Hải quan thành lập Tổ xây dựng Đề án thí điểm bảo lãnh thông quan

	Công bố dự án đột phá về Hệ thống bảo lãnh thông quan hiện đại tại Việt Nam
	Thủ tướng chỉ đạo nghiên cứu áp dụng Hệ thống bảo lãnh thông quan

Cơ quan kiểm tra chuyên ngành lấy mẫu hàng hóa XNK. Ảnh: N.Linh.

Chỉ đạo trên đã được nêu tại Quyết định 1254/QĐ-TTg ngày 26/9/2018 về việc phê duyệt Kế hoạch hành động thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XK, NK và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018-2020.

Triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã thành lập Tổ xây dựng Đề án thí điểm bảo lãnh thông quan, do Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành làm Tổ trưởng.

Nhiệm vụ của Tổ là xây dựng kế hoạch, nghiên cứu dự thảo đề án thí điểm bảo lãnh thông quan và hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Tài chính, Chính phủ và Quốc hội phê duyệt theo đúng quy định, đảm bảo chất lượng, tiến độ và thời gian đã đăng ký.

Theo kế hoạch, năm 2019 Tổ sẽ triển khai các bước đánh giá thực trạng, xây dựng, đánh giá tác động, hoàn thiện đề án trình lãnh đạo các cấp.

Bảo lãnh thông quan là một hình thức cam kết bảo lãnh về mặt tài chính mà cơ quan Hải quan yêu cầu đối với DN XNK khi chưa hoàn thành thủ tục hải quan theo quy định, nhưng mong muốn được giải phóng hàng hóa, thông quan hàng hóa.

Cam kết bảo lãnh là một hợp đồng ba bên trong đó một bên (bên được bảo lãnh) là DN XNK hàng hóa hoặc người được ủy quyền XNK hàng hóa; cam kết với cơ quan Hải quan (bên nhận bảo lãnh - bên thứ hai) về thực hiện các nghĩa vụ bắt buộc về thủ tục hải quan theo quy định pháp luật (như nộp các khoản thuế, phí, thu khác, chậm nộp chứng từ về quản lý và kiểm tra chuyên ngành (KTCN)...) để được giải phóng, thông quan hàng hóa XNK. Bên thứ ba (bên bảo lãnh thường là các DN tổ chức tín dụng/ công ty bảo hiểm) đứng ra cam kết thực hiện các nghĩa vụ của DN XNK hàng hóa với cơ quan Hải quan nếu DN XNK không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ về thủ tục hải quan.

Bảo lãnh thông quan- thêm một đòn bẩy tạo thuận lợi thương mại (HQ Online)- Trong thời gian gần đây, thuật ngữ “bảo lãnh thông quan” được nhắc tới nhiều trong các hội nghị, hội thảo như là ...

​​​​​​

Để các chứng từ thủ tục bảo lãnh được cơ quan Hải quan chấp nhận, bên bảo lãnh phải đáp ứng các điều kiện tiêu chí, tiêu chuẩn nhất định theo quy định về bảo hiểm tài chính và được cơ quan có thẩm quyền (Bộ Tài chính) cấp quyền phát hành chứng thư bảo lãnh với bên nhận bảo lãnh (cơ quan Hải quan).

Bảo lãnh thông quan nhằm thực hiện hai mục đích chính là công cụ giúp cho cơ quan Hải quan bảo đảm khoản thu cho ngân sách liên quan đến thuế XNK, phí và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật đối với hàng hóa XNK. Là công cụ bảo đảm tính tuân thủ của các DN XNK trong việc thực hiện các quy định pháp luật chuyên ngành mà DN XNK phải thực hiện liên quan đến nộp, xuất trình giấy phép XNK, thực hiện các quy định điều kiện XNK, giấy chứng nhận chất lượng hoặc giấy miễn KTCN đối với hàng hóa XNK...

Bảo lãnh thông quan mang lại nhiều lợi ích cho các bên trực tiếp tham gia. Về phía DN XNK, thực hiện bảo lãnh thông quan sẽ giúp DN có thời gian hoàn thiện hồ sơ, giấy tờ mà vẫn được xem xét hưởng các ưu đãi nợ thuế, nợ tiền nộp phạt, nợ chứng từ hải quan, nợ chứng từ theo quy định của pháp luật chuyên ngành, đưa hàng về bảo quản hoặc thông quan hàng hóa, đặc biệt đối với các loại hàng hóa có yêu cầu KTCN.

Trường hợp DN sử dụng chứng thư bảo lãnh (về thuế, phí) do ngân hàng cấp, khi đó DN phải trả khoản phí nhất định đáng kể, phải ký quỹ, đặt cọc bằng tiền mặt để được bảo lãnh. Như vậy vốn lưu động của DN bị lưu giữ tại ngân hàng, không sử dụng được cho hoạt động XNK. Bảo lãnh thông quan thay thế cho bảo lãnh ngân hàng và thường không yêu cầu DN phải ký quỹ tiền mặt; chi phí bảo lãnh thông quan cũng thường thấp hơn chi phí bảo lãnh ngân hàng, do vậy khi sử dụng bảo lãnh thông quan thì vốn của DN quay vòng nhanh.

Ngoài ra khi hàng hóa nhanh được đưa về bảo quản sẽ đảm bảo chất lượng hàng của DN, hàng hóa nhanh được thông quan sẽ nhanh được đưa vào sản xuất hoặc đưa ra lưu thông trên thị trường, từ đó nguồn vốn có thể thu hồi nhanh để đầu tư vào hoạt động liên tục, không bị phạt hợp đồng vì giao hàng chậm muộn. Do có đơn vị bảo lãnh đôn đốc, hỗ trợ trong cả quá trình nên DN có thể hạn chế được những sai sót dẫn đến bị phạt, mất thêm chi phí… Những điều này thực sự có ý nghĩa quan trọng về lợi ích kinh tế, giúp DN có thể tiết kiệm rất lớn về thời gian, chi phí.

Về phía cơ quan Hải quan, bảo lãnh thông quan là một hình thức hiệu quả giúp đảm bảo thu đủ từ các nguồn thu tiền thuế hàng hóa XNK, phí, kể cả tiền phạt trong trường DN vi phạm các quy định pháp luật hiện hành trong hoạt động XNK nói chung cũng như trong hoạt động quản lý chuyên ngành nói riêng.

Về phía đơn vị phát hành bảo lãnh, được hưởng mức phí bảo lãnh phù hợp với phạm vi nhận bảo lãnh từ DN XNK hàng hóa và sẽ chịu trách nhiệm thay DN (trong phạm vi nhận bảo lãnh) nếu DN không hoàn thành các yêu cầu theo quy định hiện hành. Bảo lãnh thông quan sẽ là một thị trường mới tiềm năng trong lĩnh vực bảo hiểm, đặc biệt là trong cơ chế tạo thuận lợi tối đa cho thương mại hiện nay tại Việt Nam.

Với những đặc điểm như trên, bảo lãnh thông quan có thể được xem là một công cụ hữu ích để tạo thuận lợi thương mại và tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế.