Khoảng 20 triệu bao thuốc lá nhập lậu vào VN trong năm 2014

Phó cục trưởng Cục điều tra chống buôn lậu-TCHQ Nguyễn Ngọc Tuấn tham luận tại hội nghị. Ảnh: T.H

Đánh giá về thực trạng vận chuyển, buôn bán thuốc lá lậu, Trung tướng Nguyễn Tiến Lực, Phó Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm cho rằng, trong năm 2014 tình hình vẫn diễn biến phức tạp, với nhiều vụ buôn lậu lớn.

Năm 2014, ước khoảng 20 triệu bao thuốc lá ngoại được nhập lậu vào Việt Nam bằng mọi hình thức. Địa bàn trọng điểm về buôn lậu thuốc lá là vùng biển Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Quảng Trị, Đà Nẵng, TP.HCM, Cần Thơ, Tây Ninh, Long An, An Giang, Đồng Tháp. Thủ đoạn của các đối tượng thường tập trung hàng tại các kho phía bên nước bạn giáp khu biên giới, sau đó tìm cơ hội tổ chức nhập lậu vào Việt Nam bằng đường biển, đường thủy và đường bộ.

Thiếu tướng Nguyễn Đức Thịnh, Cục Trưởng C46 cho biết, tại thị trường nội địa, thuốc lá nhập lậu được bày bán công khai tại các điểm kinh doanh nhỏ lẻ, nhưng hầu như không bị kiểm tra, bắt giữ. Kết quả khảo sát của C46 cho thấy, hoạt động buôn lậu thuốc lá trong thời gian qua đã hình thành các tổ chức, đường dây chặt chẽ, có sự phân công trách nhiệm và sự móc nối giữa các chủ đầu nậu với lực lượng có chức năng chống buôn lậu và các chủ hàng tiêu thụ trong nội địa.

Tại Hội nghị, đại diện các tỉnh thành “nóng” về tình trạng buôn lậu thuốc lá, như: Quảng Ninh, Quảng Trị, TP.HCM và đại diện Tổng cục Hải quan, Ban chỉ đạo 389 Trung ương… đã có 8 tham luận phân tích, đánh giá về thực trạng buôn lậu thuốc lá tại các địa bàn từ cửa khẩu đến thị trường nội địa. Đồng thời, hiến kế các giải pháp phòng chống hiệu quả trong thời gian tới.

Các đại biểu tham dự hội nghị đã phân tích 3 nguyên nhân khách quan và 6 nguyên nhân chủ quan khiến buôn lậu thuốc lá ngày một phức tạp. Trong đó, hầu hết ý kiến đều cho rằng, nguyên nhân chính là do siêu lợi nhuận từ việc buôn lậu thuốc lá và do cư dân biên giới thiếu công ăn việc làm, thiếu hiểu biết pháp luật nên làm cửu vạn vận chuyển thuốc lá lậu, tiếp tay cho các đầu nậu thuốc lá.

Theo Trung tướng Phan Văn Vĩnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm, với lợi nhuận cao (tính thứ 3, sau ma túy và tội phạm công nghệ cao) nên các đối tượng bất chấp mọi thủ đoạn để đạt được mục đích, không từ bỏ bất cứ thủ đoạn chống đối lực lượng chống buôn lậu. Bên cạnh đó, còn có loại tội phạm hình sự đang khoác áo doanh nghiệp để buôn lậu, chủ đầu nậu không bao giờ lộ diện.

Bên cạnh đó, Trung tướng Phan Văn Vĩnh còn chỉ ra gốc của vấn đề cần giải quyết để hạn chế buôn lậu thuốc lá là đời sống nhân dân ở khu vực biên giới rất khó khăn. Thời gian tới cần có giải pháp tổng thể để giải quyết tận ngọn. Ông Vĩnh khẩn thiết đề nghị các đơn vị phối hợp với chính quyền địa phương để quan tâm tạo việc làm cho bà con, tuyên tuyền pháp luật cho bà con. Đây là giải pháp căn cơ, tạo sức mạnh tổng hợp trong công tác chống buôn lậu, đặc biệt là mặt hàng thuốc lá.

Trong số trên 34.600 vụ thuốc lá (trên 20 triệu bao thuốc lá các loại) bị lực lượng Công an bắt giữ từ năm 2012 đến tháng 9-2014, chỉ có 69 vụ bị khởi tố hình sự, với 488 bị can là do các đối tượng xẻ lẻ, chia nhỏ số lượng hàng hóa khi vận chuyển (từ 1.500 bao thuốc lá trở lên mới bị khởi tố hình sự) nên chưa cấu thành tội phạm hình sự.