Hoa quả Thái Lan: Nhập khẩu nhiều song khó mua

Một siêu thị lớn tại Hà Nội có bày bán nhiều loại trái cây NK nhưng không có mặt hàng trái cây nào từ Thái Lan. Ảnh: Nguyễn Thanh.

Nhập khẩu tăng “chóng mặt”

Theo thông tin mới nhất từ Tổng cục Hải quan, tính tới hết tháng 7, cả nước chi 854 triệu USD NK rau quả, tăng tới hơn 100% so với cùng kỳ năm trước. Hiện, Thái Lan đang là thị trường mà Việt Nam NK rau quả nhiều nhất với mức gia tăng “chóng mặt”. Cụ thể, 7 tháng đầu năm, NK rau quả từ thị trường này đã đạt tới 517 triệu USD, tăng đột biến so với con số 163 triệu USD cùng kỳ năm 2016.

Là người thường xuyên chọn mua các mặt hàng hoa quả Thái Lan như măng cụt, sầu riêng, nhãn…, chị Trần Thị Ngọc Hương (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: Hoa quả Thái Lan dù giá có nhỉnh hơn so với hàng nội địa song lại thấp hơn nhiều mặt hàng NK khác. “Bên cạnh đó, hoa quả Thái Lan có mẫu mã, chất lượng tương đối ổn định nên tôi cảm thấy yên tâm khi sử dụng. Ví dụ như sầu riêng monthong của Thái Lan, ăn ngon lại dễ bảo quản”, chị Hương cho hay.

Mặc dù hoa quả Thái Lan được không ít người tiêu dùng ưa chuộng, song trên thực tế, mức độ bao phủ của mặt hàng này trên thị trường không lớn. Khảo sát tại một số siêu thị cũng như các hệ thống cửa hàng chuyên bán hoa quả hoa quả NK như Klever Fruit, Luôn Tươi Sạch,… hoa quả Thái Lan hầu như vắng bóng. Trong khi đó, hàng loạt mặt hàng như táo, nho, lê, dưa vàng, quýt, cherry… có xuất xứ từ Mỹ, Australia, Nhật, New Zealand, Canada,… được bày bán khá nhiều, với mức giá dao động từ vài chục nghìn đến 700.000-800.000 đồng/kg tùy loại, tùy size.

Có mặt tại siêu thị Fivimart (phố Hoàng Quốc Việt) vào chiều muộn ngày 15-8, phóng viên Báo Hải quan không tìm thấy có hoa quả Thái Lan xuất hiện trên sạp hàng. Bên cạnh các loại trái cây NK có mức giá trung bình (táo Diva giá 69.000 đồng/kg, táo Fuji Mỹ 95.000 đồng/kg, táo Queen New Zealand giá 75.000 đồng/kg, lê Nam Phi giá 80.000 đồng/kg, nho đen không hạt Mỹ 269.000 đồng/kg…), siêu thị dành nhiều diện tích bày bán trái cây nội địa như nho đỏ Ninh Thuận, nhãn lồng Hưng Yên, dưa hấu Đà Lạt, cam xoàn Tiền Giang, ổi lê Gia Lâm (Hà Nội)…

Tạm nhập để tái xuất?

Không chỉ vắng bóng tại các siêu thị, hệ thống cửa hàng chuyên bán hoa quả NK mà tại không ít chợ dân sinh trên địa bàn Hà Nội, hoa quả Thái Lan cũng khá thưa thớt. Theo phản ánh một số tiểu thương, lý do là bởi, hiện tại hoa quả Thái Lan như sầu riêng, nhãn, măng cụt… đã dần hết mùa, trong khi đó hoa quả nội địa rộ mùa, thơm ngon.

NK số lượng lớn mà không xuất hiện nhiều trên thị trường, vậy hoa quả Thái Lan nhập rồi đi đâu? Đem thắc mắc này trao đổi với một số chuyên gia trong ngành rau quả, phóng viên Báo Hải quan nhận được câu trả lời giống nhau là, phần lớn hoa quả Thái Lan được tạm nhập rồi tái xuất sang quốc gia thứ ba. Có vị chuyên gia hoạt động lâu năm trong ngành còn khẳng định, hơn 50% số hoa quả Thái Lan vừa nhập vào Việt Nam đã chạy thẳng lên cửa khẩu để tái xuất.

Theo một số nhận định, đa phần hoa quả Thái Lan được NK rồi tái xuất sang Trung Quốc. Trước đây, Trung Quốc vốn là thị trường NK hoa quả khá lớn của Thái Lan song do muốn nâng tầm sản phẩm trái cây trong nước nên Thái Lan dần tập trung vào chất lượng, thu hẹp sản xuất đại trà, hạn chế XK sang Trung Quốc. Khi thị trường Trung Quốc thiếu hàng, nhiều DN, thương lái của Việt Nam tranh thủ cơ hội, gia tăng NK hàng Thái Lan để XK sang Trung Quốc.

Mặc dù trái cây Thái Lan nhập khẩu không hoàn toàn tiêu thụ ở thị trường Việt Nam, song hoa quả nội địa đã, đang và sẽ ngày càng bị cạnh tranh bởi hoa quả Thái Lan là điều không thể phủ nhận. Trên thực tế, sự thơm ngon của hoa quả Việt không hề thua kém hoa quả Thái Lan. Để không rơi vào tình cảnh ngày càng thua thiệt trên “sân nhà”, các chuyên gia khuyến cáo, ngành hoa quả Việt cần tổ chức cho nông dân sản xuất theo một quy trình chuẩn, trên cơ sở đó, xây dựng được thương hiệu sản phẩm, nâng giá trị sản phẩm với chất lượng ổn định, mẫu mã bắt mắt hơn. Ngoài ra, công nghệ sau thu hoạch, bảo quản hoa quả cũng phải được đầu tư đúng mức, bài bản hơn.