Báo chí trong vòng xoáy gạo tiền
Miếng bánh quảng cáo bị san sẻ
Đang thực hiện một nghiên cứu về quản trị báo chí, trong đó có vấn đề kinh tế báo chí, ông Nguyễn Quang Đồng, chuyên gia của Trung tâm nghiên cứu Truyền thông và Phát triển (RED – Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam) cho rằng: Từ khoảng năm 2008 trở về trước, thị trường phát hành quảng cáo gần như độc quyền của báo chí. Doanh số rơi vào túi báo chí. Khi đó, báo chí sống rất khỏe, điển hình như tờ Tuổi trẻ, Thanh niên... Lượng phát hành của các tờ báo này cũng rất lớn, nên họ không lo lắng về áp lực nguồn thu.
Thế nhưng, theo ông Nguyễn Quang Đồng, từ năm 2008 đến nay, nhất là thời điểm mạng xã hội bùng nổ, cùng với sự ra đời của các thiết bị thông minh, hành vi của người đọc đã thay đổi rất nhiều. Báo chí cũng không còn là kênh thông tin duy nhất trước sự bùng nổ của mạng xã hội, các trang tin. Khi ấy, nguồn thu chính của báo chí là từ quảng cáo bị san sẻ. Điều đó khiến nguồn thu quảng cáo báo chí giảm dần, trong khi của mạng xã hội và các website khác tăng lên.
Thực tế, nhiều tờ báo đang đứng trước bài toán khó khăn về kinh tế. Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2015 và triển khai kế hoạch công tác năm 2016 của 4 đơn vị thuộc khối quản lý thông tin – báo chí của Bộ Thông tin và Truyền thông, ông Hoàng Hữu Lượng khi đó là Cục trưởng Cục báo chí đã nói: “Kinh tế khó khăn đã trực tiếp tác động đến báo chí. Không có đầu tư tài chính, thiết bị tốt thì khó làm báo hay. Kinh tế báo chí cũng khó khăn theo đà suy thoái kinh tế. Lượng phát hành giảm, số lượng người truy cập báo mạng giảm, doanh thu quảng cáo cũng giảm. Đầu tư của ngân sách cho báo chí năm nay cũng rất khó khăn. Hệ thống báo Đảng bình quân được đầu tư từ ngân sách khoảng 10 tỷ đồng/báo. Một số báo có thêm 2 – 3 tỷ đồng từ hoạt động bán báo và doanh thu quảng cáo. Tình trạng nợ nhà in, nợ lương, nợ nhuận bút đang diễn ra ở rất nhiều cơ quan báo chí”.
Theo ông Nguyễn Quang Đồng, trong tình thế khó khăn ấy, đã xuất hiện tình trạng một bộ phận mạo danh báo chí, mượn danh báo chí để dọa dẫm DN. Bởi vì họ không sống bằng việc kinh doanh các sản phẩm báo chí của họ. Tình trạng ấy cực kỳ trầm trọng, nhất là ở các địa phương.
Hồi tháng 4 năm nay, trong số các kiến nghị của cộng đồng DN gửi lên Thủ tướng Chính phủ, Hiệp hội DN tỉnh Thanh Hóa đã phản ánh tình trạng bị một bộ phận báo chí nhũng nhiễu, làm phiền. Hiệp hội DN tỉnh Thanh Hóa cho biết: Nhiều DN phản ánh, mỗi ngày phải trả lời điện thoại, email hàng chục lời mời chào quảng cáo của các cơ quan báo chí. Nếu DN đồng ý báo này thì mất lòng báo khác. Trong khi chi phí quảng cáo mỗi ngày một cao. Nếu không đồng ý, lại bị “bới lông tìm vết” đưa lên mặt báo. Hiện nay, có những cơ quan báo chí ký hợp đồng với các công ty truyền thông tư nhân. Các công ty này dùng quyền ủy quyền của các cơ quan báo chí đi mời tài trợ. Nhiều nhân viên quảng cáo của các công ty truyền thông lợi dụng danh nghĩa các cơ quan báo chí để gây phiền phức DN.
Hiệp hội DN tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo cho chấn chỉnh vấn đề này tại một số cơ quan báo chí.
| |
Nhiều sạp báo in ngày càng trở nên ế ẩm. Ảnh: ST. |
Còn nhiều “cửa” cho báo chí tăng nguồn thu
Đang chuẩn bị cho ra mắt một số ấn phẩm báo chí, nhà báo Lê Hồng Kỹ chia sẻ: Muốn tờ báo sống được trên thị trường thì người đứng đầu tờ báo phải có suy nghĩ của một doanh nhân. Việc đầu tiên là tính xem thị trường cần gì ở tờ báo, khi đó đẩy bộ máy sản xuất theo đúng nhu cầu đó để phát triển người dùng. Tiếp đến là thiết kế các sản phẩm truyền thông, quảng cáo, sự kiện... phù hợp với nhóm đối tượng người dùng mà mình “câu” được. Như vậy tờ báo mới kiếm được tiền từ chính sản phẩm báo chí.
Ông Nguyễn Quang Đồng cho rằng: Khi báo chí ngày càng chuyên nghiệp hóa, nhu cầu của độc giả về thông tin ngày càng có sự chọn lọc, tách bạch rõ ràng. Bản thân các cơ quan báo chí cũng đang có sự thay đổi để thích ứng với sự cạnh tranh từ mạng xã hội và các phương tiện truyền thông khác. Chẳng hạn, tờ Vnexpress trước đây là tiêu chí nhanh. Nhưng từ khi mạng xã hội xuất hiện, những người làm Vnexpress biết rằng họ không thể cạnh tranh được về tốc độ với mạng xã hội, nên họ đặt vấn đề thông tin tin cậy lên trước. Sự tin cậy của thông tin là tiêu chí báo chí chính thống đã và sẽ phải tiếp tục hướng đến và ưu tiên.
“Việc báo chí chuyển sang thế mạnh đáng tin cậy, phân tích có chiều sâu là cần thiết để thu hút được lượng độc giả trung thành, qua đó đem lại nguồn thu cho báo chí. Đối với vụ việc tiêu cực, phân tích chính sách phức tạp, rõ ràng những người đưa tin trên mạng xã hội sẽ khó làm được. Khi đó, độc giả sẽ cần những nhà báo chính thống” – ông Nguyễn Quang Đồng nhấn mạnh.
Nhà báo Đỗ Quý Doãn, nguyên Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông trong một bài viết về kinh tế báo chí cho rằng: Nhà nước cần tạo điều kiện về pháp lý, cơ chế, chính sách để các cơ quan báo chí tăng nguồn thu từ quảng cáo, hoạt động kinh tế hỗ trợ, hoạt động kinh doanh, dịch vụ, mở rộng hợp tác quốc tế trong in ấn, phát hành thuộc các lĩnh vực phù hợp với chức năng, nhiệm vụ. Thử nghiệm xây dựng một số tổ hợp báo chí để có điều kiện mở rộng phạm vi tác động và phát triển kinh tế báo chí có hiệu quả.
Theo ông Đỗ Quý Doãn, cần coi trọng việc xây dựng chính sách kinh tế đối với hoạt động báo chí theo hướng tăng thêm quyền tự chủ tài chính, nâng cao chất lượng hoạt động, tăng khả năng sáng tạo của đội ngũ làm công tác này. Việc nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách phát triển kinh tế báo chí tạo điều kiện để cơ quan báo chí tự chủ về tài chính là việc làm cần thiết, hết sức quan trọng. Thực hiện tốt điều này vừa bảo đảm báo chí giữ đúng tính chất, vị trí, vai trò của mình, đồng thời tạo điều kiện cho báo chí không ngừng phát triển.
Tin liên quan
TP Hồ Chí Minh: Tạm giữ trên 700 sản phẩm vàng vi phạm
10:44 | 17/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Quyền thi vào lớp 10
07:55 | 17/05/2024 Người quan sát
Cảnh báo tình trạng mạo danh Bảo hiểm xã hội yêu cầu đồng bộ dữ liệu căn cước công dân
07:05 | 17/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Ngày làm việc thứ nhất Hội nghị Trung ương 9 khóa XIII
18:44 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Kỳ điều hành ngày 16/5, giá xăng tiếp tục giảm
16:21 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Được thụ hưởng nhiều tiện ích từ chuyển đổi số lĩnh vực BHXH, BHYT
15:28 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Tiếp tục đấu thầu vàng thành công, giá trúng thầu cao nhất 88,92 triệu đồng/lượng
15:12 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Bộ Y tế lần đầu cấp phép vắc-xin sốt xuất huyết, zona thần kinh
08:59 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
TP Hồ Chí Minh: Hơn 16.000 học sinh không tham dự kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10
10:47 | 15/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Đề nghị khai trừ ông Dương Văn Thái, Mai Tiến Dũng kỷ luật ông Lê Thanh Hải
09:26 | 15/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Hà Nội: Xây thêm nhiều hầm chui để giảm tải áp lực giao thông
07:36 | 15/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Xử phạt vi phạm hành chính 12 cửa hàng kinh doanh vàng
20:14 | 14/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Nhiều “nút thắt” trong công tác quản lý đất đai tại TPHCM
16:06 | 14/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
TP Hồ Chí Minh: Tạm giữ trên 700 sản phẩm vàng vi phạm
Gần 200 lãnh đạo doanh nghiệp xuất nhập khẩu hội tụ tại sự kiện của VietinBank
Liên hợp quốc nâng dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2024
Triển vọng ổn định tài chính của Eurozone đã cải thiện nhưng vẫn mong manh
Xuất nhập khẩu biến động thế nào trong 15 ngày gần đây?
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Ngành Hải quan: Thu ngân sách tháng 4 tăng 4,5% so với tháng 3
10:24 | 05/05/2024 Hải quan