Thôn Đoài còn nhớ thôn Đông?
Nỗi nhớ mùa đông trong mênh mông kỷ niệm | |
Tìm kỷ niệm mũ cối, mũ rơm | |
Về một miền ký ức chưa xa |
Ảnh minh họa: ST |
Thực ra “Đoài” chẳng là thôn nào cụ thể, mà Đông cũng thế. Đoài là phía Tây, Đông là phía Đông. “Thôn Đông, thôn Đoài” là cách gọi tên những làng quê bất kỳ ở đồng bằng và Trung du Bắc bộ, cũng như “bên ni, bên nớ, bên tê” của người Trung bộ mà thôi.
Cho đến câu ca dao: “Xứ Đoài, xứ Bắc, xứ Đông/ Xứ Nam cộng lại ôm thành Thăng Long”, thì Đoài đã rộng lớn hơn nhiều rồi. “Xứ Đoài” là vùng đất ở phía Tây kinh thành, bên cạnh các xứ Nam (Trấn Sơn Nam), xứ Đông (Trấn Đông) và xứ Bắc (Trấn Kinh Bắc). Trong đó, xứ Đoài là Sơn Tây, một trong số 13 tỉnh được thành lập sớm nhất ở Bắc Kỳ năm 1831, thời vua Minh Mạng, bao gồm phần lớn địa bàn các tỉnh Vĩnh Phúc, phía Bắc tỉnh Phú Thọ, một phần tỉnh Tuyên Quang và Tây Bắc thành phố Hà Nội ngày nay. Tỉnh lỵ là thành Sơn Tây, nay là thị xã Sơn Tây. Xứ Đoài tự hào đã sản sinh cho dân tộc những nhân vật lịch sử như Hùng Vương, Hai Bà Trưng, Lý Nam Đế, Phùng Hưng, Ngô Quyền, Phùng Khắc Khoan, Giang Văn Minh… Các nhà thơ Phạm Tiến Duật, Quang Dũng cũng quê gốc xứ Đoài.
Xứ Đông hay trấn Hải Đông có hạt nhân là trấn Hải Đông xưa, nay là thành phố Hải Dương, bao gồm một vùng rộng lớn ở Đông Bắc Đồng bằng sông Hồng, bao gồm các tỉnh Hải Dương, Hải Phòng và một phần đất thuộc các tỉnh Quảng Ninh và Hưng Yên. Thật “môn đăng hộ đối”, trong suốt nhiều thế kỷ, xứ Đông cũng là một trong những trung tâm kinh tế và văn hóa sôi động của quốc gia Đại Việt, đặc biệt là giai đoạn từ thời Trần cho tới thời Mạc; là nơi phát tích Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử do Thái thượng hoàng Trần Nhân Tông sáng lập. Theo các nhà nghiên cứu văn hoá, đất và người xứ Đông đã có những đóng góp mang tính nền tảng cho nền văn hóa Việt Nam với những tác giả lớn từ Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Dữ, Phạm Đình Hổ... cho tới Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo, Thạch Lam... Đặc biệt, xứ Đông đóng góp cho âm nhạc nhiều người con ưu tú của mình như Văn Cao, Đoàn Chuẩn, Phạm Tuyên, Đỗ Nhuận...
Xứ Bắc và xứ Nam thì sao? Hy vọng được hầu chuyện bạn đọc lần sau.
Tin liên quan
“Lạc nhịp” hàng không-du lịch
07:45 | 23/04/2024 Người quan sát
Minh bạch tài chính và quản trị
07:35 | 21/04/2024 Người quan sát
Trông giữ xe không dùng tiền mặt
07:53 | 18/04/2024 Người quan sát
Tránh lãng phí khi sáp nhập
10:31 | 16/04/2024 Người quan sát
Tấn công mạng và chuyển đổi số
08:48 | 15/04/2024 Người quan sát
Cộng hưởng nhờ thương hiệu
06:29 | 14/04/2024 Người quan sát
Niềm tin gia tăng
09:48 | 10/04/2024 Người quan sát
Cấp thiết đầu tư cho an ninh mạng
08:55 | 08/04/2024 Người quan sát
Chủ động hơn phương án cho các kỳ nghỉ
06:35 | 07/04/2024 Người quan sát
Bắt đối tượng chuẩn bị xuất trái phép 150.000 USD qua biên giới
20:47 | 04/04/2024 An ninh XNK
Chuyện không nhỏ ở đô thị!
07:51 | 03/04/2024 Người quan sát
Mở lối xuất khẩu trứng
13:54 | 31/03/2024 Người quan sát
An toàn và bảo mật công nghệ cho chứng khoán
08:31 | 27/03/2024 Người quan sát
Tin mới
Quản lý dòng tiền từ hợp tác giữa ngân hàng và cơ quan Hải quan, Thuế
Khơi thông dòng chảy pháp luật, nhưng điều kiện kinh doanh vẫn tạo rào cản
Vì sao hơn 100 phương tiện vận tải của Việt Nam bị lưu giữ ở Trung Quốc?
Nghệ An: Bắt giữ đối tượng đang vận chuyển 1 bánh heroin và 1.600 viên ma túy
ĐHĐCĐ SHB: Mục tiêu lợi nhuận tăng 22%, chia cổ tức 5% tiền mặt và 11% cổ phiếu
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics