun

Đường đến Săm Pun

Vào những ngày cuối năm Tân Mão, phóng viên Báo Hải quan lại có dịp theo chân đoàn công tác của Tổng cục Hải quan và Công đoàn viên chức Việt Nam đến thăm và chúc Tết cán bộ, chiến sĩ tại cửa khẩu Săm Pun.

Rời xa cái lạnh của một buổi sớm nơi phố núi, chiếc xe lăn bánh bắt đầu cho một chuyến đi giúp chúng tôi trải nghiệm về cuộc sống người dân trên cao nguyên đá Đồng Văn. Hiện ra trước mắt chúng tôi từng làn sương trắng mảnh mai đang buông xuống trên con đường đèo quanh co, cô quạnh nhưng hùng vĩ và hiểm trở.

Con đường mỗi lúc lại quanh co giống như nét bút của người họa sĩ đang phác họa trên một bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc. Đứng ở trên cao nhìn xuống, xung quanh chỉ còn lại vực sâu hun hút, từng vệt trắng đang uốn lượn chính là cung đường chiếc xe vừa qua. Sông Nho Quế mùa cạn nước chỉ nghe âm u của gió rít lên từng hồi. Trước mắt giống như một sợi chỉ trắng, chạy ngoằn ngoèo dưới những chân núi. Với mỗi chúng tôi, có lẽ đây là lần đầu được thử sức trên cung đường miền núi hũng vĩ, trắc trở đến vậy!

Bánh xe lăn từng vòng ì ạch qua những con đèo dốc nằm dựng đứng. Hai bên đường, từng tán sa mộc thẳng đứng giữa trời đang chống chọi với cái lạnh dưới 10ºC. Đọng lại trên những tán cây từng giọt nước sau những cơn mưa thi nhau rắc xuống mỗi khi gặp một cơn gió thoảng qua. Đưa mắt ra xa, chúng tôi chỉ thấy toàn một màu xám xịt của đá, điểm xuyết màu xanh của ngô, sắn và thấp thoáng bóng dáng bà con đồng bào dân tộc Mông, Dao… đang cần mẫn với những công việc thường ngày.

Cả đoàn xe hì hụi leo dốc. Săm Pun đang ở đằng trước. Càng lên dốc càng cao, cỏ cây lác đác nhưng đường thì cứ lồi lõm, lổn nhổn đá, cua gấp liên tiếp. Vực thẳm thoáng ẩn thoáng hiện trong nhập nhoạng sương sớm.

Cuộc sống ở Săm Pun

Chúng tôi đến cửa khẩu Săm Pun khi trời đã gần trưa. Điểm dừng chân đầu tiên của đoàn công tác là trụ sở Chi cục Hải quan cửa khẩu Săm Pun, Cục Hải quan Hà Giang. Một khu nhà cấp 4 phủ xanh màu rong rêu, hiện ra dưới màn sương dày đặc. Không khí đón tết Nguyên đán ở đây với mâm ngũ quả, cành đào được bày trí ngăn nắp tạo nên sự ấm cúng, gần gũi.

Anh Phạm Văn Tuấn, công chức Chi cục nhớ lại: “Mới ngày nào còn chân ướt, chân ráo lên đây, đến nay cũng được 2 năm rồi. Thời tiết nơi đây khắc nghiệt. Mấy hôm trước, nhiệt độ còn xuống dưới 00C, chúng tôi đều bị lên cước các đầu ngón tay, ngón chân, còn bị nhiệt miệng nữa. Khó chịu lắm các anh ạ! Lương thực thực phẩm hằng ngày chúng tôi đi chợ mua cho cả tuần, phần vì đường sá xa xôi, phần vì phụ thuộc vào phiên chợ. Vào những tháng khó khăn trong năm, chúng tôi phải tăng gia nuôi thêm gà, trồng thêm rau… nên sinh hoạt cũng đỡ được phần nào.

Ở một góc nhỏ khác, anh Vừ Mí Sính hai tay đan chặt vào nhau đang vui vẻ tiếp chuyện các thành viên trong đoàn. Thấy chúng tôi bước lại, anh không ngại chia sẻ: “Các anh thấy đó, thời tiết khắc nghiệt là vậy, chỉ cần ngủ qua một đêm ở đây là biết liền. Ai lạ chắc không thể ngủ nổi. Nơi đây khí hậu ẩm ướt quanh năm nên chúng tôi được trang bị quạt sưởi ấm, chăn giữ nhiệt để sinh hoạt hằng ngày”.

Là cán bộ có 9 năm thâm niên công tác tại Chi cục, do vậy anh Sính nắm rất rõ sự thay đổi của tiết trời nơi đây. Anh tâm sự: “Ở dưới miền xuôi vào Hè thì trên này chúng tôi vẫn đang là mùa Đông. Nơi đây 5 tháng/năm nhiệt độ xuống dưới 10ºC nên thường xuyên chúng tôi phải mặc áo ấm…”. Đưa tay về phía trước để đếm, anh Sính cười nói: “Ở đây thời gian chúng tôi nhìn thấy mặt trời chỉ đếm được trên đầu ngón tay, bị cớm nắng thật rồi! Đã lâu rồi chúng tôi không thấy mặt trời, giống như nắng hạn mong mưa vậy”.

Thời tiết nơi đây, xưa nay chỉ thích hợp với một số loài cây lá kim như cây sa mộc, thông, tùng... Với mỗi cán bộ, chiến sĩ nơi đây khó khăn lớn nhất không phải là thời tiết khí hậu khắc nghiệt, cũng không phải là những cung đường hiểm trở ngày nào cũng phải đối mặt. Theo họ, khó khăn và cũng là thử thách lớn nhất là làm tròn nhiệm vụ bảo vệ đường biên, mốc giới, giữ gìn an ninh trật tự.

Quang Hùng