Doanh nghiệp cổ phần hóa vì sao chưa hấp dẫn nhà đầu tư ngoại?
Đánh giá từ Cục Tài chính Doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho thấy, công tác cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, tiến độ cổ phần hóa còn chưa đáp ứng được yêu cầu và kế hoạch đề ra, một phần do lượng cổ phần của doanh nghiệp chào bán ra công chúng đạt thấp so với phương án cổ phần hóa, điều này khiến tỷ lệ vốn nhà nước ở các các công ty cổ phần hóa vẫn còn cao.
Có một thực tế là công tác cổ phần của doanh nghiệp nhà nước hiện nay vẫn tỏ ra kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài, thể hiện ở việc quy định giới hạn về tỷ lệ sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài, hạn chế cung cấp thông tin, thiếu minh bạch trong quá trình thực hiện, và định giá thiếu thực tế và không phản ánh giá trị thực của doanh nghiệp…
Tại hội thảo “Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước từ góc nhìn của nhà đầu tư nước ngoài" do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cùng Hiệp hội thương mại Hoa Kỳ phối hợp tổ chức cuối tuần qua, nhiều ý kiến đã đưa ra vấn đề thực tiễn và thách thức mà các nhà đầu tư nước ngoài đối mặt trong quá trình tham gia cổ phần hoá và thoái vốn nhà nước trong các doanh nghiệp nhà nước tại Việt Nam.
Phân tích nguyên nhân của vấn đề này, ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) tại Hà Nội cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể tối đa hoá doanh thu từ cổ phần hoá, đồng thời tăng sự tin tưởng của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần thiết phải cho các nhà đầu tư thấy được quá trình cổ phần hoá và thoái vốn minh bạch, đồng thời cung cấp được đầy đủ các thông tin có liên quan về doanh nghiệp.
Chỉ ra một nghịch lý của quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước thời gian qua, TS. Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, mặc dù 96,5% doanh nghiệp đã được cổ phần hoá, nhưng chỉ có 8% số vốn nhà nước được chuyển giao cho khu vực tư nhân. Một trong những nguyên nhân của thực trạng này theo TS. Trần Đình Thiên là do tỷ lệ vốn nhà nước được phép bán rất hạn chế, mức cao nhất cũng chỉ lên đến 49%.
"Với tỷ lệ nắm giữ cổ phần hạn chế, các doanh nghiệp tư nhân bị loại khỏi quyền tham gia điều hành chưa nói đến quyền chi phối doanh nghiệp. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến các nhà đầu tư tư nhân, bao gồm cả các doanh nghiệp nước ngoài ít mặn mà với việc mua doanh nghiệp nhà nước”, TS. Trần Đình Thiên chỉ rõ.
Có cùng quan điểm này, ông Tony Foster, Luật sư điều hành Công ty Luật Freshfields (Anh) cho rằng, để thu hút được các nhà đầu tư nghiêm túc và dài hạn, quy định cần phải tạo điều kiện cho các nhà đầu tư được mua cổ phần chi phối trong các doanh nghiệp cổ phần hoá hay thoái vốn nhà nước.
“Điều này sẽ mang đến những chào giá tốt hơn từ nhà đầu tư và tạo thêm doanh thu cho chính phủ”, ông Tony Foster kiến nghị và đề xuất các cơ quan Chính phủ xem xét sửa đổi các qui định pháp luật để cho phép nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ trên 49% cố phần trong các doanh nghiệp cổ phần hoá hay thoái vốn nhà nước.
Nhiều ý kiến khác cũng tỏ ra quan ngại với yêu cầu về việc định giá phải dựa trên giá giao dịch thị trường - một mức giá thường không thể hiện chính xác giá trị của doanh nghiệp. Ông Johnathan Ooi, một chuyên gia về M&A đến từ công ty PriceWaterhouse Coopers cho biết, giữa các nhà đầu tư và các doanh nghiệp cổ phần hoá có sự khác biệt trong cách hiểu về định giá.
Vì vậy, để giải quyết vấn đề này, ông Johnathan Ooi kiến nghị cần phải có một đơn vị đánh giá độc lập tiến hành việc định giá dựa trên các chuẩn mực quốc tế được chấp nhận bởi các nhà đầu tư quốc tế. "Nhà đầu tư chỉ quyết định đầu tư đáng kể khi họ thấy được sự cân bâng giữa rủi ro và lợi nhuận", ông Johnathan chia sẻ.
Để có thể nâng cao hiệu quả và chất lượng của cổ phần hoá và thoái vốn nhà nước trong các doanh nghiệp, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội – ông Nguyễn Đức Kiên khuyến nghị, các cơ quan bộ ngành và các doanh nghiệp nhà nước cần thường xuyên trao đổi thông tin, lắng nghe ý kiến và nguyện vọng của các nhà đầu tư.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần học hỏi kinh nghiệm của các chuyên gia tư vấn trong và ngoài nước để tìm hiểu các nguyên nhân, tìm ra giải pháp nhằm thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Song song với đó, Chính phủ cần nghiên cứu để gỡ bỏ các rào cản pháp lý và hạn chế các nhà đầu tư nước ngoài; loại bỏ các lợi ích nhóm từ đó nâng cao tính minh bạch cho quá trình cổ phần hoá và thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước./.
Tin liên quan
Giám sát chặt chẽ, cảnh báo kịp thời rủi ro với 14 ngân hàng quan trọng năm 2024
16:00 | 29/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Honda Việt Nam: Tăng cường vai trò quản lý, giáo dục an toàn giao thông cho học sinh
15:53 | 29/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Gần 20 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động mỗi tháng
14:57 | 29/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Nestlé Việt Nam công bố triển khai hợp tác mô hình dịch vụ gia đình “Cùng MAGGI nấu nên cơ nghiệp”
14:55 | 29/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Tài khoản tiết kiệm tiền tỷ “bốc hơi", lỗ hổng từ nhân viên ngân hàng
20:48 | 28/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
CEO IPPG Lê Hồng Thuỷ Tiên nhận giải nữ doanh nhân xuất sắc TPHCM 2024
16:30 | 28/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Phát triển hệ sinh thái để doanh nghiệp không "cô đơn" trong khu công nghiệp
15:47 | 28/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
GELEX đặt mục tiêu doanh thu thuần hợp nhất 32.303 tỷ đồng trong năm 2024
14:50 | 28/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Samsung khởi động cuộc thi Solve for Tomorrow 2024
22:25 | 27/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Những cây cầu độc đáo mang biểu tượng thịnh vượng của Vinhomes Royal Island
09:21 | 27/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Ngân hàng tìm cách hút dòng vốn ngoại
08:28 | 27/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Nâng bước giúp startup bước ra thị trường thế giới
08:21 | 27/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Generali Việt Nam ra mắt sản phẩm bảo hiểm liên kết chung VITA – An vui như ý
18:15 | 26/03/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Tạm giữ gần 8 tấn sợi polyester ngoại nhập, không chứng từ
Qua thanh tra bảo hiểm, phát hiện sai phạm liên quan đến giám sát đại lý
Giám sát chặt chẽ, cảnh báo kịp thời rủi ro với 14 ngân hàng quan trọng năm 2024
Honda Việt Nam: Tăng cường vai trò quản lý, giáo dục an toàn giao thông cho học sinh
Xóa độc quyền, cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp đủ điều kiện?
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính