Hà Nội cấm xe máy: Dễ hay khó?

Xe máy quá nhiều là nguyên nhân khiến giao thông Hà Nội quá tải.

Hà Nội đang đưa ra đề xuất cấm xe máy theo lộ trình từ nay đến 2030. Tuy nhiên, đề xuất này vấp phải sự phản ứng gay gắt từ phía dư luận, cho rằng như vậy là vội vàng, không khả thi. Trong ngày 21/6, Giám đốc Sở Giao thông Hà Nội khẳng định trong khi các nước như Indonesia, Trung Quốc chỉ cần 5-10 năm để cấm xe máy thì Hà Nội đã đưa ra lộ trình 13 năm là không vội vàng. Bởi theo ông này, 13 năm là khoảng thời gian để Hà Nội có thể xây dựng các loại hình giao thông công cộng đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân khi cấm xe máy.

Lãnh đạo ngành giao thông nói như vậy nghe ra thì rất hợp lý nhưng vì sao lại vấp phải phản ứng của các chuyên gia và người dân? Bởi nhiều người không tin vào khoảng thời gian 13 năm Hà Nội sẽ tạo ra bứt phá bất ngờ về giao thông công cộng và những gì người dân lo lắng và phản ứng là có cơ sở.

Trước hết, hàng loạt công trình giao thông công cộng của Hà Nội thời gian qua đã cho thấy khoảng thời gian 13 năm sẽ không nhằm nhò gì để xây dựng được một hệ thống giao thông công cộng đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân. Hai công trình nghìn tỷ người dân nhìn thấy hàng ngày là đường sắt trên cao và buýt nhanh, chậm tiến độ và không hiệu quả, chưa kể những thất thoát trong quá trình thi công khiến chất lượng công trình không đạt chuẩn. Dự án buýt nhanh BRT chậm tiến độ vài năm, đội giá tiền tỷ, nhưng khi đi vào hoạt động lại rất bất cập, không hiệu quả, thậm chí còn gây nhiều bức xúc cho người tham gia giao thông.

Công trình đường sắt trên cao cũng liên tục lỗi hẹn, dời thời gian hoàn thiện, chưa kể trong quá trình thi công thường xuyên xảy ra sự cố, uy hiếp an toàn tính mạng người tham gia giao thông.

Thứ hai, qui hoạch dân cư đô thị Hà Nội hiện tại khá “lôm côm”, không mang đặc thù của một đô thị hiện đại. Nhà cao tầng mọc lên như nấm gây áp lực vô cùng lớn lên hạ tầng giao thông yếu kém. Trong khi đó, hệ thống giao thông công cộng hiện tại gần như chưa có gì ngoài xe buýt, nhưng lại chắp vá, không có sự kết nối, dịch vụ kém không thiện cảm, nên người dân đành phải tự lo phương tiện đi lại cho mình bằng xe máy.

Một đất nước có quá nhiều xe máy và ô tô cá nhân không phải do dân giàu mà vì giao thông công cộng quá yếu kém. Nếu giao thông công cộng đồng bộ, thuận tiện thì có “mời” cũng chẳng ai muốn mua xe cá nhân.

Với một thực trạng lùng nhùng, rắc rối như hiện nay, không biết đến bao giờ giao thông công cộng Hà Nội mới trở nên thông minh, thân thiện. Bởi thực tế khi bắt tay vào thực hiện sẽ vấp phải rất nhiều lực cản như giải phóng mặt bằng, tài chính, phương án, kế hoạch, rồi lợi ích nhóm..vv. Người dân chưa thể tin trong 13 năm tới Hà Nội sẽ làm nên kỳ tích về giao thông công cộng.