Thể thao Việt Nam trước thềm Asiad 2014: Hư ảo giấc mơ Vàng

Đến 1 cũng khó!

Đó là lời tâm sự thật của người đứng đầu ngành Thể dục thể thao với người viết khi nói về mục tiêu của đoàn Thể thao Việt Nam tại Asiad 17 khởi tranh vào tháng 9 này tại Incheon, Hàn Quốc. Hỏi về cái chỉ tiêu giành từ 2-3 tấm huy chương Vàng như báo chí đã đăng tải, ông Vương Bích Thắng - Tổng cục trưởng Tổng cục Thể dục thể thao còn giải thích rõ, đó là "phấn đấu", dù có hy vọng lẫn cả kỳ vọng là hiện hữu.

Cả khó khăn về kinh phí lẫn xét trên cơ sở của khả năng đua tranh, thành phần của đoàn Thể thao Việt Nam tham dự Asiad 17 đã được cắt giảm tới mức tối đa với 298 thành viên do ông Lâm Quang Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục TDTT làm Trưởng đoàn. Trong đó có 275 chuyên gia, HLV, VĐV thuộc 22 đội tuyển tham gia tranh tài ở 21 môn thể thao tại Đại hội gồm: Điền kinh; Bơi; Thể dục dụng cụ; Bắn súng: Karatedo; Taekwondo, Wushu; Quyền Anh; Đấu kiếm; Cử tạ; Đua thuyền Rowing; Xe đạp; Vật; Cầu mây; Judo; Bắn cung, Cầu lông; Soft Tenis, Bowling; Golf; Bóng đá (nam và nữ).

Không đông đảo bằng mọi năm, nhưng đây là bản danh sách có thể nói quy tụ được tất cả tiềm năng của Thể thao Việt Nam. Và theo phân tích của giới chuyên môn, hy vọng Vàng được đặt vào 9 môn tiệm cận với thành tích châu lục gồm: Điền kinh, Bơi, Thể dục dụng cụ, Bắn súng, Taekwondo, Karatedo, Wushu, Cầu mây và Cử tạ cùng những niềm hy vọng lớn như: Nguyễn Thị Ánh Viên (bơi); Vũ Thị Hương (điền kinh); Phan Thị Hà Thanh (thể dục dụng cụ); Thạch Kim Tuấn (cử tạ); Nguyễn Trọng Cường (taekwondo); Nguyễn Thị Lụa (vật); Nguyễn Tiến Minh (cầu lông); Dương Thúy Vi (wushu)...

Asiad 17 được khai mạc tại thành phố Incheon Hàn Quốc vào ngày 19-9 và bế mạc vào ngày 4-10-2014 với sự tham gia của các VĐV đến từ 45 quốc gia và vùng lãnh thổ tranh tài ở 439 nội dung thuộc 36 môn thi đấu chính thức. Đáng chú ý theo thông tin từ BTC thì đoàn thể thao CHDCND Triều Tiên cũng tham dự Đại hội với 150 VĐV thi đấu 14 môn thể thao.

Tuy nhiên, theo lời ông Vương Bích Thắng, đến 1 tấm huy chương Vàng thôi cũng khó bởi cái lẽ đơn giản trong khu vực châu Á có rất nhiều quốc gia có nền thể thao phát triển mang tầm thế giới như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, CHDCNDTriều Tiên...

Bài học Quảng Châu 2010

Từng tham dự Asiad từ năm 1982 và ngay ở lần đầu tiên đó, Thể thao Việt Nam từng giành ngay tấm huy chương Đồng của xạ thủ súng ngắn Nguyễn Quốc Cường. Rồi qua 7 kỳ Á vận hội đã tham dự, các tuyển thủ cũng đã từng giành tới 10 tấm huy chương Vàng, nhưng tất cả những con số ấy không phải là điều kiện đủ để đảm bảo cho giấc mơ Vàng Asiad 17 này sẽ trở thành hiện thực bởi bài học mang tên Quảng Châu 2010 vẫn còn đó.

4 năm trước, đại quân của Thể thao Việt Nam còn đông hơn bây giờ nhiều với 392 thành viên, trong đó có tới 247 VĐV thi đấu tới 27 môn. Mục tiêu đặt ra không chỉ 2-3 mà là 3-4 chức vô địch với con tính khá giản đơn, trước đó đã từng có 3 HCV (Asiad 2006 tại Doha, Qatar). Nhưng chẳng ai có thể ngờ, cơn khát Vàng nhanh chóng ập xuống khi mỗi ngày thi đấu đi qua, lại thêm vài niềm hy vọng vụt tắt. Thật may đúng đến cái lúc mọi kỳ vọng vụt tắt thì tấm huy chương Vàng đã đến, đến ở nội dung chẳng ai ngờ và cái tên cũng chẳng ai tính. Võ sỹ trẻ Lê Bích Phương lần đầu dự Asiad bất ngờ đánh bại nhà đương kim vô địch thế giới người Nhật Bản Kobayashi Miki trong trận chung kết hạng 55kg nữ.

Các quan chức thể thao lúc ấy đã "thở phào", nhưng bài học về việc "biết mình mà... không biết người" tới nay thì vẫn chưa hề nguội. Dù có nhiều bước tiến, nhưng khoảng cách về chuyên môn của Thể thao Việt Nam so với tầm châu lục vẫn còn rất lớn và Asiad lần này cũng chẳng là ngoại lệ. Ánh Viên, nữ kình ngư vừa có tấm huy chương Vàng Olympic thể thao trẻ được đánh giá rất cao, nhưng thành tích ở nội dung này (200m hỗn hợp nữ) chỉ hơn tấm huy chương Đồng năm ngoái. Tương tự là Thạch Kim Tuấn tại môn cử tạ nam hạng 55kg, cũng ở thế 50/50 với các đối thủ Trung Quốc, CHDCND Triều Tiên..., còn ở các môn khác, thì các tuyển thủ phải vượt qua được chính mình trước khi nghĩ đến việc thắng đối phương.

Nhắc bài học cũ để thấy 1 vàng cũng khó, thấy cả tâm lý "sợ cành cong" của những người làm thể thao hiện tại.

Thành tích của đoàn Thể thao Việt Nam qua các kỳ Asiad Asiad lần thứ 9 - New Dehli, Ấn Độ 1982: 1 HCĐ. Xếp hạng toàn đoàn: 22/33 Asiad lần thứ 11 - Bắc Kinh, Trung Quốc 1990: Không giành được huy chương Asiad lần thứ 12 - Hiroshima, Nhật Bản 1994: 1 HCV, 2 HCB. Xếp hạng toàn đoàn: 20/42 Asiad lần thứ 13 - Bangkok, Thái Lan 1988: 1 HCV, 5 HCB, 11 HCĐ. Xếp hạng toàn đoàn: 21/41. Asiad lần thứ 14 - Busan, Hàn Quốc 2002: 4 HCV, 7 HCB, 7 HCĐ. Xếp hạng toàn đoàn: 15/44 Asiad lần thứ 15 - Doha, Qatar 2006: 3 HCV, 13 HCB, 7 HCĐ. Xếp hạng toàn đoàn: 19/45 Asiad lần thứ 16 - Quảng Châu, Trung Quốc 2010: 1 HCV, 17 HCB, 15 HCĐ. Xếp hạng toàn đoàn: 24/45