Nâng cao chất lượng dân số cả về thể chất, trí tuệ và tinh thần
|
Tuy nhiên, chất lượng dân số vẫn thấp khi chỉ số phát triển con người (HDI) còn nằm ngoài top 100; các vấn đề về chiều cao, cân nặng, tầm vóc, sức bền thể lực của người dân chưa được cải thiện đáng kể.
Mức sinh chênh lệch đáng kể giữa các vùng miền
Nước ta bắt đầu bước vào thời kỳ dân số vàng từ năm 2007 và dự báo đạt đỉnh vào năm 2020, với số người ở tuổi lao động chiếm khoảng 70% dân số. Bên cạnh đó, thống kê của ngành Y tế cho thấy hiện tốc độ gia tăng dân số của nước ta được khống chế thành công.
Ngoài ra, chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt. Tỷ lệ suy dinh dưỡng và tỷ suất tử vong trẻ em đã giảm 2/3; tỷ suất tử vong mẹ giảm 3/4 so với năm 1990. Tầm vóc thể lực của người Việt Nam có bước cải thiện. Tuổi thọ trung bình tăng từ 65,5 tuổi năm 1993 lên 73,5 tuổi năm 2018, cao hơn các nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người. Số năm sống trung bình sau khi đạt 60 tuổi của người Việt Nam đã tương đương nhiều nước châu Âu.
Chưa kể, hiện trình độ dân trí của người Việt đã được cải thiện, tỷ lệ dân số từ 15 tuổi trở lên biết đọc biết viết tăng mạnh. Hầu hết trẻ em trong độ tuổi đi học phổ thông đang được đến trường, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường giảm mạnh trong thập kỷ qua. Điều kiện nhà ở của các hộ dân cư đã được cải thiện rõ rệt đặc biệt ở khu vực thành thị. Hầu hết các hộ dân cư đều có nhà ở và chủ yếu sống trong các loại nhà kiên cố và bán kiên cố; diện tích nhà ở bình quân đầu người tăng lên đáng kể.
Dù đã đạt được những thành công trong chính sách dân số, song nhìn một cách tổng thể, chất lượng dân số của Việt Nam vẫn còn thấp khi chỉ số phát triển con người (HDI) còn nằm ngoài top 100; các vấn đề về chiều cao, cân nặng, tầm vóc, sức bền thể lực của người dân chưa được cải thiện đáng kể.
Một vấn đề tồn tại trong công tác dân số hiện nay là mức sinh chênh lệch đáng kể giữa các vùng, miền, tỉnh, thành phố; thậm chí có những nơi mức sinh đã xuống thấp như TPHCM, các tỉnh vùng Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long. Trong khi đó, các tỉnh miền núi phía Bắc, Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung, Tây Nguyên lại có mức sinh rất cao.
Đặc biệt, vấn nạn tồn tại nhiều năm nay là mất cân bằng giới tính khi sinh đã ở mức nghiêm trọng và chưa có dấu hiệu cải thiện. Tốc độ già hóa dân số nhanh nhưng chưa có hệ thống giải pháp thích ứng với già hóa dân số.
Thực hiện 6 mục tiêu chính
Phân tích về những hạn chế trong công tác dân số hiện nay, ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số, Kế hoạch hóa gia đình, Bộ Y tế cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến chất lượng dân số chưa cao, đó là nhận thức và tiếp cận sớm với tư vấn và khám sức khỏe trước hôn nhân cũng như hoạt động tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh, tật trước sinh và sơ sinh còn hạn chế, dẫn đến vẫn có những đứa trẻ sinh ra bị hội chứng Down, dị tật bẩm sinh, tăng động, tự kỷ…
Một vấn đề nữa ảnh hưởng đến chất lượng dân số là việc chăm sóc người cao tuổi. Chúng ta đã có hệ thống an sinh xã hội cho trẻ em, có nhiều “nhà trẻ”, nhưng lại chưa có nhiều các trại dưỡng lão cho người già. Hiện cả nước mới có một Bệnh viện Lão khoa Trung ương là nơi chăm sóc cho người cao tuổi; Đại học Y Hà Nội mới có chuyên khoa Lão khoa, rất ít bệnh viện có khoa Lão khoa.
Từ thực tế trên lãnh đạo Tổng cục Dân số, Kế hoạch hóa gia đình cho rằng, trọng tâm công tác dân số năm 2020, ngành Dân số phấn đấu thực hiện 6 mục tiêu chính, gồm: Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, phấn đấu duy trì cơ cấu tuổi của dân số ở mức hợp lý; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; phân bố dân số hợp lý, đảm bảo hài hòa các quyền và nghĩa vụ của người di cư, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế xã hội; nâng cao chất lượng dân số cả về thể chất, trí tuệ và tinh thần, tạo nền tảng cho sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững".
Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt "Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030". Theo đó, Việt Nam phấn đấu đến năm 2030 tăng 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp; giảm 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh cao (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có trên 2,2 con); duy trì kết quả ở những tỉnh, thành phố đã đạt mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có từ 2- 2,2 con). |
Tin liên quan
Bạn có biết “ruột khỏe” thì “não vui?”
16:34 | 30/11/2023 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Vĩnh Phúc hiện thực hóa khát vọng phát triển làng văn hóa và con người chuẩn mực
18:14 | 15/09/2023 Sự kiện - Vấn đề
Mốc 100 triệu dân
08:03 | 18/04/2023 Người quan sát
Hà Nội chốt thi 3 môn vào lớp 10
16:12 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
BHXH TPHCM ngưng tiếp nhận hồ sơ tại trụ sở cũ từ ngày 29/3
14:49 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Giá xăng tiếp tục tăng trong kỳ điều hành ngày 28/3
14:48 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Yêu cầu trình Chính phủ nghị định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất
13:32 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Hài hòa hóa thủ tục, đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi
09:30 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng điện đàm với Tổng thống LB Nga Vladimir Putin
09:37 | 27/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
An toàn và bảo mật công nghệ cho chứng khoán
08:31 | 27/03/2024 Người quan sát
Đã có hơn 15,4 triệu lượt truy vấn thông tin sổ BHXH thành công từ ứng dụng VneID
08:16 | 27/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Áp dụng quy định mới về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân từ 15/5/2024
07:49 | 27/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Mở rộng, nâng cao hiệu quả hợp tác giữa hai nước Việt Nam và Phần Lan
08:04 | 26/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Sau vụ việc của Eximbank, NHNN yêu cầu các ngân hàng rà soát phương pháp tính lãi với từng loại thẻ
07:47 | 26/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Báo động hạt vi nhựa
09:28 | 25/03/2024 Người quan sát
Quốc hội Việt Nam tiếp tục củng cố vị thế tại IPU-148
07:55 | 25/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Audi mở đại lý mới theo mô hình City showroom
CEO IPPG Lê Hồng Thuỷ Tiên nhận giải nữ doanh nhân xuất sắc TPHCM 2024
Chứng khoán Việt Nam vẫn trong danh sách chờ nâng hạng của FTSE Russell
Hà Nội chốt thi 3 môn vào lớp 10
Hải quan Quảng Bình phối hợp bắt nhóm đối tượng, thu giữ hơn 25.000 viên ma túy
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính