Lan rộng làn sóng “tẩy chay" Boeing 737 MAX

Máy bay Boeing 737 MAX của hãng hàng không Ethiopia rơi chỉ 6 phút sau khi cất cánh.

Thảm kịch này xảy ra chưa đầy 5 tháng sau vụ chiếc máy bay Boeing 737 MAX 8 của hãng hàng không Indonesia Lion Air lao xuống biển chỉ 13 phút sau khi cất cánh, làm 189 người thiệt mạng.

Hai thảm họa liên tiếp xảy ra với Boeing 737 MAX đã làm dấy lên hoài nghi về độ an toàn của dòng máy bay hiện đại nhất này, khiến các cơ quan quản lý hàng không và các hãng hàng không của nhiều nước trên thế giới tuyên bố ngừng khai thác hoặc đóng cửa không phận đối với dòng máy bay Boeing 737 MAX.

Hàng loạt thị trường tiềm năng của Boeing như Trung Quốc, Indonesia, Ấn Độ…. đã và đang tạm “quay lưng” với tập đoàn. Trung Quốc là quốc gia đầu tiên cấm khai thác dòng 737 MAX đối với các chuyến bay nội địa. Trong một thông báo, Cơ quan Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) thông báo đã chỉ thị cho các hãng hàng không nội địa ngừng khai thác thương mại đối với tất cả máy bay Boeing 737 Max sau khi xảy ra vụ tai nạn máy bay tại Ethiopia. Trong tuyên bố của mình, CAAC cho biết cơ quan này sẽ thông báo với các hãng hàng không trong nước về thời điểm có thể nối lại các chuyến bay của dòng sản phẩm Boeing 737 Max, sau khi xác thực được những biện pháp cần thiết để bảo đảm độ an toàn của máy bay.

Tiếp theo Trung Quốc, một loạt các nước như New Zealand, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Kuwait, Australia, Hàn Quốc, tất cả nước thành viên Liên minh châu Âu (EU), Indonesia, Malaysia, Namibia, Oman, Singapore, Iraq, Mông Cổ.... quyết định ngừng khai thác và đóng cửa không phận đối với máy bay 737 MAX. Ước tính gần 75% trong tổng số 371 máy bay 737 MAX đang hoạt động trên toàn thế giới tạm "đắp chiếu". Hiện chưa có hãng hàng không nào chính thức hủy đơn đặt hàng Boeing 737 MAX, nhưng thông tin từ giới truyền thông cho thấy Lion Air sẽ thay thế MAX 8 bằng máy bay của Airbus.

Trong động thái mới nhất, Mỹ cũng đã chính thức gia nhập làn sóng các nước cấm dòng máy bay này của Boeing hoạt động. Cơ quan Quản lý Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) ra lệnh tạm ngừng hoạt động của toàn bộ dòng máy bay này thuộc sự vận hành của các hãng hàng không Mỹ hoặc ra vào không phận nước này sau khi trước đó ít phút Tổng thống Mỹ Donald Trump loan báo đình chỉ hoạt động của dòng máy bay này tại Mỹ.

Tuyên bố của FAA nêu rõ: "Lệnh cấm sẽ có hiệu lực trong khi chờ kết quả điều tra thêm, bao gồm việc kiểm tra thông tin thu được từ dữ liệu chuyến bay cũng như ghi âm trong buồng lái". FAA cũng cho biết sẽ phải mất "vài tháng" sửa chữa phần mềm để máy bay Boeing 737 MAX được hoàn thiện.

Sau những thông báo mới nhất của Mỹ, Canada, nhiều nước ở Mỹ Latinh và một loạt nước Trung Đông, số quốc gia ngừng khai thác và/hoặc đóng cửa không phận với Boeing 737 MAX đã lên đến con số gần 50. (Cục Hàng không Việt Nam quyết định đình chỉ toàn bộ hoạt động bay của dòng phi cơ Boeing 737 MAX tại không phận Việt Nam kể từ 10h ngày 13/3).

Ra mắt thị trường từ tháng 5/2017, dòng máy bay 737 MAX được Boeing quảng cáo là máy bay "ngựa thồ" thế hệ mới với giá thành thấp, chi phí bảo dưỡng ít tốn kém. Boeing 737 MAX có bốn phiên bản 7, 8 ,9, 10, khác nhau về số lượng hành khách, và được coi là "át chủ bài" của tập đoàn này để cạnh tranh với A320 NEO của đối thủ Airbus. Theo Giám đốc hãng Phân tích Thị trường quốc phòng và hàng không vũ trụ Michel Merluzeau, Boeing 737 MAX là chương trình phát triển quan trọng của tập đoàn Boeing trong 10 năm tới và hãng có kế hoạch đưa dòng máy bay này chiếm tới 64% sản lượng vào năm 2032.

Kể từ sau vụ tai nạn máy bay ở Ethiopia, giá cổ phiếu của Boeing đã lao dốc, khiến hàng chục tỷ USD giá trị thị trường của hãng bị "bốc hơi" chỉ trong vòng mấy ngày. Công ty dịch vụ tài chính Edward Jones có trụ sở tại bang Missouri, Mỹ đã hạ xếp hạng cổ phiếu Boeing, và nhận định rằng vụ tai nạn mới đây nhất liên quan đến dòng máy bay Boeing 737 MAX có thể tác động mạnh đến lợi nhuận trong ngắn hạn của cổ phiếu này.

	Cảnh báo về lỗi kỹ thuật trong hệ thống Boeing
	Vì sao Trung Quốc khơi mào làn sóng tẩy chay Boeing 737 MAX?
	Vietjet chưa khai thác máy bay dòng máy bay Boeing 737 MAX
	Cấm Boeing 737 MAX vào không phận Việt Nam