Cục trưởng Cục KTSTQ Phạm Thanh Bình: Quyết tâm chính trị phải cụ thể hóa bằng hành động

Xin ông cho biết, từ những thành công của “Năm KTSTQ”, có thể rút ra được những kinh nghiệm gì trong việc triển khai các chủ trương, kế hoạch công tác lớn?

Thành công của “Năm KTSTQ”, ngoài các kết quả cụ thể, còn rút ra được những kinh nghiệm có giá trị cho chỉ đạo thực hiện các chủ trương, chương trình, kế hoạch công tác lớn.

Kinh nghiệm đầu tiên đó là việc chọn đúng vấn đề để phát động, chỉ đạo.

Tiếp đó là phải tổ chức tốt, có bài bản việc thực hiện chủ trương, kế hoạch. Ngay sau khi ban hành Chỉ thị, Tổng cục Hải quan đã tổ chức hội nghị quán triệt sâu sắc cho lãnh đạo các đơn vị và lực lượng chuyên trách. Hội nghị không dừng ở việc quán triệt, mà chủ yếu là bàn các biện pháp thực hiện, đưa ra các chỉ tiêu rất cụ thể có thể đo lường được để sau này kiểm điểm trách nhiệm. Để tránh tình trạng (thường thấy) khoán trắng cho đơn vị chuyên trách, phối hợp kém, việc đưa vào nghị quyết đảng ủy, chi bộ là giải pháp rất hiệu quả.

Cùng với đó là phải xây dựng được quyết tâm chính trị của người đứng đầu. Quyết tâm chính trị phải được cụ thể hóa bằng các chỉ tiêu, phải lượng hóa được (số lượng văn bản chỉ đạo; số lần người đứng đầu làm việc với đơn vị chủ trì; số lượng những đề xuất, những khó khăn vướng mắc của đơn vị thực hiện được người đứng đầu giải quyết…). Đây là giải pháp có tính quyết định đến thành công của chương trình, kế hoạch.

Bên cạnh đó là những kinh nghiệm về phát huy vai trò của đơn vị chủ trì. Đơn vị chủ trì có vai trò đặc biệt quan trọng. Kinh nghiệm chỉ đạo Chỉ thị 568 cho thấy, một khi đơn vị chủ trì có quyết tâm cao, năng động trong tham mưu và trong vai trò đầu tàu thực hiện thì khả năng thành công là rất lớn.

Tuy nhiên, cũng phải có kế hoạch chi tiết với các mốc tiến độ, các chỉ tiêu cụ thể và việc chỉ đạo phải luôn bám sát tiến độ kế hoạch, không để việc nào chậm dẫn đến việc ùn tắc tiến độ. Kiểm tra, đôn đốc thường xuyên, ráo riết là việc không thể thiếu trong chỉ đạo thực hiện. Đặc biệt, phải biết phát hiện để ghi nhận, khích lệ kịp thời những thành tích, cố gắng của người thực hiện.

Trong bất kỳ công việc nào cũng không thể tránh được những khó khăn và những tồn tại. Ông có thể cho biết, bên cạnh những thành công và thuận lợi trong quá trình triển khai “Năm KTSTQ” thì còn tồn tại những bất cập và khó khăn gì cần phải sớm khắc phục?

Đúng là thành công có nhiều nhưng những tồn tại và khó khăn cũng không ít.

Khó khăn đầu tiên là thiếu lực lượng làm công tác KTSTQ. Hiện biên chế chưa đạt yêu cầu, tuy số biên chế đã tăng lên nhưng mới đạt hơn 50% tỷ lệ quy định tại Chỉ thị 568 (bằng 10% tổng biên chế).

Bên cạnh đó có thể nhận thấy, số cuộc kiểm tra tại trụ sở DN có mức tăng vượt bậc so với năm 2010, nhưng so với mục tiêu đặt ra thì còn rất thấp (151 DN so với hơn 40.000 DN có hoạt động XNK là đối tượng kiểm tra).

Cùng với đó, khách quan đánh giá có thể nhận thấy, một số yêu cầu của Chỉ thị chưa được thực hiện hoặc mới làm được rất ít, đơn cử như việc rà soát lại các công việc nghiệp vụ trước, trong và sau thông quan để tổ chức lại quy trình quản lý cho có hiệu quả nhất. Hoặc việc nghiên cứu giải pháp bố trí, sử dụng cán bộ công chức KTSTQ theo hướng chuyên sâu, chuyên nghiệp. Cùng với đó là chế độ đãi ngộ, trang bị điều kiện làm việc cho lực lượng KTSTQ….

Vậy xin ông cho biết, cần phải có những biện pháp gì để khắc phục những khó khăn và bất cập trên?

Như tôi đã đề cập về những khó khăn là thiếu nguồn nhân lực, vì vậy, giải pháp đầu tiên là tăng biên chế. Biên chế được bổ sung từ 2 nguồn: Chuyển từ đơn vị khác đến và tuyển dụng.

Đối với nguồn chuyển đến, đề nghị các đơn vị xem xét các giải pháp: Rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy cho hợp lý, hiệu quả hơn, từ đó rút ra được một số biên chế cho KTSTQ (bớt được số lượng các chức danh trung gian như chi cục phó, đội trưởng, đội phó...). Rà soát lại các khâu nghiệp vụ trước, trong và sau thông quan để sắp xếp lại việc của từng khâu, từ đó rút ra một số biên chế cho KTSTQ. Tăng năng suất lao động của CBCC làm việc tại các khâu khác sẽ rút được một số biên chế cho KTSTQ.

Đối với nguồn tuyển dụng mới: Một mặt dành nhiều biên chế cho KTSTQ, mặt khác cần tuyển người có chuyên môn đúng yêu cầu của KTSTQ.

Cùng với đó là đẩy mạnh công tác KTSTQ tại trụ sở DN: Các đơn vị căn cứ vào số lượng DN thuộc địa bàn quản lý áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro rà soát, phân loại các DN để xác định số lượng DN cần kiểm tra mỗi năm, xác định chu kỳ kiểm tra để đảm bảo sau một chu kỳ nhất định kiểm tra được hầu hết các DN hoặc các DN có mức độ rủi ro cao.

Việc kiến nghị đưa các nội dung tái cơ cấu các quy trình thông quan và sau thông quan vào nội dung sửa đổi Luật Hải quan cũng là một trong những biện pháp khắc phục những hạn chế hiện nay.

Cùng với đó là chế độ đối với CBCC. Đặc biệt, sẽ phải tiếp tục duy trì, đẩy mạnh quyết tâm chính trị trong thực hiện nhiệm vụ KTSTQ của lãnh đạo các cấp cũng như từng CBCC làm công tác KTSTQ.

“Năm KTSTQ” có thể nói là thành công bước đầu, tuy nhiên con đường phía trước vẫn còn dài, để tiếp tục giữ được “lửa” của “Năm KTSTQ” thì những năm tiếp theo cần phải có những định hướng như thế nào, thưa ông?

Cục KTSTQ đã xác định phương hướng của lực lượng KTSTQ nói chung và Cục KTSTQ nói riêng. Theo đó sẽ duy trì và tiếp tục phát huy kết quả thực hiện Chỉ thị 568 để KTSTQ phát triển bền vững. Bên cạnh đó, phối hợp với Cục hải quan các tỉnh, thành phố giải quyết các vấn đề tồn tại trong thực hiện Chỉ thị 568.

Đặc biệt, trong công tác chuyên môn, sẽ tìm những giải pháp cho KTSTQ về trị giá (bao gồm cả việc chống chuyển giá) và giải pháp cho việc kiểm tra định mức trong gia công, sản xuất XK để vượt qua được lúng túng hiện nay.

Tiếp tục kiểm tra sâu hơn để đấu tranh với các hành vi gian lận, trốn thuế trong ưu đãi đầu tư, miễn thuế, khống thuế, xuất xứ hàng hoá, XNK qua khu vực phi thuế quan (tại các khu kinh tế cửa khẩu).

Cùng với đó, sẽ triển khai chuyên đề KTSTQ đối với hàng hoá XNK theo loại hình tạm nhập- tái xuất, chuyển khẩu. Kiểm tra các trường hợp có dấu hiệu gian lận trong XK khoáng sản.

Tiếp tục kiểm tra phát hiện những hình thức khác trong lĩnh vực trị giá liên quan đến sở hữu trí tuệ (phí bản quyền đối với chuyển giao công nghệ, sử dụng nhãn hiệu, nhất là các nhãn hiệu lớn).

Trước mắt, trong năm 2012, chỉ đạo toàn lực lượng phấn đấu số cuộc KTSTQ tăng 20% so với năm 2011 (Trong đó, kiểm tra tại trụ sở DN chiếm tối thiểu là 15% tổng số DN kiểm tra). Và sẽ tổ chức hội nghị chuyên đề KTSTQ lần thứ 7. Tiếp tục tổ chức đào tạo và đào tạo lại để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng KTSTQ cho CBCC.

Xin cảm ơn ông!

Thu Trang (thực hiện)