Cấp giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế theo Cơ chế một cửa quốc gia: Lối mới vẫn... “tắc”

Hiện nay, việc cấp giấy phép NK thiết bị y tế mất tới cả tháng. (Ảnh: ST)

Cách cũ: vừa lâu vừa mệt

Công ty CP Thiết bị y tế Medisco mỗi năm NK khoảng 10 mặt hàng thiết bị y tế từ Mỹ qua cảng Hải Phòng và sân bay Nội Bài. Tương ứng với đó, mỗi năm Công ty này xin cấp khoảng 10 giấy phép NK. Theo ông Lê Hoàng Nam, nhân viên Phòng Kinh doanh của Công ty, mỗi khi xin cấp giấy phép, DN sẽ hoàn thiện hồ sơ và nộp trực tiếp cho bộ phận văn thư của Vụ Trang Thiết bị và Công trình Y tế (Bộ Y tế). Thời gian cấp phép khá lâu, thông thường là sau khoảng 2 tuần đến 1 tháng kể từ khi hồ sơ được tiếp nhận.

Đối với Công ty TNHH Thiết bị y tế P.Đ, thời gian từ khi nộp hồ sơ cho tới khi nhận được giấy phép NK còn lâu hơn, kéo dài khoảng 1-2 tháng. Thời gian bị kéo dài chủ yếu là do trong nhiều trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, rõ ràng, cơ quan chức năng yêu cầu DN bổ sung hoặc có thể do số lượng hồ sơ chờ xử lý khá nhiều, chưa tới lượt hồ sơ của DN. Đối với những mặt hàng mới NK lần đầu, DN chưa có kinh nghiệm chuẩn bị hồ sơ thì thời gian có thể kéo dài hơn nữa.

Bà Vũ Hà My, nhân viên XNK của DN cho hay: Mặt hàng NK chủ yếu của Công ty P.Đ là hóa chất và máy móc thiết bị y tế. Do vậy, tình trạng chậm trễ trong cấp giấy phép NK gây ra nhiều thiệt hại đáng kể. Nêu trường hợp NK mặt hàng hóa chất, khách hàng đã đặt sẵn đơn hàng, DN cũng đã làm hồ sơ xin giấy cấp giấy phép NK trước đó, tuy nhiên khi hàng cập cảng Hải Phòng, việc cấp giấy phép vì nhiều lý do liên quan bị chậm trễ so với dự kiến. Vì vậy, hàng đành lưu tại cảng và chấp nhận trả phí. Điều đáng nói là, phí lưu hàng, đặc biệt là mặt hàng hóa chất cần bảo quản lạnh, thậm chí một số loại cần bảo quản đặc biệt rất cao. “Trên thực tế có lần, DN chỉ NK gần 500 kg hóa chất mà phí lưu kho trong 1 tuần đã lên tới gần 10 triệu đồng. Đó là chưa kể tới việc, khi khách hàng đã đặt trước mà hàng chậm trễ do chờ giấy phép còn làm ảnh hưởng tới uy tín của Công ty”, bà My nói.

Lối mới: vừa làm đã “tắc”

Khi trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, đại diện một số DN có chung đánh giá, khi làm hồ sơ giấy, bên cạnh việc thời gian cấp phép khá lâu thì điều khiến DN “ngán” còn là sự bị động. Trong suốt quá trình từ khi nộp hồ sơ cho tới khi được cấp giấy phép, tâm thế chung của các DN chủ yếu là chờ đợi. Sau một vài tuần nộp hồ sơ mà chưa thấy có giấy phép, DN lại gọi điện tới bộ phận văn thư và thông qua đó tìm cách liên hệ với người thụ lý hồ sơ để trao đổi trực tiếp, hỏi về tình trạng hồ sơ xin cấp phép của DN mình. Mặc dù thái độ của cơ quan quản lý thông thường là hợp tác, hỗ trợ và giải đáp kịp thời thắc mắc cho DN, tuy nhiên, các DN cũng cảm thấy khá mệt mỏi.

Liên quan tới vấn đề này, bà My chia sẻ thêm, thậm chí khi giấy phép sắp sửa được cấp, phía Vụ Trang Thiết bị và Công trình Y tế gửi bản nháp cho DN để kiểm tra lại các thông tin và DN phản hồi lại thì cả tuần sau đó, DN cũng chưa được cấp giấy phép chính thức.

Trong buổi tập huấn về thực hiện NSW cho các DN NK thiết bị y tế diễn ra cuối tháng 11-2015, tại Hà Nội, nhiều DN khi được hỏi đều đánh giá cao những lợi ích mà NSW đem lại. Điển hình như giảm đáng kể thời gian, công sức mà DN phải chuẩn bị để nộp hồ sơ. Giờ đây, nhân viên của DN thay vì chạy đi chạy lại thì có thể ở tại cơ quan, khai báo mọi thông tin trên Cổng thông tin một cửa quốc gia. Đặc biệt, nếu theo đúng tinh thần đề ra của việc triển khai NSW, DN sẽ không còn phải chịu cảnh phập phồng, thấp thỏm chờ đợi xem hồ sơ của DN mình đang đi tới đâu và được xử lý như thế nào.

Mặc dù đánh giá cao, song trên thực tế hiện còn khá nhiều vướng mắc khi triển khai NSW. Cụ thể, đối với Công ty CP Thiết bị y tế Medisco, đó là hệ thống phần mềm còn chưa hoàn thiện, thiếu linh hoạt. Bên cạnh đó, việc cài đặt thêm một số phần mềm, trình duyệt để toàn bộ các máy tính ở Công ty có thể kết nối, truy cập được với Cổng thông tin một cửa quốc gia còn tương đối khó khăn.

Đối với những DN NK nhiều hóa chất, vướng mắc dường như càng khó giải quyết hơn. Theo bà Vũ Hà My, hiện nay để NK một lô hàng hóa chất, trong hồ sơ khai báo DN cần đính kèm khá nhiều tài liệu kỹ thuật của loại hóa chất cần nhập. Quá trình tải các tài liệu đính kèm này khá lâu, thậm chí không thể tải lên. Do đó ngay từ khâu khai báo hồ sơ DN đã không thể hoàn thành. Vấn đề này, DN đã trao đổi với cơ quan chức năng, tuy nhiên đến nay chưa có phương án giải quyết thỏa đáng. Hiện, DN đang được hỗ trợ thông qua cách tiếp tục nộp hồ sơ giấy. “Nếu có thể theo đúng như tinh thần đề ra, áp dụng NSW đối với thủ tục cấp giấy phép NK thiết bị y tế thực sự sẽ giảm bớt khá nhiều phiền hà, nâng cao lợi ích cho DN. Công ty TNHH Thiết bị y tế P.Đ rất ủng hộ động thái này. Tuy nhiên, trong điều kiện hiện tại DN mong muốn các đơn vị liên quan sẽ nhanh chóng tìm ra hướng giải quyết khó khăn cho DN, ví dụ như có thể nâng cấp hệ thống, tăng tốc độ đường truyền, tăng dung lượng… để DN dễ dàng tải các tài liệu đính kèm trong quá trình khai báo trong hồ sơ”, bà My nhấn mạnh.