Ì ạch giải ngân vốn đầu tư công, khó kích cầu kinh tế

	Nỗ lực ngày đêm để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2021
	Xử phạt nghiêm chủ đầu tư, nhà thầu vi phạm quy định về quyết toán công trình, làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công
	Vượt "nghịch cảnh" đảm bảo hoàn thành giải ngân vốn đầu tư công
	11 tháng đầu năm: Giải ngân vốn đầu tư công đạt 74% kế hoạch

Cần phải tập trung giải ngân nhanh nhất, hiệu quả nhất, nhiều nhất thì mới kích cầu kinh tế được. Ảnh: Thuỳ Linh

Nhiều yếu tố tác động

Nghị quyết số 63/NQ-CP của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 đề ra mục tiêu đến hết năm 2021 tốc độ giải ngân phải đạt 95-100%. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 11, tỷ lệ giải ngân của cả nước mới ước đạt 63,86% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (tương đương với trên 294.589 tỷ đồng), thấp hơn so với cùng kỳ năm 2020 (71,22%).

Đáng chú ý, có một số địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư vẫn còn khá thấp và khả năng khó hoàn thành dự toán năm. Như tại 6 địa phương: Quảng Bình, Quảng Trị, An Giang, Đồng Tháp, Bạc Liêu, Cà Mau, năm 2021, tổng số vốn đầu tư công vốn ngân sách nhà nước giao cho 6 địa phương này là 24.048,659 tỷ đồng, nhưng tính đến 30/11/2021 mới giải ngân được 11.749 tỷ đồng, đạt 48,9% kế hoạch và thấp hơn khá nhiều so với bình quân chung cả nước.

Mới đây, Tổ công tác số 5 về kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với 6 địa phương này.

Tại buổi làm việc, ông Lê Văn Phước, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, đến hết tháng 11/2021, tỷ lệ giải ngân của tỉnh đạt 33,6%. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng này là do An Giang là tỉnh biên giới, 6 tháng đầu năm dịch Covid-19 ở Campuchia bùng phát nặng khiến tỉnh này phải tập trung quyết liệt đảm bảo an toàn tuyến biên giới. Sau đó, đợt dịch bùng phát lần thứ 4 trên cả nước đã khiến An Giang phải thực hiện giãn cách xã hội làm ảnh hưởng lớn tới việc huy động nhân công, các công trình xây dựng phải dừng hoàn toàn.

Ông Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp chia sẻ, đến hết ngày 30/11/2021, tỉnh này giải ngân được 2.083 tỷ đồng, đạt hơn 44% kế hoạch dù tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo và tổ chức nhiều hội nghị bàn giải pháp, trong đó thành lập các đoàn kiểm tra các công trình trọng điểm, thực hiện điều chuyển vốn các công trình giải ngân thấp sang công trình có khả năng thực hiện cao.

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cũng cho biết, trong danh mục các dự án triển khai trong năm 2021 của tỉnh có tới 50% dự án triển khai mới. Các dự án này trong quý 1 đều ở giai đoạn chuẩn bị hồ sơ, các bước để đầu tư. Thậm chí, có dự án khâu chuẩn bị còn kéo dài sang tận tới quý 2/2021. Ngoài ra, cũng như các tỉnh khác, Cà Mau còn khá nhiều dự án quan trọng vốn lớn gặp khó khăn khi giải phóng mặt bằng hoặc có phát sinh điều chỉnh gây mất nhiều thời gian. Đặc biệt, các dự án ODA cũng còn gặp nhiều khó khăn trong việc phối hợp thực hiện.

Vốn đầu tư công phải là "vốn mồi"

Có thể nói, đầu tư công là một trong những nguồn lực quan trọng phát triển kinh tế-xã hội, là động lực để nền kinh tế vượt qua những khó khăn do đại dịch Covid-19.

Nhận định về công tác giải ngân vốn đầu tư công, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, phải xác định vốn đầu tư công là vốn mồi bởi lẽ nếu chúng ta bỏ 1 đồng vốn thì xã hội sẽ bỏ 10 đồng để kích cầu kinh tế, giải quyết việc làm, phát triển kinh tế xã hội nhanh, bền vững.

Theo Bộ trưởng, năm 2020 cũng có dịch Covid-19 nhưng tốc độ giải ngân đầu tư công vẫn đạt 98% kế hoạch. Năm nay, dịch căng hơn, kéo dài hơn nhưng vẫn cần phấn đấu đạt mục tiêu mà Nghị quyết 63/2021/NQ-CP đã ban hành.

"Lãnh đạo của các tỉnh cần nỗ lực từ cấp tỉnh đến huyện để tháo gỡ khó khăn, tập trung đẩy nhanh xây dựng công trình đúng quy định, nắm vững thẩm quyền của mình để điều chỉnh dự án sớm. 6 địa phương này đều là những tỉnh còn nghèo, gần như hoàn toàn hưởng trợ cấp ngân sách nhà nước mà chưa đảm bảo được cân đối thu chi. Do đó, càng phải trân trọng hơn các nguồn vốn để kích cầu kinh tế, giải quyết việc làm, phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Do những vướng mắc trong quá trình giải ngân, nhiều tỉnh đã đề nghị được điều chuyển vốn và cho phép kéo dài nguồn vốn sang năm 2022. Tuy nhiên, khi bàn về vấn đề này, lãnh đạo Bộ Tài chính tâm tư rằng, cần phải cân nhắc có nên kéo dài hay không bởi sẽ ảnh hưởng đến chính sách tài khóa trong khi đất nước còn đang khó khăn, người dân không có việc làm. Hơn nữa, khi chúng ta còn đang bàn về gói kích cầu kinh tế mà giải ngân đầu tư công lại đề nghị kéo dài thì gói này sẽ không có ý nghĩa. Do đó, cần phải tập trung giải ngân nhanh nhất, hiệu quả nhất, nhiều nhất thì mới kích cầu kinh tế được.

Riêng về vấn đề giá cả vật liệu xây dựng tăng cao, Bộ trưởng cho rằng, các tỉnh cần phải báo cáo kịp thời, chi tiết về thời gian, giá của từng loại nguyên vật liệu tăng như thế nào, tăng trong bao lâu và đề xuất các giải pháp..., trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng sẽ tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Còn giá đất trong giải phóng mặt bằng đã được phân cấp cho chính quyền địa phương, do vậy khi giải phóng mặt bằng thì việc đền bù sẽ thực hiện theo bảng giá đất do HĐND tỉnh quy định.

Về phía Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định sẽ đảm bảo những vấn đề về nguồn vốn để giải ngân, hướng dẫn những thủ tục thuộc chức năng, nhiệm vụ của mình. Tổ thường trực cũng luôn sẵn sàng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các tỉnh trong thực hiện giải ngân nguồn vốn đầu tư công. Với những vướng mắc của các địa phương, Bộ Tài chính sẽ tham mưu cho Chính phủ có văn bản sớm nhất. Song, Bộ trưởng cũng yêu cầu lãnh đạo các địa phương cần nghiên cứu những vấn đề thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh để giải quyết sớm.