Hàng giả tổn hại đến thương hiệu doanh nghiệp
(HQ Online) - Ngành công nghiệp sản xuất xe máy đang phải đối mặt với vấn nạn về hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ là xe điện, xe máy, phụ tùng xe máy. Bà Đại Khả Quỳnh, Trưởng Nhóm sở hữu trí tuệ của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) đã có những chia sẻ về vấn đề này.
Xin bà cho biết về thực trạng việc làm giả linh kiện, phụ tùng trên thị trường hiện nay, nhất là trên môi trường mạng? Vấn đề này gây ảnh hưởng như thế nào tới doanh nghiệp?
- Trong lĩnh vực sản xuất xe máy, phụ tùng xe máy giả xuất hiện rất nhiều cả trên thị trường truyền thống và không gian mạng. Việc này ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng vì mặt hàng phụ tùng xe máy kém chất lượng, hàng giả gây ảnh hưởng đến an toàn cho người tiêu dùng. Các doanh nghiệp ngoài ảnh hưởng về doanh thu còn phải đầu tư nguồn nhân lực khá lớn để có các hoạt động đấu tranh chống hàng giả phụ tùng, phụ kiện, cũng như xe máy, xe điện vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Những mặt hàng phụ tùng, phụ kiện làm giả xuất hiện khá nhiều từ vòng bi, má phanh. Xăng dầu, dầu nhớt của xe máy cũng bị làm giả, thậm chí cả xe máy, xe điện cũng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của các nhãn hàng lớn. Chẳng hạn, người tiêu dùng rất dễ để tìm thấy thông tin rao bán: xe điện Vespa, xe điện Honda nhưng thực tế các công ty thuộc hiệp hội chưa sản xuất các sản phẩm đó. Những mặt hàng quảng cáo như vậy đều là những mặt hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Trong năm qua chúng tôi đã tích cực triển khai các hoạt động khảo sát, điều tra thị trường và tiến hành phối hợp với các lực lượng chức năng thu hồi hàng giả. Tính đến tháng 6/2023, có hơn 600 vụ thu hồi các sản phẩm phụ tùng giả và khoảng 10 vụ thu hồi phương tiện giả, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Để đấu tranh với hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, theo bà cần có phương án và sự phối hợp như thế nào từ cơ quan chức năng?
- Bản thân doanh nghiệp, nhà sản xuất phải luôn luôn có hoạt động theo sát thị trường để kịp thời phát hiện hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ để báo cáo hoặc thông tin cho cơ quan chức năng kịp thời xử lý hành vi vi phạm.
Về phía cơ quan chức năng, chúng tôi mong muốn có sự chủ động hơn trong công tác điều tra, khảo sát thị trường để kịp thời phát hiện và xử lý các vụ vi phạm hàng giả, hàng nhái. Đặc biệt trên thương mại điện tử, chỉ cần một cú click chuột, hoặc dùng keyword: phụ tùng xe máy, phụ tùng Honda hay xe điện Vespa sẽ xuất hiện rất nhiều mặt hàng giả, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Từ đó cho thấy, đây vẫn là lĩnh vực cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của các lực lượng chức năng.
Theo tôi, các cơ quan chức năng cần tích cực hơn trong việc điều tra khảo sát không chỉ trên thị trường truyền thống mà trên sàn thương mại điện tử để giúp thị trường trong sạch hơn. Bên cạnh đó cũng cần tăng cường các hoạt động tuyên truyền, phối hợp giữa các lực lượng để nâng cao kiến thức từ đó dễ dàng nhận biết được hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ.
Song song cũng cần tuyên truyền để nâng cao ý thức của người tiêu dùng, giúp họ nói không với hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ. Chúng tôi cũng mong muốn người tiêu dùng ý thức được hàng giả, hàng nhái ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của người dùng. Vì thế, khi có sự phân vân không phân biệt được hàng giả, hàng nhái thì tốt nhất nên đến các cơ sở chính hãng để được cung cấp những phụ tùng chính hãng.
Theo bà, những giải pháp hiện nay về chống hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ đã mang lại hiệu quả như thế nào, đủ mang tính răn đe hay chưa?
- Để phát triển một thương hiệu cũng như một mẫu mã sản phẩm sẽ tốn rất nhiều công sức, thời gian, tiền bạc. Vì vậy việc vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, sử dụng thương hiệu mà chưa được sự đồng ý sẽ ảnh hưởng rất lớn đến uy tín cũng như hình ảnh của các doanh nghiệp sản xuất.
Vì vậy, để chống lại hành vi làm hàng giả, hàng nhái và vi phạm sở hữu trí tuệ, các doanh nghiệp đều đầu tư khá nhiều thời gian, công sức, tiền bạc để chống lại các hành vi lợi dụng nhãn hiệu, quyền sở hữu trí tuệ mà doanh nghiệp đã dày công xây dựng. Chúng tôi xác định đây là hoạt động không ngừng nghỉ. Do đó mong muốn không chỉ có phía doanh nghiệp mà cần có sự phối hợp tổng thể của cả doanh nghiệp và cơ quan chức năng, trong đấy cả hệ thống pháp luật và chế tài xử lý vi phạm mới đủ tính răn đe. Tôi cho rằng, với chế tài xử lý hiện nay vẫn còn khá thấp và chưa mang tính răn đe cao.
Xin cảm ơn bà!