Cải tiến biểu giá bán lẻ điện: Sao cho hợp lý?

	Rút phương án cho người dân lựa chọn điện 1 giá và điện bậc thang
	Điện 1 giá gần 3.000 đồng/kWh, ai hưởng lợi, ai thua thiệt?
	Bộ Công Thương chính thức đề xuất 2 phương án tính giá bán lẻ điện
	Bộ Công Thương đang nghiên cứu phương án giá điện 1 bậc
	Bỏ tính giá điện lũy tiến 6 bậc sẽ không còn tiền điện vọt tăng?
	Cần xem xét kỹ “bước nhảy” trong biểu giá bán lẻ điện
	Cải tiến biểu giá bán lẻ điện: Ai lợi, ai thiệt?
	Cải tiến biểu giá bán lẻ điện là xem xét các bậc cho hợp với thực tế

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục xin ý kiến về phương án cải tiến giá điện bậc thang cho các khách hàng sinh hoạt nhằm giảm bớt số bậc thang cho đối tượng khách hàng sinh hoạt từ 6 bậc xuống 5 bậc. Ảnh: Nguyễn Thanh

Đảm bảo công khai, minh bạch

Mới đây, tại dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện để sửa đổi Quyết định 28/2014/QĐ-TTg quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, Bộ Công Thương đã chính thức rút lại phương án người dân được phép lựa chọn áp dụng biểu giá bán lẻ điện 5 bậc thang và điện 1 giá.

Như vậy, trong cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hiện chỉ còn duy nhất 1 phương án là cải tiến từ phương án cơ cấu biểu giá cho mục đích sinh hoạt gồm 6 bậc thang sang biểu giá điện có 5 bậc thang. Trong đó, ghép bậc 1 và bậc 2 hiện tại thành bậc 1 mới (từ 0-100 kWh), giá bậc 1 mới được giữ bằng bậc 1 hiện hành; giữ nguyên giá các khách hàng sử dụng điện từ 101-200 kWh; ghép các bậc từ 201-300 kWh với 301-400 kWh thành bậc mới; tách bậc thang trên 401 kWh thành 2 bậc mới là bậc tư 401 đến 700 kWh và bậc trên 701 kWh.

PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, Hiệp hội Năng lượng Việt Nam đánh giá, việc phân chia theo bậc thang để khuyến khích người tiêu dùng sử dụng tiết kiệm điện là cần thiết trong điều kiện người dân ngày càng có thu nhập cao hơn, đồng thời nhu cầu sử dụng điện hơn trong khi sản xuất điện không tăng trưởng kịp. Tuy nhiên, với mức quy định trong biểu giá điện 5 bậc mà Bộ Công Thương đưa ra, chỉ có 1 bậc dưới mức giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt được quy định (1.864,44 đồng/kWh). Còn lại các bậc thang khác đều có mức giá trên mức giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt đã được Chính phủ quy định, thậm chí bậc thang thứ 4, 5 rất cao lên đến hơn 160% giá điện bình quân.

“Việc tính giá điện bậc thang như vậy không giải quyết được vấn đề về tính công khai, minh bạch trong việc đo đếm, ghi chỉ số công tơ. Bộ Công Thương cần giải thích tại sao lại đưa ra các con số này. Điều này làm cho giá bán lẻ điện bình quân thực tế cao hơn giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt đã được Chính phủ quy định. Để chính xác, rất cần số liệu thống kê cụ thể về các hộ gia đình tiêu thụ điện ở từng mức sử dụng trong thời gian vừa qua”, ông Thịnh phân tích.

Dù đánh giá hiện tại Bộ Công Thương có thể cân nhắc phương án biểu giá điện 5 bậc thang đang được đồng tình nhiều, song theo ông Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam, Bộ Công Thương cần công khai giá bình quân của từng biểu giá và tổng biểu giá, giá bình quân so với giá điện sinh hoạt như thế nào… để người dân có sự so sánh. “Khi đã được thông qua, chấp nhận giá điện bậc thang thì người dân phải chấp nhận việc “nhảy tiền” khi dùng nhiều. Nếu làm biểu giá điện hợp lý thì khi “nhảy bậc”, người dân sẽ không bị sốc”, ông Thỏa nói.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, đơn vị này sẽ tiếp tục xin ý kiến về phương án cải tiến giá điện bậc thang cho các khách hàng sinh hoạt nhằm giảm bớt số bậc thang cho đối tượng khách hàng sinh hoạt từ 6 bậc xuống 5 bậc và điều chỉnh các bậc thang để phù hợp với mức độ sử dụng điện của nhân dân. Thời gian tới, Cục Điều tiết điện lực sẽ phối hợp các đơn vị trong Bộ Công Thương thực hiện thẩm định theo quy định và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định theo đúng trình tự thủ tục xây dựng các văn bản pháp luật.

Đề xuất phương án 3 bậc thang

TS. Ngô Đức Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Năng lượng, nguyên Cục trưởng Cục An toàn Kỹ thuật môi trường (Bộ Công Thương) nhìn nhận, việc áp dụng giá điện 5 bậc có cải tiến hơn lũy tiến 6 bậc, song chưa chứng minh được sự cốt lõi là phải đảm bảo giá điện bình quân không thay đổi. Ông Lâm đề xuất phương án lũy tiến theo 3 bậc là: bậc thấp hơn giá điện bình quân (từ 0 – 100 kWh); bậc bằng giá điện bình quân (từ 100 – 400 kWh) và bậc cao hơn giá điện bình quân (từ 401 kWh trở lên).

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Tiến Thỏa nhấn mạnh: "Cần rút 6 bậc thang hiện nay xuống còn 3, 4 hoặc 5 bậc, tốt nhất là 3 bậc; ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách tiêu thụ điện hợp lý, phù hợp với tình hình thực tế sử dụng điện hiện nay giữa các nhóm khách hàng dùng điện. Đồng thời, giải thích rõ ràng về phương pháp sắp xếp bậc, cơ sở và các căn cứ sắp xếp khoảng các giữa các bậc".

Không ít chuyên gia đánh giá, phương án lũy tiến 3 bậc có thể ưu tiên đảm bảo tính toán đủ chi phí trong sản xuất kinh doanh của ngành điện đảm bảo có lãi, đảm bảo kinh phí tài chính hoạt động của DN; đồng thời minh bạch, rõ ràng, dễ tính toán…

Liên quan tới câu chuyện cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, ông Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và tăng trưởng xanh lại chia sẻ góc nhìn khác. “Điều tôi kỳ vọng là ban hành 1 cơ chế song song giữa điện bậc thang và việc lắp đặt công tơ 3 giá tính tiền điện sinh hoạt theo 3 khoảng thời gian trong ngày tương ứng với các giờ cao điểm, giờ thấp điểm và giờ bình thường. Điều đó sẽ hiệu quả hơn nhiều trong việc quản lý phụ tải trong giờ cao điểm. Dù đã có định hướng, chỉ đạo về lắp công tơ 3 giá cho các hộ gia đình nhưng vì nhiều lý do vẫn chưa triển khai được. Hy vọng, chúng ta sẽ sớm nhìn thấy ban hành giá điện bậc thang và công tơ 3 giá”.