Giá lúa gạo năm 2024 sẽ tiếp tục ở mức cao

GS Võ Tòng Xuân nói về việc tổ chức lại chuỗi giá trị lúa gạo Việt Nam

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 8,29 triệu tấn gạo, mang về giá trị 4,78 tỉ USD, tăng 16,7% về khối lượng và tăng 38,4% về giá trị so với năm 2022. Đây là con số cao kỷ lục kể từ năm 1989 khi Việt Nam bắt đầu tham gia xuất khẩu gạo. Đặc biệt, gạo ST25 của Sóc Trăng tiếp tục đoạt giải "Gạo ngon nhất thế giới". Giá trị gạo Việt Nam trên thế giới được khẳng định khi các đối tác nhập khẩu và người tiêu dùng đều ưa chuộng gạo Việt Nam.

Nhận định về tình hình giá gạo Việt Nam trong năm 2023, ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An khẳng định, giá gạo Việt Nam cao hơn Thái Lan không phải ăn may mà có sự đầu tư thật sự. Việt Nam có lợi thế hơn hẳn so với Thái Lan về bộ giống lúa ngắn ngày, chất lượng cao. Trên cơ sở đó, ông Bình cho rằng năm 2024 có thể sẽ tốt hơn năm 2023 nếu Việt Nam tận dụng được cơ hội thị trường, do nhu cầu tiêu thụ vẫn lớn.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Vĩnh Trọng, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng cũng dự báo giá lúa gạo trong năm 2024 và trong tương lai vẫn giữ ở mức cao, Việt Nam nên tận dụng cơ hội sản xuất, xuất khẩu để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người nông dân. Bởi những năm trước giá gạo xuất khẩu luôn ở mức thấp, mức giá hiện tại mới phù hợp với công sức của nông dân.

“Các ban ngành, tổ chức, nông dân và doanh nghiệp có sự gắn kết hơn trong tương lai để giữ vững giá trị của hạt gạo Việt Nam góp phần phát triển đất nước” – ông Trọng bày tỏ.

Thông tin từ thị trường Philippines, ông Phùng Văn Thành, Tham tán thương mại Việt Nam tại Philippines cho biết, nhu cầu nhập khẩu gạo của Philippines lên tới 3,5- 4 triệu tấn/năm và Việt Nam là đối tác số 1 về gạo của nước này.

Ông Thành chỉ ra một số lợi thế của gạo Việt Nam tại thị trường Philippines như phẩm chất phù hợp người dân nước này, từ người nghèo đến người có thu nhập cao và giá cạnh tranh. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã có mối quan hệ lâu năm, tạo dựng được uy tín với đối tác nhập khẩu tại đây và còn gần về vị trí địa lý với Philippines.

Theo ông Thành, dư địa thị trường Philippines còn lớn để Việt Nam có thể khai thác tiếp. Do đó, bên cạnh việc mở rộng thị trường mới, các nhà xuất khẩu Việt Nam cần giữ thị trường Philippines.

Bên cạnh đó, cần quan tâm tới việc xây dựng thương hiệu. ông Thành bày tỏ sự trăn trở đối với việc mặc dù là nguồn cung gạo số 1 cho Philippines, nhưng rất nhiều người dân Philippines dù ăn gạo Việt Nam nhưng lại không hề biết.

Tại tọa đàm, các chuyên gia, doanh nghiệp đều thống nhất rằng, việc liên kết doanh nghiệp với nông dân là giải pháp căn cơ để phát triển bền vững ngành hàng lúa gạo.

GS Võ Tòng Xuân, chuyên gia nông nghiệp cho rằng, cần tổ chức lại chuỗi giá trị sản xuất lúa gạo của Việt Nam để tham gia vào mục tiêu 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Các tỉnh có thể khuyến khích doanh nghiệp ký hợp đồng trước để triển khai sản xuất với nông dân. Việc sản xuất theo quy trình sẽ giúp hạ giá thành nhưng chất lượng cao. Khi đó, sản phẩm gạo sẽ có thương hiệu và có thể truy xuất nguồn gốc dễ dàng.

Ông Tô Đình Tuân, Tổng biên tập báo Người lao động cũng nêu lên rằng, trong mối liên kết giữa nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và nông dân, nhà nước cần có sự công tâm và có tầm nhìn chiến lược trong chính sách để "ai cũng thắng" chứ không dành riêng cho ai. Cùng với đó, mối quan hệ giữa nông dân và DN cũng phải cân bằng, cùng thắng và nhà nước phải điều phối chính sách. Ngoài ra, cần tăng cường xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất, xuất khẩu và đặc biệt liên kệ ở nước ngoài. Trong đó, vai trò của các đơn vị, trong đó có tham tán thương mại của các nước là rất quan trọng.