Đế chế Đông Ấn
Công ty Đông Ấn Anh quốc từng có quyền lực kinh tế lớn nhất hoàn cầu. Ảnh tư liệu |
Cần chú giải rằng Đông Ấn (East India), trong cách hiểu của các nước châu Âu thời ấy, có nghĩa là "châu Á", thậm chí là phần còn lại của cả thế giới, ngoài châu Âu (chẳng thế mà khi đặt chân đến châu Mỹ, Colombus đinh ninh rằng ông đã tìm thấy Ấn Độ).
Cũng phải nói rõ “Công ty Đông Ấn Anh quốc” là bởi sau khi Công ty Đông Ấn Anh quốc ra đời vào năm 1600, một loạt “Công ty Đông Ấn” khác lần lượt ra đời: Công ty Đông Ấn Hà Lan (1602), Công ty Đông Ấn Đan Mạch (1616), Công ty Đông Ấn Bồ Đào Nha (1628), Công ty Đông Ấn Pháp (1664) và Công ty Đông Ấn Thụy Điển (1731). Tuy đều hoạt động rất… táo tợn, song không có phiên bản nào thành công như công ty đầu tiên - Đông Ấn Anh quốc.
Ngày 31/12/1600, Công ty Đông Ấn Anh quốc được thành lập theo chỉ dụ của Nữ hoàng Anh Elizabeth I, được trao quyền độc quyền thương mại với một khu vực rộng lớn trải khắp Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương, từ bờ đông mũi Hảo Vọng cực nam châu Phi đến bờ tây mũi Horn cực nam Nam Mỹ.
Ở khía cạnh tích cực mà nói, thành công rực rỡ của tập đoàn đa quốc gia đầu tiên trên thế giới cũng đã góp phần định hình nền kinh tế toàn cầu hiện đại, thúc đẩy văn hóa tiêu dùng tại Anh quốc và toàn châu Âu. Sự ra đời và vận hành của Công ty Đông Ấn Anh quốc cũng đã tạo được ảnh hưởng tới nhiều mô hình công ty hiện đại. Đây là công ty cổ phần lớn nhất và tồn tại lâu nhất vào thời bấy giờ, huy động vốn bằng cách bán cổ phiếu cho công chúng…
Ở chiều ngược lại, Công ty Đông Ấn Anh quốc, rõ nhất là tại Ấn Độ, mang đậm màu sắc lũng đoạn chính trị. Ngay từ đầu, Công ty Đông Ấn Anh quốc đã chiêu binh mãi mã, đánh chiếm và xây dựng các tiền đồn thương mại kiên cố ở các thành phố cảng như Bombay, Madras hay Calcutta. Có thời điểm, Đông Ấn nắm trong tay một đội quân riêng gồm 260.000 binh sĩ, gấp đôi quân số thường trực của Anh và tạo ra khoảng một nửa giá trị thương mại của nước Anh.
Dưới danh nghĩa một doanh nghiệp thuộc Hoàng gia Anh, Công ty Đông Ấn Anh quốc thực sự cai trị những vùng lãnh thổ này, bằng hệ thống nhân viên của họ. Các nhân viên chi nhánh của công ty này ban hành các bộ luật, đồng thời thành lập lực lượng cảnh sát và hệ thống hành pháp các cấp. Đến giữa thế kỷ XIX, tâm lý phản đối vị thế độc quyền của Công ty Đông Ấn đã lên đến đỉnh điểm tại Quốc hội Anh. Độc quyền thương mại của Công ty bị phá vỡ vào năm 1813, và từ năm 1834, nó chỉ còn là cơ quan quản lý của chính phủ Anh ở Ấn Độ. Sau cuộc binh biến Ấn Độ năm 1857, Công ty Đông Ấn Anh quốc mới hoàn toàn biến mất.
Tin liên quan
DSA 2024: Viettel tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Ấn Độ với hợp đồng 5G tiếp theo
16:12 | 09/05/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Giá từ 20 tỷ đồng, siêu phẩm McLaren 750S ra mắt tại Việt Nam
15:22 | 19/04/2024 Xe - Công nghệ
Những hình ảnh đầu tiên của “siêu phẩm” việt dã Defender OCTA
09:22 | 01/04/2024 Xe - Công nghệ
Trả giá đắt vì xâm hại loài rùa
08:11 | 08/05/2024 Người quan sát
Tăng năng suất từ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
07:45 | 27/04/2024 Người quan sát
Phố chuyên doanh
14:00 | 26/04/2024 Người quan sát
“Lạc nhịp” hàng không-du lịch
07:45 | 23/04/2024 Người quan sát
Minh bạch tài chính và quản trị
07:35 | 21/04/2024 Người quan sát
Trông giữ xe không dùng tiền mặt
07:53 | 18/04/2024 Người quan sát
Tránh lãng phí khi sáp nhập
10:31 | 16/04/2024 Người quan sát
Tấn công mạng và chuyển đổi số
08:48 | 15/04/2024 Người quan sát
Cộng hưởng nhờ thương hiệu
06:29 | 14/04/2024 Người quan sát
Niềm tin gia tăng
09:48 | 10/04/2024 Người quan sát
Cấp thiết đầu tư cho an ninh mạng
08:55 | 08/04/2024 Người quan sát
Chủ động hơn phương án cho các kỳ nghỉ
06:35 | 07/04/2024 Người quan sát
Bắt đối tượng chuẩn bị xuất trái phép 150.000 USD qua biên giới
20:47 | 04/04/2024 An ninh XNK
Tin mới
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh: Cải cách môi trường kinh doanh chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc
Những thông tin hấp dẫn trên Tạp chí Hải quan số 38 phát hành ngày 10/5/2024
Chất lượng điều hành kinh tế cấp tỉnh tiếp tục xu hướng cải thiện
Đến năm 2030, Việt Nam có ít nhất 10 doanh nhân lọt vào danh sách tỷ phú thế giới
Đáp ứng thị trường, doanh nghiệp xuất khẩu chịu chi hơn cho “thực hành xanh”
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Ngành Hải quan: Thu ngân sách tháng 4 tăng 4,5% so với tháng 3
10:24 | 05/05/2024 Hải quan