Ngân hàng “nương nhờ" nguồn vốn giá rẻ
(HQ Online) - Các chuyên gia đánh giá, tác động của đại dịch Covid-19 tới các ngân hàng thường có độ trễ, nhất là khi các ngân hàng đang thực hiện cắt giảm chi phí nhằm giảm lãi suất hỗ trợ nền kinh tế. Do đó, các ngân hàng phải “nương” vào nguồn vốn giá rẻ, và mục tiêu tăng tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) được nhiều ngân hàng đặt lên hàng đầu.
Nhiều ngân hàng xác định mục tiêu trọng tâm về tăng tỷ trọng CASA. Ảnh: ST |
Tìm vốn từ CASA
Dưới tác động của đại dịch Covid-19, các ngân hàng đã phải hưởng ứng làn sóng hạ lãi suất kể cả huy động và cho vay từ cơ quan điều hành. Tính từ đầu năm, tổng mức giảm lãi suất đầu vào dao động 1,2-2,4 điểm phần trăm. Lãi suất tiền gửi cho kỳ hạn 12 tháng còn 5,8-6,9%, trong khi kỳ hạn 6 tháng còn 4,2-6,7%. Mức lãi suất huy động này vẫn chưa phải là thấp trong bối cảnh các ngân hàng phải tìm nguồn lực để cắt giảm lãi suất cho vay. Ngoài ra, các ngân hàng còn phải cơ cấu lại các khoản vay cũ và mới cho khách hàng bị ảnh hưởng vì đại dịch. Theo ước tính của TPBank, trong năm nay, tổng thu nhập của ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng khoảng 1.000 tỷ đồng, bao gồm cả thoái dự thu khi cơ cấu lại nợ, hạ lãi suất cho khách hàng hiện hữu, khoản vay mới lãi suất cũng thấp hơn từ 1,5-2% so với trước đó…
Từ những diễn biến giảm của lãi suất, các ngân hàng đang phải tìm cách “xoay xở” tìm nguồn vốn với chi phí thấp để sử dụng, đảm bảo kết quả kinh doanh vẫn ghi nhận lợi nhuận dương, thậm chí vẫn có ngân hàng lãi nghìn tỷ đồng. Lâu nay, tiền gửi khách hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu nguồn vốn của các ngân hàng, khi có nhiều ngân hàng chiếm tới trên 80%. Trong đó, tiền gửi không kỳ hạn (CASA) được các ngân hàng coi là nguồn vốn có chi phí thấp khi lãi suất chỉ từ 0,1-0,2%/năm.
Theo khảo sát, trong các ngân hàng trên cả nước, Techcombank và MB vẫn là 2 ngân hàng đứng đầu về tỷ trọng CASA. CASA của Techcombank đạt 97,5 nghìn tỷ đồng, tăng 22,2% so với thời điểm cuối năm 2019. Nhờ đó, tỷ trọng CASA trên tiền gửi khách hàng của Techcombank đạt 38,6% vào cuối tháng 9, tăng so với mức 34,5% của cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, tỷ trọng này tại MB là 33%, tiếp đến là Vietcombank với 28%, MSB với 22,6%, VPBank với hơn 15%...
“Hy sinh” vì mục tiêu trọng tâm
Với nhiều ngân hàng, tăng tỷ trọng CASA được đặt trong chiến lược kinh doanh dài hạn. Lý giải về sự tăng trưởng của CASA, lãnh đạo MSB cho biết, điều này có được là nhờ ngân hàng đã tích cực triển khai các gói sản phẩm được cá nhân hóa, đầu tư nâng cao trải nghiệm khách hàng thông qua việc chuyển đổi số, đồng thời triển khai nhiều ưu đãi đặc biệt dành cho khách hàng sử dụng gói tài khoản. Ngân hàng MB cũng đang tập trung vào đầu tư ngân hàng số, cải tiến nhiều sản phẩm số… góp phần không nhỏ vào việc tăng CASA từ khách hàng. Hiện tỷ lệ giao dịch qua kênh số tại MB đạt mức 80%, số lượng khách hàng giao dịch qua App MBBank đạt trên 2,2 triệu người…
Còn tại Techcombank, nguồn vốn giá rẻ từ tiền gửi không kỳ hạn được xác định là mục tiêu trọng tâm giúp ngân hàng luôn dẫn đầu về hiệu suất sinh lời của tài sản, với các chương trình “Zero Fee - Miễn phí dịch vụ” và chương trình “Hoàn tiền 1% không giới hạn” nhằm mục tiêu góp phần thay đổi thói quen thanh toán bằng tiền mặt của người dân Việt Nam. Tương tự, lãnh đạo VPBank cũng cho biết, việc tăng tỷ trọng CASA cũng đang trở thành mục tiêu hàng đầu của ngân hàng, bằng cách đẩy mạnh số hóa phục vụ nhu cầu giao dịch thanh toán của khách hàng.
Hơn nữa, theo các chuyên gia, để giảm chi phí huy động vốn, các ngân hàng sẽ tìm kiếm các biện pháp nhằm nâng cao tỷ lệ CASA, bởi tỷ lệ CASA càng lớn có nghĩa ngân hàng càng huy động được nhiều nguồn vốn rẻ, từ đó giúp cải thiện tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM), trong khi vẫn giữ được lãi suất cho vay ở mức cạnh tranh trên thị trường.
Tuy nhiên, việc duy trì tỷ lệ CASA ở mức cao thời điểm này cũng có nhiều thách thức. Tổng cục Thống kê cho biết, tính đến cuối tháng 9/2020, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 7,7%, giảm nhẹ so với cùng thời điểm năm 2019 (tăng 8,79%). Vì thế, bên cạnh nhiều ngân hàng tăng trưởng CASA ở mức cao, vẫn có ngân hàng “dậm chân tại chỗ”, hoặc chỉ tăng quanh quẩn dưới 5% như NCB, OCB, BacABank, Kienlongbank… Nguyên nhân là do lượng tiền gửi không kỳ hạn lớn từ các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp bị hụt đi, do các đơn vị này không có nguồn thu nên phải rút ra để chi trả chi phí.
Có thể thấy, những lợi ích của nguồn vốn giá rẻ là rất lớn, nhưng lại khiến các ngân hàng phải chấp nhận “hy sinh” thu nhập từ phí dịch vụ để thực hiện các chính sách giảm, miễn phí tài khoản, chuyển tiền, thanh toán nhằm thu hút khách hàng mở tài khoản thanh toán, từ đó duy trì lượng tiền gửi không kỳ hạn lớn để tăng tỷ trọng CASA. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, trong bối cảnh thu nhập từ tín dụng của các ngân hàng đang giảm do những tác động của đại dịch Covid-19, thì các ngân hàng vẫn phải “bám” vào cuộc đua tăng tỷ lệ CASA để cải thiện thu nhập, nên mục tiêu miễn giảm các loại phí dịch vụ vẫn sẽ được một số ngân hàng thực hiện.