Giải đáp vướng mắc về giấy chứng nhận xuất xứ cho doanh nghiệp

Hoạt động nghiệp vụ tại Hải quan Lạng Sơn. Ảnh: H.Nụ.

Công ty TNHH công nghiệp chính xác Việt Nam 1 đề nghị, không nên bắt DN cung cấp C/O gốc cho khai cột thuế ưu đãi.

Liên quan đến vấn đề này, theo Tổng cục Hải quan, về nguyên tắc, DN phải nộp C/O bản gốc trong bộ hồ sơ hải quan nếu thuộc trường hợp quy định tại Điểm g Khoản 2 Điều 16 Thông tư số 38/2015/TT-BTC.

Căn cứ quy định tại các Hiệp định thương mại tự do FTA và Nghị định ban hành Biểu thuế NK ưu đãi đặc biệt của Chính phủ, một trong các điều kiện để xem xét có thể áp dụng thuế suất thuế NK ưu đãi đặc biệt là DN phải nộp C/O bản gốc cho cơ quan Hải quan.

Khoản 2, Điều 16 Thông tư số 22/2016/TT-BCT quy định: “Trong trường hợp có sự khác biệt về phân loại mã số HS đối với hàng hoá hưởng ưu đãi thuế quan giữa nước thành viên XK và nước thành viên NK, hàng hoá NK được thông quan phải chịu mức thuế suất thuế NK ưu đãi (MFN) hoặc mức thuế suất thuế NK ưu đãi đặc biệt cao hơn, và phải áp dụng Quy tắc xuất xứ phù hợp và người NK không bị phạt hoặc không phải chịu thêm một khoản phí nào khác theo quy định của pháp luật nước thành viên NK. Sau khi làm rõ sự khác biệt về phân loại mã số hàng hóa, mức thuế ưu đãi đúng sẽ được áp dụng và phần thuế đóng vượt quá mức, nếu có, sẽ được hoàn lại theo quy định của pháp luật nước thành viên NK ngay khi các vấn đề này được giải quyết”.

Theo đó, trường hợp sự khác biệt mã số HS của hàng hóa không làm ảnh hưởng đến bản chất xuất xứ thì hàng hóa được thông quan theo mức thuế suất MFN và mức thuế điều chỉnh nếu có khi có quyết định cuối cùng về mã của hàng hóa.

Công ty CP Việt Nam kỹ nghệ Súc Sản hỏi nếu chứng nhận xuất xứ của nước XK là form E và trên đó có thể hiện mã HS. Vậy DN nước NK phải khai đúng mã HS như trên để được hưởng thuế xuất ưu đãi không hay khai mã HS khác?

Phản hồi vấn đề DN hỏi, Tổng cục Hải quan cho biết, Điều 26 Luật Hải quan 2014 quy định: “Điều 26. Phân loại hàng hóa

1. Phân loại hàng hóa để xác định mã số hàng hóa làm cơ sở tính thuế và thực hiện chính sách quản lý hàng hóa. Khi phân loại hàng hóa phải căn cứ hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin khác có liên quan đến hàng hóa XK, NK để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam.

2. Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam gồm mã số, tên gọi, mô tả hàng hóa, đơn vị tính và các nội dung giải thích kèm theo.

3. Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam được xây dựng trên cơ sở áp dụng đầy đủ Công ước quốc tế về hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa.

Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam thống nhất trong toàn quốc.

4. Trên cơ sở Danh mục hàng hóa cấm XK, cấm NK, Danh mục hàng hóa XK, NK theo giấy phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, Danh mục hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành do Chính phủ quy định, Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành mã số hàng hóa thống nhất với mã số thuộc Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam.

5. Khi tiến hành kiểm tra hải quan, cơ quan Hải quan xác định mã số hàng hóa căn cứ hồ sơ hải quan, kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa hoặc kết quả phân tích, giám định hàng hóa. Trong trường hợp không chấp nhận mã số hàng hóa do người khai hải quan khai, cơ quan Hải quan có quyền lấy mẫu hàng hóa với sự chứng kiến của người khai hải quan để phân tích, trưng cầu giám định và quyết định mã số đối với hàng hóa đó; nếu người khai hải quan không đồng ý với kết quả phân loại của cơ quan Hải quan thì có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật”.

Cũng theo quy định tại Thông tư số 14/2015/TT-BTC ngày 30/1/2015 của Bộ Tài chính: “Điều 6. Phân loại, áp dụng mức thuế đối với một số trường hợp đặc biệt

1. Trường hợp thực hiện phân loại hàng hóa theo quy định tại Điều 4 Thông tư này nhưng chưa xác định được mã số duy nhất theo Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam thì sử dụng các tài liệu sau:

a) Chú giải chi tiết Danh mục HS;

b) Tuyển tập ý kiến phân loại của WCO;

c) Chú giải bổ sung Danh mục AHTN;

d) Cơ sở dữ liệu về Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam”.

Như vậy, căn cứ để phân loại hàng hóa XNK là hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin khác có liên quan đến hàng hóa XNK để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa XNK Việt Nam. Các tài liệu khác được sử dụng khi phân loại hàng hóa là: Chú giải chi tiết Danh mục HS; Tuyển tập ý kiến phân loại của WCO; Chú giải bổ sung Danh mục AHTN; Cơ sở dữ liệu về Danh mục hàng hóa XNK Việt Nam.

Bên cạnh đó, đối chiếu các quy định trên thì C/O không phải là căn cứ để phân loại xác định mã số cho hàng hóa XNK.

Để được hưởng thuế suất thuế NK ưu đãi đặc biệt thì hàng hóa NK phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại các Nghị định ban hành Biểu thuế NK ưu đãi đặc biệt của Chính phủ.

Ví dụ tại Nghị định số 129/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 ban hành Biểu thuế NK ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN giai đoạn 2016 – 2018 quy định tại Điều 4 - Điều kiện áp dụng thuế suất thuế NK ưu đãi đặc biệt như sau:

“Hàng hóa NK được áp dụng thuế suất ATIGA phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:

1. Thuộc Biểu thuế NK ưu đãi đặc biệt ban hành kèm theo Nghị định này.

2. Được NK vào Việt Nam từ các nước là thành viên của Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN, bao gồm các nước sau:

a) Bru-nây Đa-rút-xa-lam;

b) Vương quốc Cam-pu-chia;

c) Cộng hòa In-đô-nê-xi-a;

d) Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào;

đ) Ma-lay-xi-a;

e) Cộng hòa Liên bang Mi-an-ma;

s) Cộng hòa Phi-líp-pin;

h) Cộng hòa Xinh-ga-po;

i) Vương quốc Thái Lan;

k) Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Hàng hóa từ khu phi thuế quan NK vào thị trường trong nước).

3. Được vận chuyển trực tiếp từ nước XK, quy định tại khoản 2 Điều này, vào Việt Nam.

4. Đáp ứng các quy định về xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN, có Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) Mẫu D do Bộ Công Thương quy định”.

Cũng tại Điều 26 Thông tư số 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 của Bộ Tài chính quy định: “c) Cơ quan Hải quan chấp nhận chứng từ chứng nhận xuất xứ trong trường hợp có khác biệt nhỏ, không ảnh hưởng đến tính hợp lệ của chứng từ chứng nhận xuất xứ và bản chất xuất xứ của hàng hóa NK, bao gồm:

… c.8) Sự khác biệt mã số trên C/O với mã số trên tờ khai hàng hóa NK nhưng không làm thay đổi bản chất xuất xứ hàng hóa”.

Như vậy, theo Điều 26 Thông tư số 38/2015/TT-BTC trên đây thì sự khác biệt mã số trên C/O với mã số trên tờ khai hàng hóa NK nhưng không làm thay đổi bản chất xuất xứ hàng hóa thì cơ quan Hải quan vẫn chấp nhận chứng từ chứng nhận xuất xứ. Ngoài ra, cơ quan Hải quan nước NK xác định mã số hàng hóa theo quy định của nước NK. Khi đăng ký tờ khai hải quan, người khai hải quan phải khai báo mã số HS nước NK.

Một DN có hoạt động XNK thắc mắc, trong dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 38/2015/TT-BTC có nêu nội dung về việc nộp C/O để được hưởng mức thuế suất ưu đãi đặc biệt. Do DN ưu tiên là các DN tuân thủ pháp luật, có hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ, đáp ứng yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan nên các DN ưu tiên đề xuất chế độ ưu tiên trong việc nộp C/O như sau: Định kỳ 1 tháng nộp C/O 1 lần về chi cục hải quan nơi làm thủ tục hải quan.

- Về thắc mắc này của DN, Tổng cục Hải quan ghi nhận ý kiến của các DN ưu tiên và sẽ nghiên cứu khi sửa đổi Thông tư 72/2015/TT-BTC.