"Đào" tiền ảo: Chờ sỏi đá hóa vàng

	Tạm ngừng nhập khẩu máy đào tiền ảo: Bộ Công Thương nghĩ "ngược chiều"
	Sớm trình Chính phủ quy định về nhập khẩu "máy đào tiền ảo"
	Chủ mỏ đào tiền ảo Sky Mining "biến mất": Nhà đầu tư thắt ruột vì thiệt hại

Tiền ảo là lĩnh vực đang tiềm ẩn nhiều rủi ro, lừa đảo. (Ảnh minh họa, nguồn interernet)

Nở rộ loại tiền

Đồng Bitcoin ra đời vào năm 2009, quy đổi theo tiền Việt, ban đầu đồng tiền kỹ thuật số này chỉ có giá là một ổ bánh mỳ pate, nhưng đến nay thì giá trị đã leo lên bằng cả một căn nhà khoảng 1 tỷ đồng. Sự tăng giá “khủng” này đã khiến nhiều người đổ tiền vào đầu tư. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, số lượng Bitcoin là hạn chế nên đang ngày càng khó “đào” hơn, giá trị lại quá đắt nên khó có thể mua bán, giao dịch trực tiếp. Do đó, nhiều nhà đầu tư đã nhắm đến các mục tiêu là các đồng tiền kỹ thuật số có giá trị nhỏ hơn nhưng dễ khai thác hơn như Ethereum, Litecoin, Bitcoin Cash...

Các chuyên gia ví von, người tham gia "đào" các loại tiền ảo giống như hàng ngày đi nhặt sỏi đá về nhà và có thể ước mơ đến ngày nào đó thế giới sẽ công nhận sỏi đá đó có giá trị như vàng, giống như giá trị của Bitcoin hiện giờ.

Do vậy, gần đây, truyền thông và mạng xã hội Việt Nam dấy lên cơn sốt về một mạng lưới gọi là "Pi Network". Theo quảng cáo, người dùng chỉ cần cài đặt ứng dụng trên điện thoại, đăng nhập và “điểm danh” sau mỗi 24 giờ thì có thể “đào” được một loại tiền điện tử tên là Pi. Vì độ khó của thuật toán thấp nên Pi được khai thác trên điện thoại, tốc độ “đào” mặc định sẽ là 0,12 Pi/giờ. Theo những lời giới thiệu về loại tiền này trên mạng xã hội thì Pi không phải một trò lừa đảo, Pi được phát triển bởi nhóm cựu sinh viên từng tốt nghiệp Đại học Stanford (Mỹ).

Vì thế, theo một số bài viết của nhóm Pi Network tại Việt Nam, đồng tiền này hiện có giá trị bằng 0, nhưng sau đó sẽ được niêm yết trên các sàn giao dịch quốc tế, giá trị sẽ tăng. Khi đó, Pi sẽ là đồng tiền điện tử thế hệ mới, thay thế Bitcoin. Do vậy, cộng đồng tham gia "đào" Pi tại Việt Nam đang ngày càng tăng về số lượng. Trên Facebook, tìm kiếm từ khóa “Pi Network” sẽ cho ra rất nhiều các trang, hội nhóm riêng tư và công khai lên tới hàng nghìn thành viên để trao đổi, giới thiệu, mua bán Pi.

Lừa đảo hay cơ hội thực?

Tính xác thực về Pi hiện vẫn chưa được các cơ quan chức năng lên tiếng. Tuy nhiên, cùng với những lời quảng cáo đầy hấp dẫn về đồng tiền ảo Pi, cũng có thông tin viết rằng, Pi chưa phải là một đồng tiền điện tử và dự án cũng chưa hoàn thiện, mới đang trong giai đoạn thử nghiệm, Nhà nước cũng chưa có cơ chế quản lý nên mọi rủi ro sẽ thuộc về những cá nhân bỏ tiền ra mua Pi. Bên cạnh đó, các chuyên gia đã “vạch mặt” Pi thực chất là một chiêu trò lừa đảo, đánh cắp thông tin người dùng.

Về vấn đề này, theo TS. Đặng Minh Tuấn, chuyên gia về blockchain đang công tác tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, một nguyên tắc bất di bất dịch trong blockchain là minh bạch. Dự án hiện đã có ứng dụng trên điện thoại di động nhưng lại không mở mã nguồn để cộng đồng xem xét. “Với việc đóng mã nguồn thì ai sẽ là người kiểm soát liệu chủ dự án có tự thưởng cho mình hàng tỷ Pi hay không? Chúng ta có đào hàng trăm năm cũng không bằng 1 giây chủ dự án tự thêm số 0 vào tài khoản của mình”, ông Tuấn đặt nghi vấn.

Ngoài ra, ông Tuấn cũng cho rằng, người đào Pi có tài khoản nhưng không có địa chỉ ví và khóa bí mật, như vậy sau này sẽ không thể chuyển tiền hay tiêu được. Đặc biệt, TS. Đặng Minh Tuấn cho rằng, cái chắc chắn mà người tham gia sẽ mất đó là thông tin cá nhân (họ tên, số điện thoại hoặc facebook ID, thông tin xác thực eKYC…), mất thời gian, mất tài nguyên của điện thoại và có thể mất thêm thông tin khác trong máy (vì ứng dụng yêu cầu nhiều quyền can thiệp vào máy), mất công sức để lôi kéo người khác vào cái gọi là "vòng tròn tin tưởng" khá giống đa cấp. Còn chủ dự án Pi sẽ “được” hưởng lợi từ thông tin cá nhân của 13 triệu người dùng.

Thực tế cho thấy, ngay như với đồng tiền ảo có giá trị nhất hiện nay là Bitcoin, sự phát triển trong 12 năm qua cũng đầy rẫy rủi ro như giá trị lao dốc không phanh, sập sàn giao dịch, mất tài khoản… Đặc biệt, tại Việt Nam, lợi dụng sự thiếu hiểu biết, tham lời lãi cao của người dân về tiền điện tử, nhiều đường dây lừa đảo đã hình thành, gây ra những thiệt hại đáng kể. Tuy nhiên, chiêu trò cũ mà vẫn có rất nhiều nạn nhân mới.

Đơn cử, cuối năm 2020, Công an tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện một số đối tượng lập sàn giao dịch tài chính đa cấp và tiền ảo biến tướng trên mạng xã hội để chiếm đoạt tài sản... Theo kết quả điều tra, các đối tượng lừa đảo đã lập website: Traden...io dưới dạng là sàn giao dịch ngoại hối có sử dụng tiền ảo điện tử. Khoảng 50 bị hại ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước đã tố giác bị chiếm đoạt hơn 5 tỷ đồng.