Cần chính sách bảo hiểm xã hội căn cơ

	Gia tăng số người nhận Bảo hiểm xã hội một lần
	Bảo hiểm xã hội Việt Nam: Nỗ lực chuyển đổi số đảm bảo quyền lợi an sinh xã hội cho người dân

Ảnh minh họa.

Nếu làm phép so sánh với giai đoạn trước, trong 5 năm (2016-2021) đã có hơn 4,59 triệu người hưởng BHXH 1 lần, trung bình cứ 2 người tham gia BHXH có 1 người rút một lần và tỷ lệ năm sau luôn cao hơn năm trước. Tìm hiểu nguyên nhân khiến cho việc gia tăng đột biến này thì chủ yếu do tác động của dịch Covid-19 dẫn tới tỷ lệ người lao động bị mất việc làm tăng cao trong năm 2021 và đủ điều kiện hưởng BHXH 1 lần trong năm 2022.

Nhìn thẳng thực tế, người lao động rút BHXH một lần chỉ có lợi trước mắt, không có lợi về mặt lâu dài. Nhưng để duy trì “cơm áo, gạo tiền”, trước sức ép không có thu nhập, không có vốn tích lũy, giá cả sinh hoạt leo tháng... khiến cho người lao động đành chọn giải pháp rút BHXH một lần để có một khoản lo cuộc sống hàng ngày. Bên cạnh đó, theo quy định hiện hành phải đóng BHXH tối thiểu 20 năm mới được nhận lương hưu khiến nhiều tâm lý nhiều người lao động khó duy trì được. Có lẽ vậy, mà xảy ra tình trạng ồ ạt rút BHXH một lần diễn ra ở nhiều tỉnh, thành phố. Câu chuyện này không chỉ dừng ở nhu cầu từ phía người lao động mà hệ lụy sẽ tạo sức ép lớn lên việc duy trì hệ thống an sinh bền vững và ngân sách chi cho trợ cấp người cao tuổi.

Chính vì lẽ đó, mà ở nhiều quốc gia trên thế giới như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Canada, Pháp, Nga... không cho phép rút BHXH một lần. Còn theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam, việc nhận BHXH một lần khiến người lao động không tính toán được cần chi tiêu bao nhiêu tiền mỗi tháng khi về già.

Vấn đề đặt ra là cơ quan quản lý nhà nước cần một giải pháp căn cơ và lâu dài cho phù hợp với nhu cầu thực tế hiện nay. Trước đây, chúng ta đã lường trước nguy cơ rút BHXH một lần gia tăng nên trong Luật BHXH năm 2014 đã bỏ quy định về người lao động được hưởng BHXH một lần sau 1 năm nghỉ. Quy định này đã vấp phải khó khăn, nhiều người lao động kiến nghị nên tạm hoãn áp dụng. Do đó, Quốc hội đã cho phép tạm thời chưa áp dụng quy định trên tới nay. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia đã đến lúc cơ quan quản lý nhà nước xem xét sửa Luật BHXH theo hướng giảm số năm đóng BHXH để được nhận lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm và hướng tới còn 10 năm. Liên quan đến quy định về hưởng BHXH một lần có thể tính toán đến quy định chỉ cho phép rút phần người lao động đóng góp...