Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Sau cơn mưa trời sẽ sáng
Nếu vì lý do tâm lý mà các nhà đầu tư thực hiện yêu cầu tất toán, mua lại trái phiếu ngay lập tức (bond-run), thì doanh nghiệp dù hoạt động đang rất tốt cũng có thể bị rơi vào tình trạng trái phiếu của họ thành “xấu”, hoặc mất khả năng thanh toán vì bị rút vốn đột ngột trước hạn, chứ không phải vì họ yếu dòng tiền hoặc kinh doanh kém...
Kiện toàn để phát triển bền vững
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam 5 năm trở lại đây đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng bình quân tốt nhưng quy mô còn khá nhỏ, chỉ khoảng 15% GDP, trong khi Malaysia 56% GDP, Singapore 38% GDP, Thailand 25% GDP. Những con số trên, đặc biệt khi quy mô nền kinh tế, GDP của Việt Nam ở top đầu ASEAN, cho thấy còn nhiều dư địa và yêu cầu phát triển kênh dẫn vốn này để đáp ứng nhu cầu vốn dài hạn cho doanh nghiệp, chia sẻ gánh nặng với hệ thống ngân hàng.
Tại tọa đàm mới đây về “Bước ngoặt thị trường trái phiếu doanh nghiệp sau Nghị định số 65/2022/NĐ-CP”, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính, Bộ Tài chính Nguyễn Hoàng Dương cho rằng, thị trường mặc dù tăng trưởng nhanh từ năm 2019, nhưng trong quá trình vận hành một số lỗ hổng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thị trường đã bộc lộ. Vì lẽ đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 65/2022/NĐ-CP nhằm kiện toàn hơn nữa hoạt động thị trường.
Đồng quan điểm, Tổng Thư ký Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam Đỗ Ngọc Quỳnh cũng cho biết, nghị định mới đã tham khảo những chuẩn mực quốc tế, quy định rõ ràng để bảo đảm tất cả các thành phần tham gia thị trường có trách nhiệm minh bạch hóa thông tin và chịu trách nhiệm với việc tham gia thị trường, khi đã nắm rõ và có thông tin một cách đầy đủ.
Các sự việc có dấu hiệu vi phạm chỉ là đơn lẻ
TS. Ngô Ngọc Quang, Đại học Ngân hàng TPHCM từng nhận định, việc loại bỏ những “con sâu” đơn lẻ làm xấu thị trường bất động sản, tài chính vừa qua đã giúp môi trường đầu tư bắt đầu trở nên lành mạnh, minh bạch hơn, bớt rủi ro hơn. “Tất cả các thị trường đang vào giai đoạn điều chỉnh mạnh, rủi ro và cơ hội đan xen lẫn nhau. Trong ngắn hạn, nhu cầu đầu tư vào các tài sản như chứng khoán, bất động sản vẫn sẽ sụt giảm và kênh đầu tư trở nên hấp dẫn, an toàn cao hơn lúc này là trái phiếu và gửi tiết kiệm”, ông Quang đánh giá.
Hoạt động nào cũng có rủi ro nhất định, đầu tư vào cổ phiếu niêm yết sẽ có lúc thị trường tăng, cổ phiếu tốt, nhưng cũng không ít cổ phiếu sụt giảm giá trị và thậm chí mất thanh khoản. Đầu tư trái phiếu doanh nghiệp về mức độ rủi ro thấp hơn cổ phiếu, thu nhập cố định cao hơn gửi tiết kiệm; trong khi đó Bộ Tài chính đang thúc đẩy kế hoạch lập sàn giao dịch thứ cấp tập trung cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tăng thêm ưu thế và lợi ích ở kênh đầu tư này về tính thanh khoản.
Việc phát triển kênh trái phiếu một mặt giúp doanh nghiệp có thể huy động vốn từ nhiều nguồn đa dạng, giảm phụ thuộc vào tín dụng truyền thống; mặt khác, mở ra kênh đầu tư hấp dẫn hơn thu hút tiền nhàn rỗi từ dân cư cũng như tổ chức, từ đó nâng cao tính hiệu quả của nền kinh tế.
Chuyên gia tài chính Nguyễn Quang Thuân cho rằng, trước hết, các nhà đầu tư cá nhân hiện đang sở hữu trái phiếu doanh nghiệp nên tìm hiểu chất lượng trái phiếu, uy tín của doanh nghiệp phát hành. Bởi, không phải trái phiếu nào cũng rủi ro, nguy cơ vỡ nợ cao. Tại Việt Nam cũng chưa có tình huống doanh nghiệp vỡ nợ trái phiếu. Các doanh nghiệp phát hành đang thanh toán gốc, lãi trái phiếu đúng hạn. Thực tế, nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu, kể cả trong ngành bất động sản, có tỷ lệ đòn bẩy nợ thấp, một số đa dạng hóa được nguồn thu, chất lượng quản trị doanh nghiệp tốt và dòng tiền trả nợ được đánh giá là có thể đáp ứng được trước áp lực đáo hạn trái phiếu trong môi trường lãi suất gia tăng hiện nay.
Do đó, sẽ là điều đáng tiếc cho thị trường và tổn thất cho chính nhà đầu tư nếu tìm cách bán lại trái phiếu bằng mọi giá. Nếu vì lý do “trào lưu” mà nhà đầu tư xếp hàng thực hiện “bond-run” (yêu cầu tất toán, mua lại trái phiếu ngay lập tức), thì doanh nghiệp dù tốt tự dưng trái phiếu của họ cũng thành “xấu”, hoặc bị rút đột ngột trước hạn chứ không phải vì họ yếu dòng tiền hoặc kinh doanh kém.
Sẵn sàng cho Nghị định số 65
Chia sẻ quan điểm với báo chí, chuyên gia Nguyễn Quang Thuân cho rằng, nhìn ở góc độ tính an toàn hệ thống tài chính thì những tác động dây chuyền từ trái phiếu có mức độ rủi ro là khá thấp mặc dù có thể sẽ có thêm một số trường hợp chậm trả lãi hoặc gốc nhưng chắc chắn chỉ mang tính chất đơn lẻ.
Trong khi đó, thị trường đã ấm dần lên. Số dư trái phiếu doanh nghiệp vào cuối tháng 9.2022 giảm còn khoảng 1,3 triệu tỷ đồng do hoạt động mua lại gia tăng cũng như hoạt động phát hành mới có mức độ thấp. Trong số này nếu trừ đi số trái phiếu do ngân hàng phát hành (vốn có rủi ro thấp hơn nhiều), thì trái phiếu doanh nghiệp do các đơn vị phi ngân hàng phát hành giảm, chỉ còn hơn 909 nghìn tỷ đồng, trong đó trái phiếu của ngành bất động sản vào khoảng 455 nghìn tỷ đồng, chỉ chiếm khoảng 4% tổng dư nợ tín dụng toàn hệ thống ngân hàng.
Đáng chú ý, trong thời gian vừa qua, theo thống kê của VBMA, có hàng loạt doanh nghiệp mua lại trái phiếu trước hạn lên tới hơn 142 nghìn tỷ đồng, lượng phát hành thêm còn khá nhỏ. Giới chuyên môn đánh giá qua đó, các tổ chức đã sẵn sàng cho áp dụng Nghị định 65 trong giai đoạn mới. Và điều này không chỉ giúp giảm bớt áp lực đáo hạn vào cuối năm mà còn có cơ hội đưa giai đoạn phục hồi của thị trường trái phiếu đến sớm hơn. Theo đó, chuyên gia dự báo thị trường trái phiếu sẽ giải tỏa “cơn khát”, tăng trở lại trong thời gian tới, nhất là năm 2023.
Các ngân hàng, công ty chứng khoán tăng cường chất lượng dịch vụ để tham gia tích cực vào công tác tư vấn, phân phối, bảo lãnh… trái phiếu doanh nghiệp, góp phần xây dựng một kênh đầu tư lành mạnh bên cạnh đầu tư chứng khoán hay gửi tiết kiệm. Người dân có vốn nhàn rỗi có khả năng tối ưu, đa dạng kênh đầu tư của mình, vừa tạo nguồn vốn cho doanh nghiệp phát triển. Cùng đó, Bộ Tài chính cùng các đầu mối chức năng thường trực bám sát thực tiễn để đồng hành, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, bảo vệ những doanh nghiệp phát hành trái phiếu tốt.
"Sau cơn mưa trời sẽ sáng" - thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang ấm lại, dự báo tăng trưởng cao và ngày càng lành mạnh hơn; lợi ích của nhà đầu tư, của doanh nghiệp sẽ càng được củng cố và nâng cao, cũng như một kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế sẽ ngày càng phát triển bền vững hơn.
Tin liên quan
Chứng khoán Việt Nam vẫn trong danh sách chờ nâng hạng của FTSE Russell
16:28 | 28/03/2024 Chứng khoán
Ủy ban Chứng khoán cảnh báo về sự cố của VNDirect
09:01 | 26/03/2024 Chứng khoán
An toàn và bảo mật công nghệ cho chứng khoán
08:31 | 27/03/2024 Người quan sát
Bộ trưởng Bộ Tài chính làm việc với Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam
18:23 | 28/03/2024 Tài chính
Nhận diện các hạn chế trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản công tại các DNNN
16:13 | 27/03/2024 Tài chính
"Thúc" tiến độ xuất cấp gạo dự trữ quốc gia hỗ trợ học sinh học kỳ II
15:21 | 27/03/2024 Tài chính
Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm quy định về hóa đơn điện tử trong kinh doanh, bán lẻ xăng dầu
14:21 | 27/03/2024 Thuế - Kho bạc
765 thủ tục hành chính còn hiệu lực thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ Tài chính
14:08 | 27/03/2024 Tài chính
Giải quyết khó khăn trong giải ngân đầu tư công các chương trình mục tiêu quốc gia
08:21 | 27/03/2024 Tài chính
Lượng trái phiếu xanh được phát hành còn hạn chế
20:12 | 26/03/2024 Tài chính
Hiệu quả thanh tra giám sát - yếu tố then chốt để thị trường chứng khoán minh bạch
07:19 | 26/03/2024 Tài chính
92% cửa hàng kinh doanh xăng dầu đã áp dụng xuất hoá đơn bán lẻ
19:44 | 25/03/2024 Thuế - Kho bạc
Tạm thời ngắt kết nối giao dịch của VNDirect tới HNX
14:47 | 25/03/2024 Chứng khoán
Quỹ Bình ổn giá xăng dầu còn dư hơn 6.655 tỷ đồng
14:46 | 25/03/2024 Tài chính
Hướng dẫn cụ thể về kiểm soát, thanh toán chi thường xuyên qua Kho bạc Nhà nước
19:49 | 23/03/2024 Chính sách và Cuộc sống
Cảnh báo hành vi giả danh cơ quan Thuế để lừa đảo trong tháng quyết toán thuế
17:50 | 23/03/2024 Thuế - Kho bạc
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Hải quan An Giang đối thoại với hơn 50 doanh nghiệp XNK
Tài khoản tiết kiệm tiền tỷ “bốc hơi", lỗ hổng từ nhân viên ngân hàng
Doanh nghiệp FDI đã đầu tư vào 42 tỉnh, thành phố trên cả nước
Dừng kinh doanh, rút giấy phép nếu doanh nghiệp cố tình không xuất hóa đơn điện tử xăng dầu
Điều động, bổ nhiệm ông Nguyễn Hoàng Tuấn giữ chức Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính