Hai cố vấn hàng đầu của ông Trump có thể ra đi: Vì đâu nên nỗi?

Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly (trái) và Cố vấn an ninh quốc gia McMaster. Ảnh: Getty

Ít nhất 4 quan chức cấp cao trong chính quyền của ông Donald Trump đã nói như vậy. Cả Cố vấn an ninh quốc gia H.R. McMaster và Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly, những người xuất thân từ quân đội, đều được giới quan sát chính trị Mỹ xem là có tầm ảnh hưởng tương đối với Tổng thống Donald Trump.

Tổng thống và các “tướng lĩnh”

Ông Kelly là tướng Hải quân 4 sao đã nghỉ hưu, còn ông Mc Master trước đây cũng là một vị là tướng trong Quân đội Mỹ. Cả 2 người này từng thuyết phục ông Trump về tầm ảnh hưởng của các liên minh quốc tế, đặc biệt là NATO - liên minh mà ông Trump chỉ trích là không chia sẻ gánh nặng một cách công bằng với Mỹ.

Tuy nhiên, các quan chức tiết lộ nguồn tin cho rằng, những căng thẳng hiện nay cũng có thể dịu đi, giống như trường hợp về bất đồng giữa Tổng thống Trump và với một số quan chức hàng đầu khác trong đó có Ngoại trưởng Rex Tillerson và Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions.

Khi được hỏi về các thông tin nói rằng Cố vấn an ninh quốc gia McMaster hoặc Giám đốc Nhà trắng Kelly hoặc cả 2 có thể sẽ thôi việc, người phát ngôn Nhà Trắng Raj Shah ngày 22/2 không xác nhận khả năng này. Ông nói rằng “Tổng thống có đủ tự tin về mỗi thành viên trong nhóm”. Còn Thư ký báo chí Sarah Sanders ngày 20/2 cũng nói rằng Tổng thống Trump “vẫn tin tưởng ông McMaster”.

Trong khi đó, cả ông Kelly và McMaster đều không phản hồi đề nghị bình luận về việc họ có tiếp tục công việc hay không.

Ông Trump đã từng chỉ trích Cố vấn an ninh quốc gia Mc Master trong một trạng thái trên Twitter sau tuyên bố của ông này ở một hội nghị châu Âu tuần trước rằng ông chắc chắn Nga can thiệp chiến dịch bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 - điều mà ông Trump miễn cưỡng thừa nhận.

Cả 4 quan chức giấu tên nói rằng ông Kelly và ông McMaster không hài lòng về cách Tổng thống Trump đối xử với họ cả công khai và riêng tư. Có một số trường hợp, cả 2 quan chức này đều cho rằng mình bị “xúc phạm”.

Xích mích về quyền truy cập thông tin mật

Những xích mích hiện nay được cho là xoay quanh việc Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly muốn rút lại giấy phép tiếp cận tài liệu bí mật đối với bất cứ ai vẫn chưa được kiểm tra lý lịch đầy đủ. Điều này nhận được sự ủng hộ của Cố vấn an ninh quốc gia Mc Master.

Tuần trước, ông John Kelly tuyên bố Nhà Trắng sẽ không cho phép nhân viên hiện chỉ được cấp miễn trừ an ninh tạm thời được truy cập vào những thông tin tối mật của Tổng thống. Theo đó, những nhân viên nào mà miễn trừ an ninh bị trì hoãn từ tháng 6/2017 hoặc lâu hơn sẽ không còn được truy cập vào những thông tin tuyệt mật. Việc này có thể đe doạ công việc của con rể Tổng thống Trump là Jared Kushner.

Là cố vấn cao cấp cho Tổng thống, Kushner được quyền xem một số những tài liệu tuyệt mật nhất của quốc gia, thậm chí ngay cả khi cuộc điều tra lý lịch của anh ta vẫn kéo dài lay lắt hơn một năm qua. Hiện tại, Kushner được cấp miễn trừ an ninh tạm thời, cho phép truy cập vào những thông tin quốc gia tối mật và nhạy cảm. Vị trí cao cấp cho phép con rể Tổng thống gặp gỡ các viên chức ngoại quốc trên khắp thế giới, và đọc các thông tin tình báo bí mật được báo cáo hàng ngày cho Tổng thống.

Quyền truy cập vào những thông tin tuyệt mật của các nhân viên tại Nhà Trắng bị săm soi kỹ lưỡng sau khi một số tờ báo đưa tin cựu phụ tá Nhà Trắng Rob Porter phải từ chức trong tháng 2 vì cáo buộc bạo hành gia đình. Ông Porter là người luôn có mặt bên cạnh Tổng thống Trump, xem xét và giải quyết luồng tài liệu liên tục gửi tới Tổng thống, bao gồm những tài liệu có tính bí mật cao. Ông Porter được phép tiếp tục công việc trong hơn một năm cùng với tình trạng kiểm tra tạm thời.

Tranh cãi kéo dài

Một trong các quan chức giấu tên nói rằng có các cuộc tranh cãi kéo dài giữa ông Trump và các “tướng lĩnh”.

Sự ủng hộ đối với Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly trong vấn đề quyền truy cập tài liệu tối mật là bất đồng duy nhất gần đây của ông McMaster với Tổng thống Trump.

Các quan chức Bộ quốc phòng Mỹ nói rằng hiện đang có một số cuộc thảo luận về việc ông McMaster quay trở lại quân đội, có thể với tư cách là người đứng đầu lực lượng ở Fort Bragg ở Bắc Carolina, nơi ông McMaster, từng làm phó Tư lệnh.

Mặc dù ủng hộ Tổng thống Trump trong rất nhiều vấn đề, trong đó có cả việc đe dọa Triều Tiên bằng hành động quân sự, nhưng ông McMaster lại có lập trường cứng rắn hơn đối với Nga so với ông Trump.

Sau khi Công tố viên đặc biệt Robert Mueller cáo buộc 13 người Nga cùng 3 công ty của Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016 theo hướng có lợi cho ông Trump, ông McMaster nói rằng bằng chứng về sự can thiệp của Nga là “không thể chối cãi”.

Ông Trump khi đó đã công khai chỉ trích ông McMaster trên trang mạng xã hội cá nhân khi nói rằng ông Mc Master “đã quên nói rằng kết quả bầu cử Tổng thổng 2016 không bị tác động bởi phía Nga”./.