Cuộc sống mới của “cửu vạn” ở Tà Lùng

Hàng hóa xuất khẩu được cán bộ Chi cục Hải quan cửa khẩu Tà Lùng và BĐBP phối hợp kiểm tra chặt chẽ

Cơ hội mới cho “cửu vạn”

Có mặt tại Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng vào lúc sáng sớm, nhìn những người lao động bốc vác thuê đang nhọc nhằn vận chuyển từng kiện hàng, gồng lưng kéo đẩy xe vượt qua con dốc nhỏ mới thấu hiểu được nỗi vất vả của những “cửu vạn” nơi đây. Họ làm tất cả các công việc mà chủ hàng thuê. Để vật lộn với cuộc mưu sinh nơi biên ải đầy nắng gió, người làm nghề này đã phải tự trang bị cho mình những phương tiện vận chuyển “chuyên dụng” là xe thồ chở hàng với khối lượng hàng vài trăm kilôgam và tấm giấy thông hành để thuận tiện cho việc qua lại khu vực cửa khẩu.

Những người làm nghề “cửu vạn” ở đây khá đông, không chỉ có nam giới mà còn có cả những người phụ nữ chân yếu tay mềm. Quanh năm suốt tháng dường như họ chỉ biết vác hàng, còng lưng chạy, ngày mưa ướt sũng đôi vai run bần bật, còn trời nắng đôi chân bỏng rát đẩy từng chuyến hàng nặng nhọc đến nơi giao hàng. Năm 2013, Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng, Bộ đội Biên phòng Cao Bằng phối hợp với Ban Quản lý kinh tế cửa khẩu và Chi cục Hải quan cửa khẩu Tà Lùng đã tập hợp tất cả các “cửu vạn” để thành lập Hợp tác xã bốc xếp, mở ra một tương lai mới cho người lao động tại nơi đây. Các Hợp tác xã bốc xếp có quy chế, hình thức hoạt động cụ thể và các thành viên trong Hợp tác xã hoạt động theo hình thức tập trung, phân chia hàng với phương châm mọi người cùng có hàng. Giá cả mỗi chuyến được chia cụ thể cho từng loại hàng. Từ ngày hoạt động theo đội, các thành viên trong Hợp tác xã luôn biết đoàn kết, tương trợ giúp nhau vượt qua khó khăn, từ đó tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội được củng cố và đi vào nề nếp.

Những công nhân hối hả vận chuyển hàng qua cửa khẩu

Ông Trần Văn Xếp, Chủ nhiệm Hợp tác xã số 3 cho biết: “Từ khi Hợp tác xã bốc xếp được thành lập thì tất cả những công nhân muốn vào Hợp tác xã đều phải có hồ sơ, lí lịch rõ ràng và được đăng ký tạm vắng, tạm trú. Công nhân vào làm việc tại Hợp tác xã đều được bố trí việc làm thường xuyên và thu nhập ổn định 4 đến 5 triệu đồng/người/tháng. Đặc biệt, những công nhân nữ hay người lớn tuổi được bố trí công việc hợp lý, chấm dứt tình trạng mạnh ai nấy làm như trước kia”.

Đang chờ đến lượt mình vào xếp hàng, chị Nguyễn Thị Hợp, một công nhân bốc xếp của Hợp tác xã bốc xếp số 3 tâm sự: “Từ ngày vào Hợp tác xã bốc xếp đến nay tôi luôn được hướng dẫn, phân công công việc, đều đặn và ổn định hơn, thu nhập cũng khá lên, cuộc sống gia đình từng bước được cải thiện, con cái được học hành và mua sắm được nhiều đồ dùng sinh hoạt có giá trị. Còn những năm trước kia cuộc sống rất bấp bênh, những người yếu hoặc phụ nữ như chúng tôi thì lúc có việc lúc không, nên chẳng kiếm được bao nhiêu, chỉ lo được mấy miệng ăn cho gia đình đã thấy chật vật lắm rồi”. Câu chuyện bị cắt đứt bởi một chuyến hàng mới vừa về. Nhìn chị vội vã khuất sau đám đông mới thấy cuộc mưu sinh ở nơi đây thật lắm gian truân.

Cách làm hiệu quả

Thiếu tá Nông Văn Tiều, Chính trị viên Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Cao Bằng cho biết: “Trong những năm gần đây, cơ sở hạ tầng giao thông của Cao Bằng có bước phát triển vượt bậc và khu kinh tế cửa khẩu Tà Lùng ngày một phát triển, hàng hóa xuất nhập khẩu nhộn nhịp, kéo theo lượng người đổ về làm ăn trên địa bàn ngày một đông, làm nẩy sinh nhiều vấn đề gây mất trật tự xã hội. Một số đối tượng buôn lậu lợi dụng tình hình này thuê người mang vác hàng qua biên giới làm mất trật tự trên địa bàn.

Hàng hóa đã được các cửu vạn tập kết chờ xuất khẩu

Chính vì vậy lực lượng Biên phòng và Hải quan cửa khẩu đã tham mưu cho chính quyền địa phương thành lập mô hình hợp tác xã bốc xếp. Sau hơn một năm hoạt động mô hình này đã đem lại hiệu quả cho cả người lao động và cơ quan quản lý.

Đánh giá về cách làm này, ông Nguyễn Thế Bằng-Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Tà Lùng cho biết: “Mô hình quản lý này đã giải quyết việc làm tại chỗ, tăng thu nhập cho các hộ vùng biên, đồng thời hạn chế dần tình trạng người dân bị các đầu nậu lợi dụng. Điều đặc biệt là, từ khi có Hợp tác xã bốc xếp, việc kiểm soát buôn lậu đã tốt hơn nhiều”.