Hệ thống kiểm tra nhập khẩu của Liên minh châu Âu chính thức hoạt động
(HQ Online) - Ủy ban Châu Âu (EC) đã chính thức cho phép đưa hệ thống kiểm tra nhập khẩu (ICS2) vào hoạt động chính thức từ đầu tháng 5/2021. Sự kiện này đánh dấu một nỗ lực quan trọng nhằm củng cố “tuyến phòng thủ đầu tiên” của Liên minh Hải quan châu Âu nhằm chống lại những đe doạ về an toàn và an ninh từ các đường dây vận chuyển bất hợp pháp hàng hoá vào Liên minh châu ÂU (EU). Việc đưa hệ thống ICS2 vào hoạt động thuộc giai đoạn thứ nhất theo kế hoạch gồm ba giai đoạn. Theo đó, trong giai đoạn đầu, ICS2 tập trung vào kiểm tra các chuyến hàng chuyển phát nhanh và bưu chính có điểm đến là EU hoặc quá cảnh qua lãnh thổ này bằng đường hàng không trước khi mở rộng ra đối với các loại phương thức vận tải khác.
ICS2 là nền tảng quản lý rủi ro tiên tiến đối với hàng hoá và cũng là nội dung chính trong hoạt động cải cách chương trình An ninh và An toàn trước khi hàng đến của Hải quan EU. Hệ thống này sẽ dần thay thế hệ thống kiểm tra hàng hoá nhập khẩu hiện nay trong 3 giai đoạn từ ngày 15/3/2021 đến ngày 1/3/2024.
Trong giai đoạn 1, các hãng chuyển phát nhanh và các đại lý bưu chính hoạt động tại EU sẽ phải nộp một bộ hồ sơ khai báo phụ trước khi hàng hoá được đưa lên máy bay để chuyển tới EUx. Thông tin trước khi hàng đến hay còn được gọi là dữ liệu “PLACI” sẽ được cơ quan Hải quan phân tích nhằm phát hiện những rủi ro trước mắt đe doạ an ninh hàng không, đồng thời cung cấp một lớp thông tin tình báo bổ sung về phân tích rủi ro cho chế độ an ninh hàng không dân dụng EU. Đây là một hình thức hợp tác chặt chẽ giữa Hải quan và cấp thẩm quyền quốc gia về an ninh hàng không dân dụng. Thông tin trước về hàng hoá chuyển phát nhanh cũng có vai trò quan trọng đối với kiểm soát hàng hoá giao dịch ngày càng tăng trong thương mại điện tử. Thực tế hiện nay cho thấy, hàng hoá như vũ khí, dược phẩm giả, ma tuý hay các đồ chơi nguy hại… đang được các đường dây bất hợp pháp tìm cách thâm nhập vào những khe hở của quy trình vận chuyển hợp pháp trên thế giới.
Hai giai đoạn tiếp theo của ICS2 sẽ hoàn thiện nền tảng quản lý của hệ thống: Giai đoạn 2 sẽ hướng đến nâng cao năng lực kiểm tra tất cả các loại hàng hoá vận chuyển bằng đường hàng không từ tháng 3/2023 và Giai đoạn 3 sẽ bao gồm chức năng kiểm tra hàng hoá vận chuyển bằng đường biển, đường sắt và đường bộ từ năm 2024.
Cao uỷ Hải quan EU, ông Paolo Gentiloni cho biết: “việc triển khai giai đoạn 1 của hệ thống mới sẽ làm thay đổi cơ bản năng lực của cơ quan Hải quan trong việc bảo vệ công dân và thị trường nội địa EU trước những đe doạ của hàng vi buôn lậu các hàng hoá nguy hại và bất hợp pháp. Phương pháp mới được áp dụng trên hệ thống sẽ giúp cho việc kiểm tra hàng hoá của cơ quan Hải quan được tiến hành một cách hiệu lực và hiệu quả trên dây chuyền cung ứng thương mại đang phát triển nhanh chóng. Đồng thời, hệ thống cũng sẽ giúp hỗ trợ tạo ra một sân chơi bình đẳng cho hoạt động thương mại hợp pháp qua biên giới”.
Với việc hoàn thành giai đoạn 1 trong năm nay, chương trình sẽ từng bước sử dụng nguồn dữ liệu có chất lượng được nâng cao của dây chuyền thương mại mà cơ quan Hải quan thu thập cũng như đưa ra những công cụ, quy trình mới giúp cho hợp tác phân tích rủi ro tức thời khi mà hàng hoá vẫn đang trên đường vận chuyển ra hoặc vào lãnh thổ của EU. Quá trình hợp tác này sẽ liên quan đến các yếu tố khác nhau từ chế độ quản lý hải quan, hạ tầng công nghệ thông tin, các hoạt động quản lý rủi ro và thương mại giữa các thành viên EU (bao gồm cả Hải quan và Doanh nghiệp) và EC. Dữ liệu thu thập được từ ICS2 sẽ được sử dụng để phân tích rủi ro tại tất cả các cấp trong hệ thống quản lý của EU như đã được nêu trong Kế hoạch Hành động Hải quan EU. Liên kết dữ liệu quan trọng với hệ thống thông tin Schengen và cơ quan Cảnh sát châu Âu (Europol) cũng đang được khai thác để có thể tăng cường hơn nữa hợp tác về chống các nguy cơ đe doạ an ninh đối với EU trong tương lai.