3 kịch bản điều hành giá năm 2023

Năm 2023 dự kiến có một số áp lực lên mặt bằng giá đến từ bối cảnh thế giới và tình hình trong nước.

3 kịch bản

Theo dự báo của Bộ Tài chính, trong năm 2023, dự kiến có một số áp lực lên mặt bằng giá đến từ bối cảnh thế giới và tình hình trong nước. Xét bối cảnh trong nước, việc điều chỉnh giá các hàng hóa dịch vụ do Nhà nước định giá theo lộ trình thị trường tiếp tục là vấn đề cần xem xét thực hiện đối với một số dịch vụ công (dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, dịch vụ giáo dục...) sau khi đã trì hoãn trong 3 năm vừa qua.

Cùng với đó, một số chính sách hỗ trợ về thuế (như chính sách giảm thuế GTGT) sẽ hết hiệu lực; điều chỉnh tăng lương cơ bản (từ 1/7/2023) sẽ khiến giá một số mặt hàng lương thực, thực phẩm tăng. Ngoài ra, thiên tai có thể gây ảnh hưởng cục bộ đến giá lương thực, thực phẩm và một số nhu yếu phẩm tại một số địa bàn...

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, vẫn có một số yếu tố hỗ trợ như các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu (lương thực, thực phẩm...) nguồn cung vẫn dồi dào, đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu; chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu dự kiến có thể tiếp tục kéo dài trong năm 2023; sự kiên định trong kiểm soát lạm phát của Quốc hội và Chính phủ tiếp tục giúp neo giữ kỳ vọng lạm phát và hỗ trợ kiểm soát lạm phát năm 2023.

Trên cơ sở tổng hợp thông tin và cập nhật dự báo xu hướng giá các mặt hàng quan trọng thiết yếu và các thông tin đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê), Ngân hàng Nhà nước về các yếu tố tác động đến lạm phát năm 2023, ước CPI bình quân năm 2023 trong khoảng 3,1-3,2%, có 3 kịch bản điều hành giá được lập ra như sau:

Kịch bản 1: Giả định giá xăng dầu giảm 5%; giá gas tăng 2%; giá lương thực, thực phẩm (gạo, thịt lợn) tăng 3%; giá điện sinh hoạt tăng 5%; giá vật liệu xây dựng tăng 5%; giá dịch vụ giáo dục tăng 15%; giá dịch vụ y tế tăng 4%; giá nhà ở thuê tăng 6%, CPI bình quân năm 2023 dự báo tăng khoảng 4,2% so với năm 2022.

Kịch bản 2: Giả định giá xăng dầu giữ ổn định; giá gas tăng 3%; giá lương thực, thực phẩm (gạo, thịt lợn) tăng 5%; giá điện sinh hoạt tăng 7%; giá vật liệu xây dựng tăng 6%; giá dịch vụ giáo dục tăng 18%; giá dịch vụ y tế tăng 6%; giá nhà ở thuê tăng 6%, CPI bình quân năm 2023 dự báo tăng khoảng 4,55% so với năm 2022.

Kịch bản 3: Giả định giá xăng dầu tăng 3%; giá gas tăng 4%; giá lương thực, thực phẩm (gạo, thịt lợn) tăng 5%; giá điện sinh hoạt tăng 8%; giá vật liệu xây dựng tăng 6%; giá dịch vụ giáo dục tăng 20%; giá dịch vụ y tế tăng 6%; giá nhà ở thuê tăng 6%, CPI bình quân năm 2023 dự báo tăng khoảng 4,98% so với năm 2022.

Với các kịch bản trên, Bộ Tài chính dự báo CPI bình quân năm 2023 tăng trong khoảng 4,2-4,98%. Tổng cục Thống kê dự báo CPI bình quân trong khoảng 4,4%-4,8% (với 3 kịch bản lần lượt là 4,4%, 4,6% và 4,8%) trong đó có giả định giá xăng dầu ổn định tại 3 kịch bản. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam dự báo lạm phát bình quân năm 2023 tăng trong khoảng 4,3 ± 0,5%.

Linh hoạt điều hành giá

Trong năm 2023, công tác quản lý, điều hành giá cần tiếp tục thực hiện một cách chủ động và linh hoạt, đảm bảo kiểm soát lạm phát. Theo đó, các bộ, ngành, địa phương sẽ theo dõi sát diễn biến kinh tế và lạm phát thế giới tác động đến Việt Nam để có những giải pháp ứng phó phù hợp; cập nhật sát tình hình cung cầu trong nước để có chỉ đạo dự phòng tại địa phương, đảm bảo nguồn cung, đảm bảo cân đối cung cầu trong nước.

Cùng với đó, điều hành chính sách tiền tệ theo mục tiêu đề ra phối hợp với chính sách tài khóa và các chính sách khác để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Đối với các mặt hàng nhà nước định giá, các dịch vụ công đang triển khai lộ trình thị trường, các bộ, ngành, địa phương chủ động trong việc tính toán, chuẩn bị các phương án giá, phối hợp với Tổng cục Thống kê đánh giá tác động đến CPI bảo đảm ưu tiên kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Ban Chỉ đạo điều hành giá sẽ sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá theo quy định của pháp luật về giá để kiểm soát, bình ổn thị trường. Tăng cường triển khai hiệu quả và giám sát thực hiện các biện pháp kê khai giá, niêm yết giá; công khai thông tin về giá. Đồng thời tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá.