Ngăn chặn doanh nghiệp vi phạm trốn tránh trách nhiệm

	Cảnh sát biển ngăn chặn và đấu tranh hiệu quả các vụ vi phạm pháp luật
	Xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi trông đợi nhiều vào doanh nghiệp “đầu tàu”
	Ngăn chặn hệ lụy và rủi ro rửa tiền, gian lận trốn thuế từ tiền ảo

Doanh nghiệp nhập khẩu trái phép lô bóng cá từ chối nhận hàng. Ảnh: T.H

Ngăn chặn doanh nghiệp vi phạm giải thể

Để ngăn chặn tình trạng doanh nghiệp đang bị kiểm tra, xác định hành vi vi phạm pháp luật nhưng lại thực hiện giải thể doanh nghiệp để trốn tránh nghĩa vụ thuế đối với nhà nước, Cục Hải quan TPHCM đã gửi công văn đến Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM, Chi cục Thuế thành phố Thủ Đức, Chi cục Thuế quận Gò Vấp đề nghị tạm ngừng thực hiện thủ tục giải thể đối với 3 doanh nghiệp. Tuy nhiên mới đây, Phòng Thuế xuất nhập khẩu nhận được công văn của Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM phản hồi cho biết, không thể thực tiện việc làm thủ tục giải thể doanh nghiệp theo yêu cầu của cơ quan Hải quan vì pháp luật hiện hành chưa có quy định về trường hợp này.

Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM viện dẫn quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 65 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP quy định, doanh nghiệp không được đăng ký, thông báo thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh trong trường hợp "Theo yêu của của Tòa án hoặc cơ quan thi hành án hoặc cơ quan điều tra, Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Điều tra viên quy định tại Bộ Luật Tố tụng hình sự”. Theo đó, cơ quan Hải quan chưa được pháp luật quy định là cơ quan được quyền đề nghị cơ quan đăng ký kinh doanh tạm dừng việc giải thể doanh nghiệp.

Theo Cục Hải quan TPHCM, thực tế hiện nay, tại cơ quan Hải quan phát sinh các trường hợp vi phạm của doanh nghiệp, như: chưa báo cáo quyết toán nguyên liệu nhập khẩu miễn thuế, nhập khẩu hàng cấm, sai khai báo hải quan, khai sai trị giá hàng hóa... cơ quan Hải quan đang tiến hành các hoạt động xử lý, chưa xác định được số tiền thuế vi phạm của doanh nghiệp. Thế nhưng trong thời gian này, doanh nghiệp lại thực hiện thủ tục đóng mã số thuế, giải thể doanh nghiệp tại cơ quan đăng ký kinh doanh để trốn tránh trách nhiệm đối với Nhà nước.

Nhiều thủ đoạn tinh vi

Không để doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm tìm cách trốn tránh trách nhiệm, đối với trường hợp nêu trên, Cục Hải quan TPHCM đã báo cáo vụ việc và đề xuất Cục Thuế xuất nhập khẩu - Tổng cục Hải quan tham mưu, báo cáo lãnh đạo các cấp xem xét, bổ sung quy định: cho phép cơ quan Hải quan được quyền yêu cầu cơ quan đăng ký kinh doanh không thực hiện việc đăng ký, thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp trong thời gian cơ quan Hải quan đang tiến hành xử lý các hành vi vi phạm của doanh nghiệp.

Ngoài trường hợp nêu trên, cơ quan Hải quan phát hiện một số trường hợp không nhận hàng có dấu hiệu vi phạm để chối bỏ trách nhiệm khi nhận thấy sẽ bị cơ quan Hải quan phát hiện. Trong những trường hợp này, doanh nghiệp, cá nhân tìm mọi thủ đoạn để chối bỏ trách nhiệm như: đổ lỗi cho phía người bán hàng nước ngoài giao hàng không đúng hợp đồng hoặc không giao dịch ký kết hợp đồng thương mại mua bán, gây khó khăn cho cho cơ quan Hải quan trong quá trình xem xét xử lý. Điển hình là doanh nghiệp đứng tên trên chứng từ vận tải từ chối nhận hàng trước thời điểm cơ quan Hải quan kiểm tra khám xét; doanh nghiệp từ chối sau khi xem hàng trước khi làm thủ tục; từ chối nhận hàng sau khi mở tờ khai và cơ quan Hải quan kiểm tra phát hiện vi phạm.

Một số trường hợp tìm cách móc nối với người bán hàng nước ngoài lập nhiều hợp đồng thương mại điện tử mua bán cùng một thời điểm với số lượng, chủng loại hàng khác nhau, trường hợp bị phát hiện vi phạm thì đổ lỗi cho phía nước ngoài giao hàng nhầm giữa hợp đồng này sang hợp đồng khác.

Bên cạnh đó, trong giai đoạn hiện nay, giao dịch điện tử, thương mại điện tử là xu hướng phát triển tất yếu trên toàn cầu, các doanh nghiệp, đối tượng buôn lậu đều là người có kiến thức công nghệ tin học cao, ngoài các phương thức, thủ đoạn khai báo gian dối về số lượng, chủng loại, lập hồ sơ, chứng từ giả mạo, không đúng với giao dịch... các đối tượng, doanh nghiệp lợi dụng giao dịch điện tử, sử dụng trái phép thẻ căn cước công dân của người khác để đăng ký thành lập doanh nghiệp, “doanh nghiệp ma”, hay tự tạo lập nhiều website có địa chỉ ở nhiều quốc gia, giả danh công ty nước ngoài để làm giả các giao dịch thương mại, sau đó thuê các doanh nghiệp khác hoặc các cá nhân (hay gọi là cò) trong nước đứng tên chủ hàng hoặc làm dịch vụ để mở tờ khai nhập khẩu lô hàng (không có hợp đồng ủy thác). Khi bị cơ quan Hải quan phát hiện thì đối tượng chủ mưu dễ xóa dấu vết, chối bỏ trách nhiệm...