Dấu ấn tuổi 15 và chặng đường phía trước

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc tặng hoa chúc mừng Báo Hải quan online ra mắt giao diện mới (ngày 17-4-2014)

Tiền đề nâng bước

Nếu tính cả quãng thời gian làm Tạp chí Hải quan Việt Nam thì chúng tôi- những người làm Báo Hải quan thời kỳ đầu đã có 20 năm gắn bó, cống hiến trong vai trò “người chiến sỹ Hải quan trên mặt trận tuyên truyền”. Song thời điểm 15 năm về trước- khi tờ tuần báo ra đời vào ngày 4-1-1999 đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công tác thông tin tuyên truyền về Hải quan- một lĩnh vực đang chuyển biến mạnh mẽ để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế vào giai đoạn đất nước bước vào thời kỳ hội nhập sâu rộng. Từ đây chúng tôi làm báo tuần với những bước bỡ ngỡ đầu tiên, với tinh thần hăng say nhiệt thành, để rồi hôm nay sau chặng đường 15 năm, tập thể phóng viên, biên tập viên Báo Hải quan có thể tự hào về những thành quả đã đạt được.

Ngay từ khi ra đời, Báo đã bắt kịp với xu thế phát triển kinh tế đối ngọai của đất nước. các phóng viên tỏa đi khắp mọi miền, đến những cửa khẩu biên giới xa xôi, hay những hải cảng, sân bay sôi động hàng hóa xuất nhập khẩu, những tin tức hình ảnh được ghi lại với nhiều cung bậc, cả những thành tựu và cả mặt trái trong hoạt động giao thương hàng hóa.

Đặc biệt thời điểm đó những chương trình cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực quản lý hoạt động XNK, quản lý về hải quan, quản lý thu thuế phản ánh trên Báo Hải quan đã được bạn đọc đón nhận như một luồng gió mới thổi vào đời sống kinh tế vốn ì ạch trì trệ trước đó. Mặt trận chống buôn lậu, gian lận thương mại- một mặt trận nóng bỏng với nhiều vụ án, đường dây, những vụ việc gian lận tiêu cực được lực lượng Hải quan và cơ quan chức năng khác phát hiện, triệt phá cũng đã được tái hiện trên trang báo với những tình tiết phong phú, sinh động, chuyên sâu.

Phóng viên của chúng tôi không quản ngại khó khăn vất vả, vượt qua những bỡ ngỡ ban đầu của áp lực làm báo tuần, xông pha vào một lĩnh vực mới- một lĩnh vực chuyên sâu khi đó dư luận xã hội chưa hiểu tường tận.

15 năm là những nỗ lực không ngừng trong cải tiến về nội dung và hình thức tờ báo. Từ chỗ chỉ phát hành 1kỳ/tuần với 12 trang, năm 2001 tăng lên 2 kỳ/tuần, đến năm 2005 tăng lên 3 kỳ/tuần. Đặc biệt từ tháng 10-2013, Báo Hải quan tăng lên 16 trang cho cả 3 số báo: Thứ Ba, Thứ Năm và Cuối tuần, đồng thời đổi mới hình thức trình bày theo hướng hiện đại, thân thiện, nổi bật hơn.

Nội dung thông tin được tăng cường mang đậm nét Hải quan phản ánh về mọi mặt đời sống kinh tế, những chuyển động trong lĩnh vực tài chính của đất nước, công tác chống buôn lậu gian lận thương mại gắn với hoạt động XNK, XNC, an ninh cửa khẩu, vùng biên… Đặc biệt là công tác cải cách hiện đại hóa Hải quan với việc triển khai hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS…

15 năm, đến nay hành trang của chúng tôi đã có thêm phiên bản Báo điện tử với phương châm chuyển tải thông tin một cách nhanh chóng, chính xác, đa dạng về mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội, trong đó đặc biệt chú trọng những vấn đề liên quan đến lĩnh vực Hải quan, Tài chính, Thuế, hoạt động xuất nhập khẩu, đầu tư nước ngoài...

Dù là tờ báo điện tử còn non trẻ, ra đời trong bối cảnh loại hình báo điện tử đã phát triển, song Báo Hải quan điện tử đã khẳng định được sự cần thiết và vị trí quan trọng trong công tác truyền thông của ngành Hải quan. Sau gần 3 năm xuất bản trên internet, mỗi ngày Báo lại thu hút nhiều hơn lượng bạn đọc truy cập như minh chứng rõ nét cho những nỗ lực không ngừng của cán bộ, biên tập viên, phóng viên của Báo.

Với hai ấn phẩm giấy và điện tử, giờ đây Báo Hải quan được đổi mới ngày càng đẹp hơn về hình thức, phong phú, thiết thực hơn về nội dung, đáp ứng nhu cầu thông tin của đông đảo bạn đọc, cộng đồng doanh nghiệp trong nước và bạn đọc ở ngoài nước.

Trong suốt 15 năm qua, Báo Hải quan luôn được Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin truyền thông, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, bạn đọc trong và ngoài ngành đánh giá là tờ báo chững chạc, nghiêm túc, chân thực, bổ ích.

Với vai trò là cơ quan ngôn luận của ngành Hải quan, Báo đã kịp thời chuyển tải thông tin về quan điểm, chủ trương của Ngành, đặc biệt là công tác cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa Hải quan hiện nay nhằm tạo sự đồng thuận, định hướng thông tin trong triển khai thực hiện. Những bài viết phản ánh kinh nghiệm hay, cách làm tốt, gương tập thể và cá nhân điển hình, góp phần xây dựng hình ảnh Hải quan chuyên nghiệp, minh bạch trong cộng đồng doanh nghiệp và dư luận xã hội.

Nỗ lực tạo bản sắc riêng

Làm bất cứ việc gì, nhất là làm báo thì tạo được gương mặt, bản sắc riêng trong hàng trăm cơ quan báo chí cả nước là đòi hỏi, là yêu cầu xuyên suốt được đặt ra trong suốt chặng đường hình thành và phát triển tờ báo. Với những người làm Báo Hải quan trong thời điểm hiện nay, điều đó càng được chú trọng hơn bao giờ hết. Làm thế nào theo sát dòng chảy thông tin thời sự của mọi mặt đời sống kinh tế xã hội, mà lại không bị trộn lẫn trong đó là điều trăn trở của chúng tôi, nhất là với áp lực bùng nổ thông tin với sự đa dạng, phong phú về số lượng và loại hình báo chí như hiện nay.

Vậy là phải bắt đầu từ việc xác định bạn đọc cần gì ở Báo Hải quan. Trong mỗi bài viết, chuyên trang, chuyên mục, chúng tôi xác định bên cạnh việc mang đến những thông tin nhanh chóng, chính xác, thì cần phải được nhìn nhận, phản ánh dưới góc nhìn mang đậm “nét Hải quan”.

Đó là những thông tin về chế độ, chính sách, quy trình thủ tục liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, chính sách thuế, tài chính phải được chuyển tải nhanh chóng, cụ thể, sinh động. Cách thức phản ánh cũng cần phải có hệ thống, được xâu chuỗi để bạn đọc dễ nắm bắt, theo dõi. Đây là thông tin thiết thực, bổ ích cho hoạt động của người dân và doanh nghiệp.

Đó là những bài viết đầy ắp thông tin về lĩnh vực Hải quan, Tài chính, Thuế được phân tích, bình luận, trao đổi nghiệp vụ… để bạn đọc hiểu, nắm bắt khi triển khai vào thực tế. Làm sao để bạn đọc khó có thể tìm thấy những thông tin đó ở ấn phẩm khác mà thấy yêu quý tìm đến với Báo Hải quan.

Đó là những thông tin được phản ánh từ thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh, những tác động của cơ chế chính sách, nhất là chính sách tài chính, thuế, hải quan vào hoạt động của người dân và doanh nghiệp, trong đó có cả những vướng mắc, khó khăn, những phản biện chính sách để cơ quan quản lý nghiên cứu, điều chỉnh kịp thời.

Với phương châm đó, trong những năm gần đây, chúng tôi đã không ngừng tìm tòi, đổi mới nội dung, mở thêm chuyên trang, chuyên mục, cải tiến cách viết để tờ báo gần gũi hơn, thiết thực hơn với bạn đọc trong và ngoài ngành.

Còn nhớ vào thời điểm chuẩn bị xuất bản Báo Hải quan điện tử vào cuối năm 2010, Ban Biên tập chúng tôi liên tục trao đổi, bàn bạc để tìm ra định hướng thông tin làm thế nào để khi ra mắt có thể thu hút bạn đọc, tạo chỗ đứng trong dư luận xã hội. Kinh nghiệm làm báo đã có, nhưng làm báo điện tử thì chưa. Vậy là anh em chúng tôi mày mò, học hỏi các báo bạn, tham khảo các chuyên gia báo chí trong nước và nước ngoài. Và thế là Báo Hải quan điện tử ban đầu ra đời với số lượng chuyên mục chưa nhiều, bởi xác định tập trung vào những nội dung thông tin mang tính “độc quyền” của Hải quan như chính sách chế độ về Hải quan, Thuế, Tài chính, những thông tin về hoạt động xuất nhập khẩu, an ninh kinh tế, các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại…

Tất nhiên là việc chuyển tải thông tin phải thật ngắn gọn, cập nhật nhanh chóng, chính xác. Điểm đặc biệt làm nên bản sắc của Báo Hải quan điện tử đó là đã khai thác được kho dữ liệu thông tin của Hải quan với các chuyên mục mang tính bổ trợ phục vụ cho doanh nghiệp và bạn đọc, như tra cứu chính sách, văn bản, thông tin thống kê hàng hóa XNK, mã số thuế; thông tin tư vấn hỏi đáp về pháp luật…

Nhờ sự tương tác giữa bạn đọc và tòa soạn, Báo Hải quan ngày càng trở thành gương mặt không thể trộn lẫn và cần thiết với doanh nghiệp và người dân, ngày mỗi ngày thu hút nhiều hơn lượng bạn đọc là sự khích lệ động viên lớn đối với chúng tôi. Giờ đây sau gần 3 năm, Báo Hải quan điện tử đã có bước đổi mới về nội dung và hình thức với số lượng chuyên mục nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu thông tin của bạn đọc trong và ngoài ngành.

Nỗ lực không ngừng của Báo Hải quan còn thể hiện ở việc vừa ra Báo điện tử, vừa tăng trang và cải tiến nội dung và hình thức của Báo giấy để hai ấn phẩm bổ sung, hỗ trợ nhau nâng cao hiệu quả truyền thông.

Bên cạnh đó, để góp phần tạo dựng bản sắc của tờ báo, nhiều hoạt động ngoài mặt báo được tổ chức, trong đó điển hình là việc tổ chức các cuộc giao lưu trực tuyến giữa lãnh đạo Tổng cục Hải quan với bạn đọc trên Báo điện tử về những vấn đề Hải quan được dư luận quan tâm.

Mở ra chân trời mới

Trải qua 15 năm từ ngày Báo Hải quan xuất bản số báo đầu tiên, những bài viết, những trang báo đến với cán bộ công chức hải quan khắp mọi miền đất nước như một món ăn tinh thần cổ vũ động viên họ khắc phục khó khăn, gắn bó với công việc nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ.

Còn nhớ lần đến một cửa khẩu biên giới Việt - Lào xa xôi, chúng tôi bắt gặp anh em hải quan cẩn thận xếp từng chồng Báo Hải quan trên tủ sách đơn vị, trong đó có tờ đã ố vàng. Có anh còn lưu giữ riêng từng bài viết trong sổ tay. Hình ảnh đó làm chúng tôi rất xúc động và nhớ mãi đến tận bây giờ. Hay những thông tin do doanh nghiệp và bạn đọc phản ánh về hoạt động hải quan qua Báo Hải quan ngày một nhiều, thể hiện sự tin tưởng yêu quý của bạn đọc. Trân trọng tình cảm của bạn đọc, những người làm Báo Hải quan càng phải nỗ lực hết mình mang đến những thông tin chính xác, khách quan, nóng hổi và càng không thể dễ dãi với những thông tin, những con chữ đưa lên mặt báo.

Để có được thành quả hôm nay, điều quý nhất là tập thể Báo Hải quan với sự năng động, sáng tạo, đoàn kết một lòng, cùng nhau gây dựng phát triển tờ báo. Song chúng tôi cũng còn có những trăn trở cần tìm hướng khắc phục như nội dung thông tin cần mở rộng đổi mới cho phong phú, sinh động, thiết thực hơn; năng lực hoạt động của phóng viên, biên tập viên cần chuyên nghiệp hơn; mở rộng lượng phát hành và sức lan tỏa của tờ báo hơn nữa…

Trong những năm tới, Báo Hải quan đang hướng đến mục tiêu trở thành cơ quan báo chí truyền thông hội tụ các loại hình báo chí đa phương tiện gồm báo in, báo điện tử, video clip, radio; dự kiến phát triển thêm phiên bản Báo điện tử tiếng Anh. Đồng thời tiếp tục đổi mới nội dung và hình thức để nâng cao chất lượng, nâng cao tính phản biện xã hội trong các ấn phẩm, giúp cho công tác thông tin truyền thông của ngành Hải quan được chuyên nghiệp, hiệu quả hơn.

Chúng tôi- những phóng viên của Tạp chí Hải quan 20 năm và của Báo Hải quan 15 năm, nay đã trở thành lực lượng nòng cốt của tờ báo, giờ đây luôn ghi nhớ và biết ơn thế hệ lãnh đạo đi trước đã dày công vun đắp những giá trị quý báu. Đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo tạo điều kiện của lãnh đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan qua các thời kỳ; sự ủng hộ đón nhận, yêu thương của bạn đọc, đồng nghiệp. Hôm nay, với đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên phát triển về số lượng và chất lượng, chúng tôi tiếp tục mang tâm huyết, nhiệt tình, sức trẻ và quyết tâm đưa tờ báo ngày một lớn mạnh.

Chặng đường phía trước với nhiều dự định và hoài bão ở “tuổi trăng tròn”, tập thể Báo Hải quan xác định mục tiêu phấn đấu trở thành tờ báo có thương hiệu trong làng báo chí kinh tế cả nước. Những người làm báo Hải quan- “người chiến sỹ hải quan trên mặt trận tuyên truyền”- với "bút sắc, lòng trong, tâm sáng" sẽ lớn mạnh cùng sự phát triển đi lên của ngành Hải quan trong giai đoạn hiện đại hóa hội nhập của đất nước.