Hy vọng mới về “cây cầu” bắc qua Đại Tây Dương nối nhịp trở lại
(HQ Online) - Những tuần gần đây, nếu chú ý quan sát và cảm nhận không khí chính trị từ Đức, người ta dễ nhận thấy một hy vọng mới tràn ngập về quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Từ khi kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ hồi tháng 11/2020 được công bố với chiến thắng thuộc về ông Joe Biden, nhiều người tại Đức - quốc gia đồng minh thân cận của nước Mỹ - hy vọng cây cầu bắc qua Đại Tây Dương sẽ được nối nhịp trở lại và cánh cửa hợp tác đa phương lại được mở ra trong nhiệm kỳ của tân Tổng thống Biden.
Lính Mỹ tại Đức |
Tuy nhiên, người phụ trách điều phối các quan hệ của Đức với Mỹ Peter Beyer, nhận định: "Các vấn đề tồn tại giữa hai bên sẽ không tự động biến mất. Nhưng chúng ta đang có một cơ hội rất tốt, giờ đây chúng ta có thể thảo luận thẳng thắn với nhau với sự tôn trọng và mang tính xây dựng, cũng như đàm phán theo hướng tìm ra các giải pháp".
Trong các mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, có rất nhiều thứ cần phải khôi phục và xây dựng lại. Ông Biden thông báo sẽ đưa nước Mỹ gia nhập trở lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và muốn đất nước trở lại Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Thậm chí, ông sẽ hủy bỏ lệnh rút quân Mỹ đang đồn trú tại Đức mà người tiền nhiệm Donald Trump công bố năm ngoái. Đối với châu Âu, vấn đề thương mại cũng đặc biệt quan trọng và cần được thảo luận lại. Hiện Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) chiếm tới hơn 30% GDP toàn cầu.
Chuyên gia Beyer tin rằng thay vì lời nói, các hành động thực tế sẽ có thể lấp đầy trở lại những lỗ hổng niềm tin lâu nay. Ông nói: "Người châu Âu nên tập hợp một loạt chủ đề có liên quan đến kinh tế, trong đó có việc yêu cầu Mỹ phải loại bỏ các mức thuế trừng phạt". Việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với nhôm và thép từ châu Âu đã ảnh hưởng nặng nề đến Đức và EU những năm qua. Theo ông Beyer, cần có một hiệp định thương mại tự do xuyên Đại Tây Dương rộng rãi, giúp đảm bảo sự thịnh vượng của hai bên trong tương lai.
Tương tự, ông Thomas Kleine-Brockhoff, Giám đốc Viện nghiên cứu German Marshall Fund (GMF) ở Mỹ, cho rằng một thỏa thuận thương mại rộng lớn mới sẽ gửi đi tín hiệu quan trọng cho quan hệ xuyên Đại Tây Dương, nhưng tình hình chính trị thực tế tại Mỹ cho thấy điều đó sẽ khó đạt được. Chuyên gia này nói: "Ông Biden đang chịu áp lực về việc không nên thiết lập thỏa thuận thương mại tự do, đặc biệt là từ phe cánh tả trong đảng Dân chủ của ông và các liên đoàn lao động. Họ mong đợi từ chính quyền của ông Biden một chính sách kinh tế không nhất thiết phải thiên về thương mại tự do."
Ở Đức cũng vậy, một phiên bản mới của hiệp định thương mại lớn như Hiệp định Đối tác Thương mại và Đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP) đang phản tác dụng. Theo các cuộc khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew có trụ sở tại Washington và Quỹ Körber, phần lớn người Đức có thiên hướng không coi Mỹ là đối tác khi nói đến việc bảo vệ nền thương mại tự do quốc tế. Các diễn đàn nhỏ hơn có thể trở thành một giải pháp thay thế trong những năm tới để định hình các tiêu chuẩn chung.
Các vấn đề khác sẽ vẫn tồn tại ngay cả dưới thời Tổng thống Biden như dự án đường ống dẫn khí Dòng chảy phương Bắc 2, đưa khí đốt trực tiếp từ Nga tới Đức. Theo ông Beyer, cuộc thảo luận tại Mỹ là hoàn toàn thừa vì đây là đường ống thứ hai trong một hệ thống đường ống dẫn khí đang hoạt động. Ông cho rằng có nhiều vấn đề xuyên Đại Tây Dương cấp bách hơn, như thương mại, an ninh, số hóa và y tế, đặc biệt là trong thời điểm đại dịch Covid-19.
Trong những tuần qua ở Berlin, sự nỗ lực vì các điểm chung trên cơ sở thấu hiểu rằng Mỹ cần châu Âu và ngược lại, đang truyền cảm hứng cho những người ủng hộ quan điểm xuyên Đại Tây Dương. Trong 4 năm tới, Tổng thống Joe Biden sẽ đưa ra những lời đề nghị mới với đảng Cộng hòa. Thực tế, ông Biden có ít thời gian vì vào năm tới sẽ có cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ. Đến lúc đó sẽ nắm bắt được có bao nhiêu dự định thực sự có thể thực hiện được trong nhiệm kỳ của ông.